نگاه ویژه به اقتصاد در مذاکرات سیاسی

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: تداوم رونق صادرات در سال ۱۴۰۱ ارزش تجارت ایران ۱۱۲میلیارد و ۸۲۱ میلیون دلار بود. همچنین ارزش صادرات کالا‌های غیرنفتی کشور به عدد ۵۳ میلیارد و ۱۶۶میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ به لحاظ ارزشی رشدی ۹.۷ درصدی داشت

سیگنال‌های مثبت اقتصادی، روز به روز برای تولیدکنندگان و تجار بیشتر می‌شود و این امر منجر به توسعه فعالیت‌های اقتصادی در کشور‌های مختلف و بخصوص کشور‌های همسایه شده است. از نیمه دوم سال ۱۴۰۰، دولت سیزدهم سعی کرده پای میز مذاکره بنشیند و فضا را طوری فراهم کند که تجار و فعالان اقتصادی با کمترین ریسک بتوانند همکاری‌های تجاری داشته باشند. کارنامه کاری دولت نیز نشان می‌دهد که صادرات کشور از آغاز فعالیت دولت رئیسی، افزایشی شده است. صادرات ایران در سال ۱۴۰۰ در مقایسه با سال ۱۳۹۹، رشد ۲۷ درصدی و سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰، رشد حدود ۱۰ درصدی داشته است. از ابتدای سال جاری، اقتصاد کشور از نوسان نرخ ارز فاصله گرفته و در حوزه پولی و مالی، اتفاق‌های مثبتی برای فعالان اقتصادی رقم خورده که یکی از آن‌ها حرکت به سمت دلارزدایی است. در کنار سیاست دلارزدایی که دولت سیزدهم پیگیری می‌کند، گفتگو با صندوق بین‌المللی پول نیز امید‌های تازه‌ای را برای فعالان اقتصادی و بخصوص تجار با هدف رونق کسب و کار، ایجاد کرده است.

آغاز روند دلارزدایی در تجارت جهانی

مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین و کارشناس اقتصادی درباره تأثیر دیدار رئیس کل بانک مرکزی کشورمان با رئیس صندوق بین‌المللی پول و دسترسی سریع به ۶.۷ میلیارد دلار از منابع این صندوق، در روابط تجاری کشورمان و اینکه آیا این امر می‌تواند سیگنال‌های مثبت به فعالان اقتصادی بدهد، گفت: ما در یکسری از سازمان‌های بین‌المللی عضو هستیم. از جمله در بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول که این موارد ظرفیت برای ایران محسوب می‌شود. اگر بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم به‌صورت غیرمستقیم می‌تواند در گفتمان‌های تجاری فعالان اقتصادی کشورمان با کشور‌های مختلف و بخصوص کشور‌های همسایه و منطقه اثر مثبت بگذارد.

او تصریح کرد: دشمنان می‌خواهند ایران را منزوی کنند و لذا ضرورت دارد ما از هر روزنه و جلسه بین‌المللی که امکان حضور داریم با هدف افزایش تعاملات، استفاده کنیم. در این خصوص هم نباید فرقی کند که جلسات دوجانبه باشد یا چندجانبه.

حریری گفت: موضوع استفاده از منابع صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، جزو حقوق ملت ایران است و نباید ما از آن قهر کنیم و اگر کشوری یا فردی می‌خواست ما را محدود کند، بایستی با دیپلماسی مناسب این فرصت را از آن بگیریم. براین اساس تأکید می‌کنم که حضور در مجامع و محافل بین‌المللی بسیار مثبت و سازنده است. خوشبختانه دولت سیزدهم نیز در راستای افزایش تعاملات و گفتگو‌های تجاری به این سمت حرکت کرده است.

رئیس اتاق مشترک ایران و چین افزود: هر میزان که پیله انزوا که توسط تحریم‌کنندگان دور ایران تنیده شده است، از بین برود می‌توان با شرایط بهتری فعالیت‌های اقتصادی و تجاری با کشور‌های مختلف را دنبال کرد و به هدف صادرات ۷۵ میلیارد دلاری تا سال ۱۴۰۴ رسید.

او در خصوص اینکه پاکستان از ایران خواسته که مبادلات تجاری با ارز‌های ملی دو کشور باشد و آیا این امر نشان از موفقیت دولت سیزدهم در مذاکرات و گفتگو‌های برون مرزی است، گفت: باید پذیرفت که هژمونی امریکا در همه حوزه‌ها و مهم‌ترین آن حوزه پولی و مالی، تَرک خورده است و لذا شاهد آغاز روند دلارزدایی از بخشی از مبادلات تجاری کشور‌ها هستیم. اتفاقات در حوزه بریکس، تغییر رفتار تجاری کشور‌های امریکای لاتین و امریکای مرکزی و همچنین کشور چین که در تلاش است خرید نفت کشورش را از طریق پول ملی دنبال کند، از جمله سیگنال‌هایی است که نشان می‌دهد کشور‌ها به سمت دلارزدایی در حال حرکت هستند.

