به گزارش مجله خبری نگار،دارای گلهای نامنظم و برگهای بریده است که، چون با دست نرم کنند بوی دود میدهد. در طعم او تلخی است. در ایران این گیاه اغلب در دامنههای زاگرس بخصوص در دشتهای (بیجار کردستان) و (اقلید فارس) یافت میشود. در گویش عام به شاطره نیز شناخته میشود.
شاتره یا شاهتره با نام عمومی Common fumitory, Earth smoke گیاهی است علفی به ارتفاع تا ۸۰ سانتی متر که در مزارع، باغها و زمینهای کشاورزی به حالت خودرو میروید.
شاخههای ظریف فراوان و برگهایی با تقسیمات بسیار زیاد، باریک و کوچک دارد. گلهای شاتره کوچک به رنگ سفید یا سفید مایل به گلی است که به صورت مجتمع و گل آذین خوشه قرار گرفته اند. میوهها کوچک و کروی هستند. قسمت مورد استفادهی شاتره تمام قسمتهای هوایی آن میباشد.
گونهی Officinalis این گیاه در ایران رویش ندارد و آن چه به نام شاتره در بازار ایران وجود دارد، مربوط به دو گونهی Parvifelora fumaria و Fumaria villantii است.
شاتره گیاهی علفی است که در فصل بهار در مزارع، باغها، کنار جادهها و زمینهای کشاورزی بهوفور میروید. اغلب روستاییان ظاهر این گیاه را میشناسند.
به همین دلیل است که این روزها اکثر خانمهای روستایی را در دشت و صحرا در حال جمعآوری اقسامی از گیاهان دارویی میبینیم.
اگر شما هم برای تفریح به یکی از دشتهای سرسبز حوالی شهر سفر کردید و وسوسه چیدن این گیاه دارویی به دلتان افتاد، بدانید که این گیاه دارویی شاخههای ظریف فراوان و برگهایی با تقسیمات بسیار زیاد دارد.
گلهای این گیاه دارویی کوچک، انبوه و به رنگ سفید مایل به گلی است و به صورت متراکم در کنار هم قرار گرفته است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ، گل و شاخه آن است.
اگر این گیاه دارویی را شناختید و چیدید بلافاصله آن را خشک کرده، قسمتهای هوایی آن را با هم مخلوط و دو تا چهار گرم آن را به مدت ۱۰ تا ۱۵دقیقه دم کنید سپس آن را صاف کرده و قبل از غذا بنوشید. برای آن که از خواص درمانی شاتره بیشترین منفعت را ببرید، بهتر است آن را گرم بنوشید.
شاتره طبع سردی دارد و در طب سنتی برای درمان بیماریهای پوستی از آن بسیار استفاده میشود.
اسید فوماریک آن برای التیام اگزما موثر است و آلکالوییدهای آن در بهبود بیماریهای کبدی و صفراوی نافع است و به کبد در نقش سمزدایی کمک کرده وخون را تصفیه میکند.
وقتی عملکرد کبد مطلوب شود، زردی پوست رفع، سموم بدن دفع، هورمونها تنظیم، تب و سرفه ناشی از گرمیها رفع، التهاب بدن التیام و آشفتگیهای روحی کم و در نهایت آرامش حکمفرما میشود.
عرق شاتره در مقایسه با دمکرده آن خواص درمانی کمتری دارد، اما به دلیل دسترسی آسانتر مصرفش را توصیه میکنیم.
عرق شاتره به دلیل آن که به ترشح آنزیمهای گوارشی کمک میکند، غذا را براحتی هضم کرده و اشتها آور خوبی است.
مزه مزه عرق شاتره به جهت ویتامین C فراوان برای استحکام لثهها و غرغره جوشانده آن برای برطرف کردن آفت، زخمهای دهانی و التهاب زبان مفید است.
تحقیقات اخیر نشان داده است عرق شاتره علاوه بر این خواص درمانی، ضدعفونیکننده، آنتیهیستامین، ضداسپاسم، کاهنده تپش قلب، معرق، مسهل، مدر، آرامبخش و مقوی معده است و عصاره آن در بهبود بیماریهای قلبی ـ عروقی موثر است.
توجه: مصرف مقادیر زیاد دمکرده یا عرق دوآتشه شاتره به دلیل آلکالوییدهای فراوان باعث لرز، تشنج و بیحسی بدن شده و برای سرد مزاجان مضر است. از طرفی مصرف آن بدون نظر پزشک در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمیشود.
برای درمان مشکلات کبدی، صفراوی و پوستی بهتر است از جوشانده گیاه دارویی شاتره استفاده کنید. برای آن که از خواص درمانی عرق شاتره نفع بیشتری ببرید، خوب است آن را همراه عرق کاسنی بخورید.
منبع:اینفو