چرایی اعزام وزرای امور خارجه و دفاع آمریکا به خلیج فارس

به گزارش مجله خبری نگار،آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه در دیدار با همتای قطری خود روی این محور تاکید داشت که آمریکا قدردان زحمات دولت قطر در کمک به انتقال نظامیان آمریکا از افغانستان به دوحه بود. البته این نگرش وجود دارد که با اینکه بلینکن در این سفر قصد داشت به نوعی پیام تشکر بایدن را به امیر قطر به خاطر همکاری در انتقال نیرو‌ها از افغانستان انتقال دهد، اما بی گمان اهداف استراتژیک تری را هم دنبال می‌کند و آن رساندن این پیام به دولت قطر مبنی بر اینکه آمریکا متحدان عربی خلیج فارس اش را فراموش نمی‌کند. به هر روی بعد از سقوط کابل و پیروزی طالبان در افغانستان، این موضوع در سطح رسانه‌ای مطرح است که آمریکا در صورتی که منافع ملی اش بر خروج از منطقه باشد هیچ گونه دریغی در خارج ساختن نیروهایش نخواهد کرد و به بیانی امنیت کشور‌های منطقه برای آمریکا کمترین اهمیت را دارد. در همین خصوص در گفتگو با با دکتر "علی اصغر زرگر" دکتری روابط بین الملل، اهداف و دلایل سفر لوید آستین وزیر دفاع و بلینکن وزیر خارجه را به قطر و منطقه خلیج فارس جویا شده ایم.

ارتباط بین سفر این دو مقام آمریکایی به منطقه با تحولات افغانستان

زرگر درباره ارتباط سفر منطقه‌ای وزرای خارجه و دفاع آمریکا به منطقه با تحولات افغانستان و این که آیا واقعا آقای بلینکن صرفا به قصد قدردانی از دولت قطر به این کشور سفر کرده است یا خیر؛ اظهار داشت: بدیهی است که خروج سریع و فرار گونه نیرو‌های آمریکا از افغانستان و تسلط غیر منتظره طالبان بر کل سرزمین افغانستان به گونه‌ای شکست آمریکا در منطقه و ظاهرا در جهت منافع کلی ایران در منطقه است. خروج بخشی از نیرو‌های آمریکا از سوریه و عراق نیز مکمل این شکست آمریکا و منافع جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و زمینه را برای ایفای نقش پر رنگ‌تر ایران در منطقه فراهم کرده و این مغایر با اهداف آمریکا و متحدان منطقه‌ای اش خواهد بود؛ بنابراین با توجه به این تحولات دولت بایدن با اعزام وزرای دفاع و امور خارجه خود به منطقه خلیج فارس دو هدف را دنبال میکند:
نخست آنکه ضمن تشکر از کمک و هماهنگی‌های حاکمان قطر و امارات در دیپلماسی و خارج کردن آمریکایی‌ها و متحدانش از افغانستان، به همپیمانان خود در منطقه اطمینان بدهد که منطقه خلیج فارس افغانستان نیست که آمریکا نیرو‌ها و پایگاه‌های خود را تخلیه و دوستان و هم پیمانان خود را تنها بگذارد و در مقابل تهدیدات و چالش‌های موجود از منافع و امنیت آن‌ها دفاع نکند. از سوی دیگر خروج آمریکا از منطقه و خصوصا خاورمیانه و دیدار وزرای کلیدی این کشور از منطقه میتواند بیانگر این واقعیت باشد که آمریکا تمایل دارد متحدین این کشور به ویژه عربستان با قدرت و تجهیزات نظامی و قطر و امارات با منابع مالی و دیپلماتیک در آینده باید از قدرت مانور بیشتری در منطقه بر خوردار باشند، و بجای آمریکا از منافع خود و آمریکا دفاع کنند.

تبعات خروج آمریکا از افغانستان

این استاد روابط بین الملل به بررسی تبعات خروج آمریکا برخلا امنیتی منطقه و تاثیرش بر موقعیت منطقه‌ای ایران پرداخته و گفت: خروج آمریکا از افغانستان و به طور کلی از عراق و سوریه، خلائی را ایجاد کرده است که از یک سو در صورت وجود ثبات در این کشور‌ها میتواند به نفع نفوذ ایران در افغانستان و در تضاد با منافع آمریکا باشد، که متحدین آمریکا باید جایگزین آمریکا باشند، ولی در صورت بی ثباتی و جنگ داخلی در افغانستان به تبع همجواری با ایران میتواند مشکلات امنیتی زیادی برای ایران ایجاد کند و در این صورت زمینه باید برای ورود و نفوذ جبهه مخالف ایران در افغانستان توسط کشور‌های خلیج فارس فراهم شود تا ایران را مجبور سازد تا از برنامه‌ها و اهداف خود در عراق و سوریه، لبنان و یمن کوتاه بیاید و از حضور پر رنگ خود دست بر دارد. در حال حاضر با توجه به اوضاع بی ثبات افغانستان و احتمال جنگ داخلی در این کشور، هدف حضور نمایندگان آمریکا در منطقه با سناریو اخیر بیشتر محتمل می‌باشد.

حضور وزرای آمریکا در منطقه به منظور جلوگیری از نفوذ روسیه

زرگر درباره امضا توافقنامه نظامی عربستان با روسیه و توجه دولت آمریکا به این که کشور‌های خلیج فارس یه سمت روسیه و چین گرایش پیدا کرده اند و به همین سبب دست به اعزام دو وزیر خارجه و دفاع برای جلوگیری از تحقق این امر زده است؛ توضیح داد: از اهداف دیگر حضور وزرای آمریکا در منطقه جلوگیری از نفوذ روسیه بعنوان قدرت مهم فرامنطقه‌ای نیز میتواند باشد. عربستان پس از فروپاشی اتحاد شوروی و بایگانی شدن ایدئولوژی کمونیستی در موزه ها، روابط خود را با روسیه گسترش داده است. سرمایه گذاری بیش از ۲۰ میلیارد دلاری عربستان در روسیه و هماهنگی در بازار نفت با روسیه خود نشان از این گسترش روابط با روسیه و حتی چین میباشد؛ لذا این گسترش منافع و همکاری‌های اقتصادی هماهنگی‌های امنیتی را نیز با روسیه بهمراه خواهد داشت؛ بنابراین امریکا که خود درگیر چالش‌های امنیتی با روسیه و چین میباشد، نمیتواند شاهد این تحولات باشد و اقدامی در جهت دلجویی و تجدید تعهدات امنیتی و نظامی خود نسبت به کشور‌های حوزه خلیج فارس انجام ندهد.

موضوع کاهش اختلاف ایران و عربستان و تاثیر آن برافغانستان

زرگر در پایان با اشاره به موضوع کاهش اختلاف ایران و عربستان و تاثیر آن بر امنیت افغانستان گفت:در این اوضاع و احوال، کاهش سطح اختلافات ایران با عربستان در سطح منطقه و ارتقا روابط با این کشور میتواند منافع ایران را نه تنها در افغانستان بلکه در کل منطقه تامین کند و فضای لازم را برای گفتگو‌های چند جانبه امنیتی در منطقه بدون حضور آمریکا فراهم سازد، همان هدفی که ایران بار‌ها روی آن تاکید داشته است.