«والز»، سنتی برای استادکار شدن در اروپا

به گزارش مجله خبری نگار، در روزگاری که ارتباطات محدود مانع از گسترش حرفه‌ها و مهارت‌های شغلی می‌شد، سنتی عام‌المنفعه به نام «والز» در سرتاسر اروپا شکل گرفت که از طریق آن صنف‌های مختلف به تبادل کار و تجربه پرداختند. هرچند در لغت فارسی این کلمه به دوره‌گرد معنا می‌شود، اما در عمل تفاوتی از زمین تا آسمان با آن دارد. بدین نحو که پیشه‌ورزان در مناطق آلمانی‌زبان در قرون وسطی، مدت‌ها قبل از ظهور اولین اتحادیه‌های صنعتی و جنبش‌های کارگری در قرن نوزدهم، شروع به سازمان‌دهی خود در اصناف و شرکت‌های تولیدی کردند. آن‌ها با پیروی از چیزی شبیه فتوت‌نامه، در صدد کسب و انتقال تجربه زندگی حرفه‌ای به آدم‌ها و مناطق مختلف برآمدند.

این سنت رایج دراروپا به‌خصوص آلمان مختص جوان‌هایی است که در یکی از مهارت‌های حرفه‌ای مثل بنایی، نجاری، آهنگری، زرگری، خیاطی، نانوایی و ... کارآموزی می‌کنند و پس از موفقیت در امتحان پایانی برای رسیدن به درجه استادی باید با لباس و عصای مخصوصی ترک دیار کنند. نقل است که در قرن ۱۵ میلادی این سفر برای استادکار شدن اجباری بوده و حتی گاهی تا ۱۲ سال طول کشیده است. در مینی پرونده امروز زندگی‌سلام، بیشتر با این سنت متفاوت آشنا خواهید شد.

آداب و رسوم انجام این سنت

هر پیشه‌ور شب قبل از حرکت از خانه، به‌طور سنتی یک مهمانی را برای خداحافظی با خانواده و دوستان برگزار می‌کند. در طول این شب، سوراخی در لاله گوش او ایجاد و گوشواره مخصوصی در آن گذاشته می‌شود و هر فردی هم ملزم است تا پایان سفر آن را برگوش داشته باشد. طبق رسوم، مردم آلمان بر این باور‌ند که هر کس قوانین سفر را زیر پا بگذارد، گوشواره‌اش پاره و آن فرد به گوش‌شکاف معروف می‌شود، اصطلاحی که مدت‌هاست در زبان آلمانی برای کلاهبردار استفاده می‌شود. صبح روز بعد از مهمانی، فرد یک یادگاری باارزش را در نزدیکی زادگاهش دفن و سپس از تابلوی محدوده شهر خود عبور می‌کند.

سفری با قوانین سخت‌گیرانه

این سنت که در طول سال‌های نازی ممنوع و بعد تحت رژیم کمونیستی در آلمان شرقی قابل اجرا نبود، درحال احیای مجدد است. هم اینک هفت انجمن «برادری» صنفی فقط در آلمان فعال است تا جوانان تازه‌کار را برای این سفر هیجان‌انگیز حمایت کند. سفر این افراد که در زبان آلمانی به Gesellen معروف‌اند، قوانین سخت گیرانه مربوط به خود را دارد، قوانینی که در آن فرد باید مجرد، بدون فرزند، بدون بدهی، زیر ۳۰ سال، بدون محکومیت قبلی، بدون استفاده از فناوری یا هرگونه وسایل حمل‌ونقل باشد. همچنین این افراد اجازه ندارند نزدیک‌تر از ۵۰ کیلومتری شهر خود هم باشند.

بیکار بودن بیش از یک هفته؛ ممنوع

این سفر سه ساله و یک‌روزه این گونه است که این افراد هرجایی می‌توانند بروند و با یکی از مهارت‌های حرفه‌ای مثل بنایی، نجاری، آهنگری، زرگری، خیاطی، نانوایی و ... کارآموزی کنند. این افراد روزانه ملزم هستند هشت ساعت کار کنند، مثلا طی مسیر با کار موقت درکافه‌ها و مهمانخانه‌ها یا مزرعه‌ها و کارگاه‌ها روزگار می‌گذرانند. این افراد نباید بیش از یک هفته بدون کار بمانند و نباید بیش از شش ماه را در یک مکان سپری کنند. در بیشتر اوقات، مردم با دادن جای خواب و غذا از این‌گونه افراد حمایت می‌کنند. با این حال بعد از پایان این سنت و برگشتن به خانه، این افراد موظف‌اند به پاس حمایت و همراهی مردم در طول سفرشان هر ساله در کار‌های عام المنفعه‌ای که صنف مختص به خودشان انجام می‌دهد، از جمله ساخت در‌های یک مدرسه یا سقف یک مهدکودک و ... شرکت کنند.

لباس‌های نمادین و پیام‌هایش

لباس‌های این افراد هم بر اساس این که مربوط به کدام انجمن و صنف هستند، تفاوت‌های ظریف و نمادینی دارد، ولی به طور کلی پوشیدن این لباس در ملأعام الزامی و نوعی آگهی برای حرفه آن‌ها محسوب می‌شود. همچنین علامت همبستگی و پایبندی به سنت کار صنفی در فرهنگ اروپایی به حساب می‌آید. هشت دکمه روی جلیقه برای ساعات کاری در روز و شش دکمه روی کت نشان دهنده شش روز کاری در هفته است. رنگ لباس هرکدام از این افراد، بیانگر حیطه حرفه‌ای آن هاست؛ بدین نحو که رنگ مشکی مربوط به نجاری، رنگ قرمز برای نقاش‌ها، رنگ آبی برای آهنگری و طوسی برای سنگ‌بری است. این لباس همچنین شامل یک کلاه، معروف به Deckel (به معنای پوشش) و یک عصاست که هر فرد خودش آن را می‌سازد.

تاثیرات کرونا روی «والز»

در سال ۲۰۱۴، والز در فهرست میراث فرهنگی غیرمادی یونسکو ثبت و اهمیت فرهنگی پایدار و جایگاه منحصر به فرد آن در سراسر جهان بر همگان روشن شد. بعد از همه‌گیری کووید ۱۹، نهاد اروپایی که بر دوره‌های سفر‌های حرفه‌ای نظارت می‌کند دستورالعمل‌هایی را برای این اعضا صادر کرد تا این افراد علاوه بر قوانین سخت‌گیرانه قبلی، مجبور به رعایت قوانین و محدودیت‌های کرونایی هم باشند و این سنت همچنان ادامه دارد.

منبع: خراسان