مجله خبری-سبک زندگی نگار: بیماری پی بی اف دی PBFD یا همان ایدز پرندگان که نام اختصاری بیماری (psittacine beak and feather disease) میباشد برای نخستین بار توسط دامپزشکان استرالیایی در سال ۱۹۷۵ کشف شد.
این بیماری در پر و منقار پرندگان و طوطی سانان اتفاق میافتد و از خطرناکترین بیماریهایی است که پرندگان میتوانند به آن مبتلا شوند. بیماری پی بی اف دی PBFD که یک بیماری ویروسی است به شدت واگیردار است و حتی از طریق هوا هم، منتقل میشود.
این بیماری در طوطی سانان بسیار رایج است و از طریق ترشحات چشم و اشک، محتویات چینه دان، مرفوع و گرد پر طولی منتقل میشود. اگر طوطی به این بیماری مبتلا باشد تنها از طریق گرد و پر این طوطی بر روی لباس و تن انسان، به منازل و خانهها منتقل میشود. نکته قابل توجه این است که احتمال انتقال این بیماری از پرنده ماده به تخم هم، وجود دارد.
سویهای متفاوت از سیرکو ویروس قناریها سبب ایجاد بیماری پی بی اف دی PBFD میشوند. نکتهی مهم دیگر در مورد این بیماری این است که نام آن، آنچنان همخوانی با علائم آن ندارد. چرا که اختلال منقار و ناهنجاریهای پر، آنچنان شایع نیست و ناهنجاریهای پر، فقط در کاکوتاها دیده شده است.
تنها دلیل نامگذاری این بیماری به دلیل تلف شدن زیاد طوطی سانان در همان دورهی اول شناسایی این بیماری در استرالیا بود که شباهت زیادی به کشتار ویروس ایدز داشت. این بیماری نه تنها هیچ شباهتی به بیماری ایدز ندارد بلکه هیچ ارتباطی هم با این بیماری ندارد.
حال اگر تمایل دارید اطلاعات خود را در مورد ایدز پرندگان افزایش دهید میتوانید با ما در ادامهی مطلب همراه باشید.
درمان ایدز پرندگان
به طور کلی حساسترین پرندگان و طوطی سانان نسبت به این ویروس، کاکوتاها هستند. تا به امروز، بر طبق آماری که ارائه شده، بیشترین درصد پرندگانی که مبتلا به ایدز پرندگان شده اند طوطیهای استرالیایی به ویژه، خانوادهی کاکوتاها بودند. البته این بیماری در طوطی سانان دیگری همچون عروس هلندی، مرغ عشق، کاسکو، لاوبرد و .. هم دیده شده است.
مهمترین عامل ایجاد این بیماری، نوعی ویروس است که منقار، پر و سیستم ایمنی پرندگان، خصوصا طوطی سانان را درگیر میکند. این بیماری در کل خانوادهی طوطی سانان مشترک میباشد. نام این ویروس پی بی اف دی PBFD است که از خانوادهی CIRCOVIRUSها میباشد. این ویروس یک ویروس بسیار کوچک است.
علائم ایدز پرندگان
این ویروس از دسته ویروسهایی است که از طریق هوا به راحتی منتقل میشود و بسیار واگیردار است. یکی از مهمترین و شایعترین راههای انتقال این ویروس، در زمان غذا دادن نر به ماده و یا ماده به جوجه هاست. محتویات چینه دان به این ویروس آلوده است و از این طریق به راحتی، منتقل میشوند. از دیگر راههای انتقال ایدز پرندگان میتوان به ترشحات چشم و اشک، تنفس طوطی، مدفوع، ریختن گرد طوطی داخل ظرف غذا یا آب و .. اشاره کرد.
البته باید این نکته را یادآوری کنیم که این بیماری یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان نیست و اصلا به انسانها منتقل نمیشود، ولی انسان میتواند ناقل آن باشد و آن را به پرندگان سالم، منتقل کند.
دورهی نهفتگی این ویروس از زمانی که ویروس وارد بدن پرنده میشود تا زمان مشخص شدن اولین علائم بیماری، میتواند از ۳ هفته تا چندین سال هم طول بکشد. این مدت زمان نهفتگی به عوامل مختلفی همچون حجم ویروس منتقل شده، سن پرنده، قدرت سیستم ایمنی و ضعف پرنده و سلامت پرهای پرنده دارد. لازم به ذکر است بدانید خطرناکترین دورهی پرنده، همین دوره است چرا که در این دوره میتواند ویروس را انتقال دهد.