رئیس اتاق مشترک ایران و چین با تأکید بر اینکه هر میزان که بتوانیم از سهم دلار در تجارت کشورمان بکاهیم، منفعت ملی می‌بریم، تصریح کرد: موضوع مبادله دوجانبه با پول ملی کشورها، موضوعی نیست که فعالان اقتصادی درباره آن تصمیم‌گیری کنند، بانک مرکزی به‌عنوان سیاستگذار پولی و بانکی کشور باید اعلام کند که با کدام کشور‌ها منفعت داریم که مبادله تجاری را از طریق دلار انجام داده و با کدام کشور استفاده از پول ملی را در دستور کار قرار دهیم. در برخی از موارد به صلاح کشورمان نیست که با پول ملی کشور‌ها تبادلات تجاری داشته باشیم. با احصای ترکیب سبد ارزی معاملات، می‌توان بهترین تصمیم‌گیری را داشت.

او در این خصوص که آیا با چین می‌توان مبادله تجاری را بدون دلار دنبال کرد، اظهار داشت: مراودات ایران با چین به جهت آنکه میزان کالایی که به آن‌ها می‌فروشیم، با میزان کالایی که از آن‌ها می‌خریم، تقریباً هماهنگ و برابر است لذا بخشی از مبادلات را می‌توان از طریق یوآن پیگیری کرد که کماکان هم این اتفاق می‌افتد، اما در اینکه آیا می‌توان این امر را وسعت داد، بانک مرکزی باید تصمیم‌گیری کند.

جبران فرصت‌هایی که در گذشته هدر رفت

رضا احسانی‌فر، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره اینکه دیدار‌های دوجانبه و چندجانبه با کشور‌ها و همچنین گفتگو با رئیس صندوق بین‌المللی پول چه تأثیری در روابط تجاری کشورمان خواهد داشت گفت: هر گونه مذاکره، حتی اگر در آن موضوع تبادلات تجاری مطرح نشود، در صادرات غیرنفتی کشورمان و همچنین همکاری‌های صنعتی و تولیدی تأثیر مثبت و سازنده دارد. دولت گذشته کمک کرد تا انزوایی که تحریم‌کنندگان دنبال آن بودند، محقق شود. اگر در آن دوره دستگاه دیپلماسی و تیم اقتصادی دولت فعالانه عمل می‌کرد که تراز تجاری کشور نزولی نمی‌شد. اما به استناد آمار‌های گمرک می‌بینیم که صادرات غیرنفتی کشور از سال ۱۴۰۰ تاکنون افزایشی بوده است. به گونه‌ای که در سال ۱۴۰۱ ارزش تجارت ایران ۱۱۲میلیارد و ۸۲۱ میلیون دلار بود و تراز تجاری کشور هم منفی ۶میلیارد و ۴۸۹میلیون دلار شد. همچنین ارزش صادرات کالا‌های غیرنفتی کشور به عدد ۵۳ میلیارد و ۱۶۶میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ به لحاظ ارزشی رشدی ۹.۷ درصدی داشته است.

او ادامه داد: وسعت دادن به مذاکرات و هدف تجاری داشتن، کمک می‌کند که مذاکرات سمت وسوی درستی به خود بگیرد و فعالان اقتصادی بتوانند از آن بهره‌برداری کنند. طی سال‌های گذشته فرصت‌های زیادی هدر رفت و اکنون دولت به‌دنبال جبران است. این فعال اقتصادی تأکید کرد:صادرات غیرنفتی را نمی‌توان با حرف افزایش داد، اما اگر زیرساخت آن فراهم شود، می‌توان به سمت افزایش همکاری‌های تجاری حرکت کرد؛ لذا از دولت سیزدهم می‌خواهیم که در تمام مذاکرات و گفتگو‌های خود با کشور‌های مختلف، زیرساخت‌های تجاری را فراهم کند. در گذشته مذاکرات تنها جنبه سیاسی داشت و هیچ زیرساختی برای فعالان اقتصادی مهیا نمی‌شد. اما از سال ۱۴۰۰، در اکثر دیدار‌های مشترک، مباحث اقتصادی مورد توجه قرار گرفته که مهم‌ترین آن‌ها مذاکره اقتصادی با کشور‌های عربستان، قطر، روسیه، چین و... بوده است. او گفت: رویه‌ای که دولت سیزدهم در پیش گرفته، خوش‌بینی‌های عمیقی را برای فعالان اقتصادی ایجاد کرده است، لذا در آینده نزدیک می‌توان تأثیر مذاکرات را بیش از گذشته در صادرات و همکاری‌های اقتصادی بخصوص در حوزه صنعت، دید.

می‌توان سلطه بدخواهان را از بین برد

یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق گفت: دسترسی به منابع ایران در صندوق بین‌المللی پول، در روابط اقتصادی ایران با سایر کشور‌ها و بخصوص همسایگان بسیار اثرگذار است. با تعاملات بین‌المللی در حوزه‌های اقتصادی، می‌توان سلطه‌ای را که بدخواهان جمهوری اسلامی برای کشورمان ایجاد کردند یا به‌دنبال آن هستند کم کرد و حتی به‌صورت کامل از بین برد. خوشبختانه فضایی که امروز در صحنه دیپلماسی اقتصادی کشور چه در حوزه منطقه‌ای و چه در صحنه جهانی بخصوص در حوزه مالی شکل گرفته، بسیار امیدوارکننده است. او با تأکید بر اینکه ما در فضای دیپلماسی اقتصاد شاهد تحرکات بسیار خوب هستیم، گفت: فضای به‌وجود آمده منجر به عادی شدن شرایط کشور خواهد شد و از سویی تحریم‌های ظالمانه را نیز کم‌اثر می‌کند.