چرا نباید اوقات‌تلخی کودکان را با موبایل و تبلت رفع رجوع کرد؟

به گزارش مجله خبری نگار، برخی از والدین برای فرونشاندن اوقات‌تلخی کودکان به آنها موبایل و تبلت می‌دهند، اما تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که این کار کودکان را از یادگیری مهارت تنظیم هیجان بازمی‌دارد. این راهبرد تربیتی همچنین باعث می‌شود که کودکان در آینده در معرض خطر مشکلات مدیریت خشم و استفاده مشکل‌ساز از دستگاه‌های دیجیتال قرار بگیرند.

خشم بیشتر، کنترل هیجانات کمتر

«ورونیکا کونوک»، نویسنده مطالعه و محقق دانشگاه اوتووش لوراند در بوداپست مجارستان، در بیانیه مطبوعاتی خود گفت: «اوقات‌تلخی با استفاده از دستگاه‌های دیجیتال قابل درمان نیست. کودکان باید یاد بگیرند که احساسات منفی‌شان را خودشان مدیریت کنند. آنها در جریان فرایند یادگیری به کمک والدین خود نیاز دارند، نه دستگاه‌های دیجیتال». در مطالعه جدیدی که روز جمعه در ژورنال پیشگامان روان پزشکی کودکان و نوجوانان انتشار یافت، محققان مجارستانی و کانادایی حدود ۳۰۰ والدین کودکان ۲ تا ۵ ساله را در سال ۲۰۲۰ ارزیابی کردند و یک سال بعد دوباره به سراغ آنها رفتند. محققان دریافتند کودکانی که بیشتر مستعد خشم بودند، والدینی داشتند که برای آرام کردن‌شان به آنها موبایل و تبلت می‌دادند. این کودکان معمولاً واکنش‌های عصبی پرتکرار و شدیدتری داشتند و مطالعه پیگیرانه محققان نشان داد که عملکرد ضعیف‌تری در مدیریت خشم و سرخوردگی خود داشتند. این کودکان خشم بیشتری داشتند و در کنترل هدفمند هیجانات خود ضعیف‌تر بودند.

ابتلای کودک به «اوقات‌تلخی دیجیتال»

خانم کونوک در بیانیه مطبوعاتی خود گفت: «این‌که والدین کودکانی که مشکل تنظیم هیجان دارند، برای تسکین آنها از دستگاه‌های دیجیتال استفاده می‌کنند جای تعجب ندارد، اما نتایج نشان می‌دهند که این راهبرد به تشدید مشکلات موجود دامن می‌زند». براساس این مطالعه، دادن دستگاه‌های دیجیتالی به کودک برای فرونشاندن اوقات‌تلخی، ممکن است او را به دستگاه‌های دیجیتال وابسته کند و به خطر استفاده مشکل‌ساز از آن دامن بزند. نویسندگان، این پدیده را با یک حلقه بازخوردی مثبت مقایسه کردند. مدیریت هیجانات کودکان با استفاده از دستگاه‌های دیجیتال به اوقات‌تلخی و طغیان فزاینده و استفاده بیشتر از دستگاه‌های دیجیتال منجر می‌شود. دستگاه‌های دیجیتال در چند دهه گذشته به‌طور فزاینده واردِ زندگی روزمره مردم شده‌اند. ما یاد گرفته‎ایم که از آنها به‌عنوان ابزاری برای خودتنظیمی استفاده کنیم. مهارت خودتنظیمی به کنترل هدفمند افکار، عواطف، تصمیمات و رفتار‌های فرد اطلاق می‌شود و باید در چند سال نخست زندگی فراگرفته شود. این مطالعه نشان می‌دهد که استفاده از دستگاه‌های دیجیتال برای پرت کردن حواس کودک از محرک‌های استرس‌زا و عواطف مخرب در کوتاه‌مدت اثربخش است و به کاهش واکنش‌های هیجانی کودک کمک می‌کند، اما در درازمدت اثرات برگشتی دارد و به رفتار‌های مقابله‌ای اجتنابی، افزایش هیجانات مخرب و بی نظمی هیجانی منجر می‌شود. از این گذشته، باعث می‌شود که کودکان برای تنظیم هیجانات خود به‌جای توسعه مهارت‌های خودتنظیمی فردی به دستگاه‌های دیجیتال وابسته شوند و اگر دستگاه را از آنها بگیرید، دچار «اوقات‌تلخی دیجیتال» خواهند شد.

در کوتاه‌مدت اثربخش است، اما ...

کارولین فیتزپاتریک، محقق دانشگاه شربروک کبک و نویسنده ارشد مطالعه، به اپک تایمز گفت: «دادن دستگاه‌های دیجیتال به کودکان برای تسکین آنها نوعی خودتنظیمی بیرونی است که می‌تواند در کوتاه‌مدت اثربخش باشد. اما کودکان در حین رشد باید ابزار‌های خودتنظیمی فردی را توسعه دهند تا بتوانند به خوبی از پسِ مدیریت هیجانات خود برآیند». به گفته نویسندگان مطالعه، والدین باید به‌جای فراهم کردن دستگاه‌های دیجیتال در زمان اوقات‌تلخی، فرزندان خود را راهنمایی کنند، به آنها کمک کنند تا هیجانات خود را بشناسند و یادشان دهند که چطور احساسات خود را مدیریت کنند.