به گزارش مجله خبری نگار/همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: پژوهشگران برای نخستینبار با پدیدهای روبهرو شدهاند که گویی از دل یک داستان تخیلی بیرون آمده است: یک کوسه پرستار با پوستی به رنگ نارنجی درخشان که آرام در اعماق آب شنا میکرد. این مشاهده نادر که در سواحل کاستاریکا ثبت شده، جامعه علمی را با یک معمای ژنتیک جذاب مواجه کرده است.
این کوسه دو متری که پس از مشاهده و عکسبرداری دوباره به طبیعت بازگردانده شد، بهدلیل رنگ منحصربهفردش به سرعت در کانون توجه قرار گرفت. دانشمندان این رنگآمیزی غیرعادی را به پدیدهای ژنتیک به نام «زانتیسم» نسبت میدهند. در این حالت، بدن موجود به جای تولید رنگدانههای معمول تیره، مقادیر زیادی رنگدانه زرد و نارنجی تولید میکند و در نتیجه، ظاهری کاملاً متفاوت بهخود میگیرد.
این نخستینبار است که چنین پدیدهای بهصورت رسمی در یک کوسه پرستار و بهطور کلی در آبهای کارائیب مستند میشود. اما این تمام ماجرا نیست. چشمهای این کوسه نیز برخلاف همنوعانش که چشمانی تیره دارند، سفیدرنگ است. این ویژگی، دانشمندان را به این نتیجه رساند که احتمالاً با ترکیبی بسیار نادرتر از «زانتیسم» و «آلبینیسم» (زالی) مواجه هستند. بهعبارت سادهتر، این کوسه خاص، همزمان ویژگیهای دو جهش ژنتیک کمیاب را در خود به نمایش گذاشته است.
گرچه علت دقیق این پدیده هنوز مشخص نیست، اما عواملی مانند جهشهای ژنتیک، استرسهای محیطی یا حتی تغییر دمای آب میتوانند بر رنگدانههای یک موجود زنده تأثیر بگذارند. این کوسه نارنجی، بیش از آنکه یک جاذبه دیدنی باشد، یادآوری ارزشمندی است از تنوع زیستی شگفتانگیز و گاه غیرقابل پیشبینی سیاره ما که حفاظت از آن، وظیفه همه ماست. نتایج این کشف مهم در نشریه علمی Marine Biology به تفصیل شرح داده شده است.