به گزارش مجله خبری نگار، به خوبی شناخته شده است که نوشیدن نوشیدنیهای شیرین خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد، اما مکانیسم پشت این ارتباط مشخص نیست. اکنون، در مقالهای که در مجله Cell Metabolism منتشر شده است، محققان نشان میدهند که متابولیتهای تولید شده توسط میکروبهای روده ممکن است در این امر نقش داشته باشند.
در یک مطالعه طولی روی بزرگسالان اسپانیایی/لاتین تبار آمریکایی، محققان تفاوتهایی را در میکروبیوتای روده و متابولیتهای خون افرادی که مصرف بالای نوشیدنیهای شیرینشده با شکر داشتند، مشاهده کردند. تغییر در پروفایل متابولیتهای مشاهده شده در مصرفکنندگان نوشیدنیهای قندی با افزایش خطر ابتلا به دیابت در طول ۱۰ سال بعدی مرتبط بود. از آنجا که برخی از این متابولیتها توسط میکروبهای روده تولید میشوند، این نشان میدهد که میکروبیوم ممکن است واسطه ارتباط بین نوشیدنیهای شیرین و دیابت باشد.
کیبینگ کی، اپیدمیولوژیست در کالج پزشکی آلبرت انیشتین و نویسنده ارشد این مطالعه میگوید: «مطالعه ما مکانیسم بالقوهای را برای اینکه چرا نوشیدنیهای شیرینشده با شکر برای متابولیسم شما مضر هستند، نشان میدهد.» اگرچه نتایج ما مشاهدهای هستند، اما بینشی در مورد استراتژیهای بالقوه برای پیشگیری یا درمان دیابت با استفاده از میکروبیوم روده ارائه میدهند.
نوشیدنیهای شیرینشده با شکر منبع اصلی شکر افزوده در رژیمهای غذایی بزرگسالان آمریکایی هستند - در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، بزرگسالان آمریکایی به طور متوسط روزانه ۳۴.۸ گرم شکر افزوده از نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابه و آبمیوههای شیرینشده مصرف میکردند. کی میگوید در مقایسه با قند افزوده شده در غذاهای جامد، قند افزوده شده در نوشیدنیها «میتواند راحتتر جذب شود و چگالی انرژی بسیار بالایی دارد، زیرا فقط شکر و آب است».
مطالعات قبلی در اروپا و چین نشان داده است که نوشیدنیهای شیرینشده با شکر، ترکیب میکروبیوم روده را تغییر میدهند، اما این اولین مطالعهای است که بررسی میکند آیا این تغییر میکروبی بر متابولیسم میزبان و خطر دیابت تأثیر میگذارد یا خیر. همچنین این اولین مطالعهای است که این موضوع را در میان جمعیت اسپانیایی/لاتین تبار در ایالات متحده بررسی میکند، گروهی که میزان ابتلا به دیابت در آنها بالاست و به مصرف حجم زیادی از نوشیدنیهای شیرینشده با شکر معروف هستند.
این تیم از دادههای مطالعهی سلامت جامعهی اسپانیاییتبار/مطالعهی لاتینتبارها (HCHS/SOL) که یک مطالعهی گروهی بزرگ با دادههای بیش از ۱۶۰۰۰ شرکتکنندهی ساکن سن دیگو، شیکاگو، میامی و برانکس است، استفاده کرد.
در اولین ویزیت، از شرکتکنندگان خواسته شد تا رژیم غذایی خود را در ۲۴ ساعت گذشته به خاطر بیاورند و برای تجزیه و تحلیل متابولیتهای سرم، خون تهیه کردند. محققان نمونههای مدفوع را جمعآوری و میکروبیومهای رودهی زیرمجموعهای از شرکتکنندگان (n = ۳۰۳۵) را در یک ویزیت پیگیری مشخص کردند و از این دادهها برای شناسایی ارتباط بین مصرف نوشیدنیهای شیرینشده با شکر، ترکیب میکروبیوم روده و متابولیتهای سرم استفاده کردند.
آنها دریافتند که مصرف زیاد نوشیدنیهای شیرین - که به صورت دو یا چند نوشیدنی شیرین در روز تعریف میشود - با تغییراتی در فراوانی نه گونه باکتریایی مرتبط است. چهار گونه از این گونهها به تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه معروف هستند، مولکولهایی که هنگام هضم فیبر توسط باکتریها تولید میشوند و تأثیر مثبتی بر متابولیسم گلوکز دارند. به طور کلی، گونههای باکتریایی که با مصرف نوشیدنیهای شیرین ارتباط مثبت داشتند، با عملکرد متابولیک بدتر همبستگی داشتند. جالب توجه است که این باکتریها با قند مصرف شده از منابع غیر آشامیدنی ارتباطی نداشتند.
محققان همچنین ارتباطی بین مصرف نوشیدنیهای شیرین و ۵۶ متابولیت سرم، از جمله چندین متابولیت که توسط میکروبیوتای روده تولید میشوند یا مشتقات متابولیتهای تولید شده توسط میکروبیوتای روده هستند، یافتند.
این متابولیتهای مرتبط با قند با ویژگیهای متابولیک بدتر، از جمله سطح بالاتر گلوکز خون ناشتا و انسولین، BMI و نسبت دور کمر به باسن بالاتر و سطح پایینتر کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (کلسترول "خوب") مرتبط بودند. نکته قابل توجه این است که افرادی که سطح بالاتری از این متابولیتها را داشتند، احتمال بیشتری داشت که در عرض ۱۰ سال پس از اولین مراجعه خود به دیابت مبتلا شوند.
کی میگوید: «ما دریافتیم که چندین متابولیت مرتبط با میکروبیوتا با خطر ابتلا به دیابت مرتبط هستند.» به عبارت دیگر، این متابولیتها ممکن است دیابت آینده را پیشبینی کنند.
از آنجایی که نمونههای میکروبیوم روده فقط از زیرمجموعهای از شرکتکنندگان جمعآوری شده بود، محققان حجم نمونه کافی برای تعیین اینکه آیا هر نوع میکروب رودهای مستقیماً با خطر دیابت مرتبط است یا خیر، نداشتند، اما آنها قصد دارند این موضوع را با جزئیات بیشتری مطالعه کنند.
کی میگوید: «در آینده، ما میخواهیم آزمایش کنیم که آیا باکتریها و متابولیتها میتوانند واسطه یا حداقل تا حدی واسطه ارتباط بین نوشیدنیهای شیرینشده با شکر و خطر دیابت باشند یا خیر.»
این تیم قصد دارد یافتههای خود را در سایر جمعیتها تأیید کند و تجزیه و تحلیل را گسترش دهد تا ببیند آیا متابولیتهای میکروبی با سایر مشکلات مزمن سلامتی مرتبط با مصرف قند، مانند بیماریهای قلبی عروقی، مرتبط هستند یا خیر.