به گزارش مجله خبری نگار، امروزه بیماریهای قلبی عروقی از عمدهترین علل مرگ و میر در اکثر جوامع و کشورها محسوب میشوند. بیماریهای قلبی عروقی به عنوان یکی از جدیترین مشکلات مربوط به سلامت در اواخر قرن بیستم و آغاز قرن بیست و یکم به شمار میآید.
در ایران نیز مانند دیگر کشورهای در حال توسعه به دلیل گذر تغذیهای و اپیدمیولوژی شیوع این بیماریها و مرگ و میر ناشی از آن نیز در حال افزایش است. نتایج مطالعات متعدد انجام شده در ایران افزایش شیوع عوامل خطر بیماریهای قلبی و عروقی از جمله اختلالات لیپیدی، دیابت، افزایش فشارخون، چاقی و افزایش تری گلیسرید را نشان میدهد.
فاکتورهای خطر متعددی برای آترواسکلروزیس وجود دارند، از جمله این فاکتورها ژنتیک، رژیم خوراکی، سبک زندگی، سطوح در گردش پلاسمایی کلسترول و لیپیدها و پاسخهای التهابی مزمن عروق هستند.
هایپرلیپیدمی از مشکلات شایع جامعه و از عوامل خطر اصلی بیماریهای قلبی عروقی محسوب میشود که نه تنها به طور مستقیم بلکه به طور غیر مستقیم و از طریق تحریک تولید رادیکالهای آزاد اکسیژن در پیشرفت پلاکهای آترواسکلروزی و بیماریهای قلبی عروقی کرونر قلب موثر است؛ بنابراین پایین آوردن لیپیدهای خون نقش مهمی در کاهش بروز حوادث قلبی عروقی و افزایش طول عمر دارند.
فشار خون بالا نیز یک فاکتور خطر برای انفارکتوس میوکارد و سکته محسوب میشود. از طرفی التهاب و استرس اکسیداتیو نیز نقش اساسی در شروع و پیشرفت آترواسکلروزیس و بیماریهای قلبی عروقی ایفا میکنند.
علاوه بر درمانهای دارویی، نقش تغذیه و استفاده از میوهها و سبزیها با هدف درمان در کنترل هیپرلپیدمی و کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی به اثبات رسیده است.
مصرف بالای میوهها و سبزی با کاهش خطر پاتولوژی بیماری قلبی عروقی و سرطان در ارتباط است. این خاصیت از طرفی به مواد مغذی آنتی اکسیدانی شناخته شده آنها نسبت داده میشود که گونههای فعال اکسیژن دخیل در شروع و پیشرفت این بیماریهای مزمن را غیرفعال میکند و از طرفی مرتبط با محتوای فنولیک آنها محسوب میشود.
پلی فنولهای غیرمغذی مانند فلانوئیدها به مقادیر قابل توجهی در میوهها و سبزیها وجود دارد و نشان داده شده که اثرات آنتی اکسیدانی قوی در سیستمهای شیمیایی دارند. هم مطالعات حیوانی و هم مطالعات بالینی اثرات سودمند خوراکیهای غنی از پلی فنولها مانند نوشیدنی میوههای رنگی، کاکائو و چای بر روی سلامت قلب و عروقی نشان داده اند.
یکی از میوه ها، توت سیاه است که به عنوان منبع غنی ترکیبات فعال زیستی از جمله فلانوئیدها (آنتوسیانین) برخی املاح (سدیم، پتاسیم، کلسیم، سلنیم، روی و فسفر) و ویتامینهایی از جمله (ویتامین A، ویتامین گروه B، ویتامین C , E) و اسیدهای فنولیک شناخته میشود.
توت سیاه، محتوای بالایی از فلانوئید آنتوسیانین دارد. این فلانوئید جایگاه مخصوصی در محتوی پلی فنولیک توتها دارد. فلانوئیدهای توت با چندین مکانیسم میتوانند بر سلامت قلب و عروق موثر باشند.
آنها ممکن است به عنوان آنتی اکسیدان، اکسیدان LDL را مهار کنند و ممکن است باعث کاهش التهاب مرتبط با آترواسکلروزیس شوند و همچنین انتقال معکوس کلسترول را از طریق کاهش کلسترول تام و کلسترول LDL تحت تاثیر قرار دهند.
شواهد نشان میدهد که اضافه کردن توتها به رژیم میتواند به طور مثبتی بر روی فاکتورهای خطر سلامت قلبی عروقی از طریق مهار التهاب، پاکسازی رادیکالهای آزاد، تعدیل متابولیسم ایکوزانوئید، بهبود عملکرد اندوتلیال، کاهش فشارخون، مهار تجمع پلاکتی و افزایش غلظت HDL اثر بگذارد؛ بنابراین با توجه به اهمیت آنتی اکسیدانی ترکیبات فنولیک، به نظر میرسد اضافه کردن توتها در رژیم خوراکی بتواند بر فاکتورهای خطر سلامت قلبی عروقی از جمله پروفایل لیپیدی، فشار خون و نشانگرهای التهابی اثر بگذارد.