به کمک این خوراکی مواد شیمیایی غیرقابل تجزیه بدن را دفع کنید

به گزارش مجله خبری نگار،مواد شیمیایی موسوم به PFAS که به دلیل پایداری بالا مواد شیمیایی ابدی نامیده می‌شوند، تقریباً در تمام محیط اطراف انسان حضور دارند و با بیماری‌های جدی از سرطان تا مشکلات قلبی و کبدی مرتبط‌اند.

به نقل از ارث، مواد شیمیایی موسوم به PFAS یا مواد شیمیایی ابدی در آب، غذا و حتی هوا حضور دارند. بر اساس تحلیل مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC)، این ترکیبات در خون حدود ۹۷ درصد از شهروندان ایالات متحده شناسایی شده‌اند. تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که PFAS با ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های کبدی و تضعیف سیستم ایمنی ارتباط دارند.

دلیل شهرت این مواد به ابدیت در طبیعت، پایداری بالای آن هاست؛ بسیاری از این مواد شیمیایی سال‌ها طول می‌کشد تا از بدن دفع شوند و در این مدت می‌توانند آسیب‌های جدی به سلامتی وارد کنند، زیرا به طور مداوم در بدن بازچرخانی می‌شوند. کبد این ترکیبات را به روده منتقل می‌کند، اما پروتیین‌های ناقل دوباره بخشی از آن‌ها را به جریان خون بازمی گردانند. فرآیندی مشابه در کلیه‌ها نیز اتفاق می‌افتد.

راه حلی ساده و در دسترس؟

پژوهشگران پس از بررسی راهکار‌های ممکن برای کاهش مواد شیمیایی غیرقابل تجزیه، یک گزینه ساده را آزمایش کردند: مصرف فیبر خوراکی محلول همراه با وعده‌های غذایی. دو مطالعه مقدماتی اخیر نشان می‌دهند مصرف منظم این نوع فیبر می‌تواند غلظت دو ترکیب شناخته شده از خانواده مواد شیمیایی غیرقابل تجزیه یعنی اسید پرفلوئوروکتانوییک (PFOA) و پرفلوئوروکتان سولفونات (PFOS) را کاهش دهد.

این تحقیقات به سرپرستی دیمیتِر بِلّو، معاون پژوهش دانشکده علوم بهداشت کالج زاکربرگ در دانشگاه ماساچوست لوول (UML)، و جنیفر شلزینگر، استاد بهداشت محیطی دانشگاه بوستون انجام شده است. بلو توضیح می‌دهد: با مصرف فیبر‌های محلول همراه غذا، می‌توان PFAS را در ژل تولید شده توسط فیبر به دام انداخت و سپس از طریق مدفوع دفع کرد. آزمایشگاه او روش‌های سنجش PFAS در بافت‌ها و مایعات زیستی انسان و شناسایی منابع تماس با این مواد را توسعه داده است.

پیوند شیمی فیبر و دفع PFAS

برخی از PFAS مانند PFOA و PFOS با افزایش کلسترول، کاهش پاسخ واکسیناسیون و بروز سرطان‌های خاص ارتباط دارند. فیبر‌های محلول مانند بتا-گلوکان و پسیلیوم در روده ژل ایجاد می‌کنند که می‌تواند اسید‌های صفراوی را به دام بیندازد. این مکانیسم شناخته شده، با وادار کردن بدن به تولید اسید‌های صفراوی جدید (به جای بازیافت اسید‌های قدیمی)، به کاهش کلسترول بد کمک می‌کند.

از آنجا که PFAS از نظر شیمیایی شباهت‌هایی با اسید‌های صفراوی دارند، محبوس کردن آن‌ها در همان ژل فیبری رویکردی منطقی به نظر می‌رسد. شلزینگر می‌گوید: در جست وجوی راهی برای کنترل کلسترول بد، با پژوهش‌هایی مواجه شدم که نشان می‌داد فیبر‌های ژل ساز می‌توانند دفع اسید‌های صفراوی را افزایش دهند و در نتیجه، کلسترول خون کاهش یابد.

کبد برای جبران اسید‌های صفراوی از دست رفته، کلسترول را از خون می‌گیرد. شلزینگر ادامه می‌دهد: به ذهنم رسید که اسید‌های صفراوی و PFAS هر دو ویژگی‌های شیمیایی مشابهی دارند و بین کبد، صفرا و روده در گردش هستند.

نتایج مقدماتی در انسان

تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که رژیم‌های غذایی پر فیبر با سطح پایین‌تر PFAS در بدن مرتبط هستند. پژوهش جدید این فرضیه را با استفاده از مکمل‌های فیبر همراه غذا آزمایش کرد. در یکی از مطالعات مقدماتی، کاهش ۸ درصدی PFOS و PFOA پس از چهار هفته مصرف مکمل فیبر در شرکت کنندگان ثبت شد. پژوهشگران اکنون در حال اجرای مطالعات بیشتری برای تکرار این نتایج هستند. شلزینگر تأکید می‌کند: افزایش مصرف فیبر از طریق مکمل می‌تواند یک وضعیت برد-برد باشد. کاهش مواد شیمیایی غیرقابل تجزیه در بدن با مکملی ارزان و در دسترس. با این حال، پیش از آغاز مصرف منظم هر نوع مکمل فیبر، باید با پزشک مشورت کرد.

گام‌های بعدی و چشم انداز

مواد شیمیایی ابدی تقریباً همه جا وجود دارد و به سختی از بین می‌رود، اما این پژوهش به روشی عملی و کم هزینه برای کاهش آن‌ها اشاره دارد: مصرف فیبر محلول مانند پسیلیوم یا بتا-گلوکان همراه وعده‌های غذایی، تا این مواد شیمیایی در روده به دام افتاده و از بدن دفع شود. پژوهشگران اکنون در حال آزمایش راهبرد‌های نوین و ارزان برای دفع این مواد هستند؛ از جمله ترکیب چند نوع فیبر، رژیم‌های غذایی متفاوت، و حتی استفاده از دارویی به نام کلستی رامین که برای کاهش کلسترول تجویز می‌شود.

حوزه آزمایش مواد شیمیایی غیرقابل تجزیه همچنان در حال تحول است و با اصلاح روش‌ها و استاندارد‌های آزمایشگاهی، نتایج دقیق تری به دست می‌آید. بلو در پایان می‌گوید: با وجود هزاران نوع مواد شیمیایی ابدی در حال استفاده، ما به عنوان یک جامعه هنوز راه زیادی در پیش داریم تا بتوانیم ابعاد واقعی تماس انسان و محیط با این مواد و اثرات سلامتی آن‌ها را به طور کامل درک کنیم.

به رغم آنکه این روش درمان قطعی نیست و مراحل پژوهش هنوز در ابتدای راه قرار دارد، نشانه‌ها امیدوارکننده‌اند و پیام اصلی روشن است: هر فردی که قصد استفاده از مکمل‌های فیبری برای این هدف را دارد، باید پیش از آن با پزشک مشورت کند.