عموما بیماری PBFD در طوطیهای پیر مشاهده میشود. حال اگر پرندهای به این بیماری مبتلا شود در حالت مزمن، علائم زیر را بروز میدهد:
• در ابتدا گرد پرهای طوطی کم یا کلا قطع میشود.
• پرها سست و نازک میشوند.
• اشتهای پرندگان کم میشود و وزنشان کاهش مییابد
• در محل شکستگی یا کنده شدن پر، خونریزی اتفاق میافتد
• پرهای پرنده، تغییر رنگ میدهند.
• پرها پلاسیده میشوند
• در نوک پرنده، نقاط فرو رفته و خالی ایجاد میشود.
• منقار پرنده، دفرمه و دراز میشود
• نوک طوطی سانان میشکند
• پرهای طوطی سانان، فر میخورد و تغییر حالت پیدا میکند
• منقار و دهان طوطی سانان، عفونت میکند.
• ناخنهای طوطی سانان، دراز و دفرمه میشود.
• در اشک پرندهها ترشحات سبز و لزج وجود دارد.
• ناخن طوطی سانان زخمی میشود.
• طوطی سانان، مبتلا عفونتهای ثانویه یعنی عفونتهای قارچی – باکتریایی – ویروسی میشوند.
بروز چنین علائمی، در نهایت سبب مرگ طوطی و طوطی سانان میشود که این موارد بسیار نادر میباشد.
ایدز پرندگان
این علائم اولیه که در طوطیهای جوان، نه جوجهها مشاهده میشود عموما در پرهای ریز و کرکهای آنها است که عبارتند از:
• افسردگی پرنده
• استفراغ پرنده که این عارضه به دلیل حرکت نکردن غذا در چینه دان پرنده و پدید آمدن حالت سکسکه در چینه دان پرنده است.
• اسهال
• بیماریهای تنفسی شبیه ذات الریه
• کاهش اشتهای پرنده و کاهش وزن او
• کنده شدن و ریختن پرهای پرنده
• شکستن پرها و خونریزی در جای شکستگیها
• داشتن درد شدید در قسمت شکستگی و کنده شدن پرها
• دفرمه شدن پرها
بروز این علائم، منجر به مرگ پرنده میشود.
علایم ایدز پرندگان
فرم فوق حاد بیماری ایدز پرندگان، در طوطیها بسیار جوان و جوجهها اتفاق میافتد. این بیماری ممکن است دارای علائمی غیر معمولی و گمراه کننده باشد که از نظر ظاهری، سبب شود این علائم با این بیماری هیچ ارتباطی نداشته باشند. از جملهی این علائم میتوان به اسهال، استفراغ، بیماریهای تنفسی و در نهایت مرگ پرنده اشاره کرد.
متاسفانه باید گفت هیچ درمان قطعی و ثابت شدهای برای بیماری ایدز پرندگان وجود ندارد. در اکثر موارد این چنینی دیده شده است که طوطی یا طوطی سانان مبتلا به این بیماری به مدت چند ماه تا ۲ سال هم زنده مانده اند. در موارد بسیار کم و استثنایی هم دیده شده که سیستم ایمنی خود پرنده، پادتنی علیه این بیماری تولید میکند و سبب میشود که علائم این بیماری در پرنده، ناپدید شود و به طور کامل از بین برود.
نکتهی قابل توجه این است که علائم فرمهای مزمن و حاد بسیار شبیه هم هستند و از طرف دیگر، بسیاری از افراد هم، این علائم را با علائم پرکنی و شکستن نوک پرنده اشتباه میگیرند. هر شکست نوکی و پر کنی نشانهی این بیماری نیست. در صورتی که علائم ذکر شده در بالا را مشاهده کردید، در اولین فرصت به دامپزشک مراجعه کنید.
نکتهی مهم دیگر این است که این بیماری، آنچنان شایع و زیاد نیست و جزء بیماریهای نادر است پس نگران آن نباشید.
برای تشخیص این بیماری، کیتهای تستی وجود دارد که از طریق گرد بدن یا پر پرنده و یا آزمایش خون میتوانید این بیماری را تشخیص دهید. حتی شما میتوانید از این کیتها قبل از بروز علائم استفاده کنید تا از گستردگی این بیماری جلوگیری کنید.
منبع: بیتوته