یک‌رزمنده و یک دنیا خاطره از کوه‌های استوار «بازی‌دراز»

به گزارش مجله خبری نگار، گذر زمان غبار فراموشی را بر بسیاری از رویداد‌های تاریخی می‌نشاند، اما هشت سال دفاع مقدس از آن دست خاطراتی است، که با بازگو کردن درس‌هایی از جنس ایثار، شهادت، وحدت، فداکاری، ایستادگی و مقاومت، برای همیشه ماندگار مانده است.

سال‌های دفاع مقدس مملو از خاطرات است. خاطراتی از جنس شور و عشق به کشور و انقلاب اسلامی که باید از زبان روایان و رزمندگانی شنید که نوجوانان دیروز بودند و هیاهوی نوجوانی را در جبهه‌های حق علیه باطل جستجو می‌کردند.

نمونه این رزمندگان و مأنوسان با شهدا سردار کوروش آسیابانی فرمانده قرارگاه شهید کاظمی است که خاطرات شیرین و درس‌آموزی از آن سال‌ها دارد.

به سراغ این یادگار هشت سال دفاع مقدس رفتیم تا روایتی از عملیات بازی‌دراز داشته باشد که از آن به‌عنوان نماد مقاومت و حماسه‌آفرینی رزمندگان غیور اسلام یاد می‌کنند.

این رزمنده سال‌های دفاع مقدس در زمان عملیات بازی‌دراز ۱۸ سال سن داشته و جزء گروه شناسایی القارعه بوده که در این بازروایی خاطره از موقعیت حساس بازی‌دراز و اهمیت آن برای رژیم بعثی عراق سخن گفت.

وی با یادآوری تهاجم عراق به ایران سال ۱۳۵۹ از سه محور؛ قصرشیرین، تنگه‌حمام و سه‌راه نفت‌شهر، اظهار کرد: عراق همان ابتدای جنگ (مهرماه) از طریق سه‌راه نفت‌شهر به ارتفاعات بازی‌دراز رسید و در همان ابتدای جنگ، این ارتفاعات تا قله ۱۰۰۸ به اشغال دشمن درآمد.

سردار آسیابانی به اهمیت ارتفاعات بازی‌دراز به‌عنوان نقطه‌ای راهبردی در منطقه سرپل‌ذهاب در غرب کشور اشاره کرد و افزود: دشمن بعثی در روز‌های ابتدایی جنگ تحمیلی با تصرف ارتفاعات بازی‌دراز با توجه به موقعیت جغرافیایی و دید تیر روی قصرشیرین، گیلانغرب و سرپل‌ذهاب به عبارتی تسلط کافی بر منطقه، برای دیده‌بانی استفاده می‌کرد و در اولین اقدام هم جاده‌ای روی آن احداث کرد.

وی با بیان اینکه عملیات بازی‌دراز در سه مرحله انجام شد، تصریح کرد: دو ماه قبل از عملیات بازی‌دراز در اردیبهشت‌ماه سال ۶۰، عملیاتی با هماهنگی یک گروه برای پاکسازی ارتفاعات دانه خشک (ارتفاع پست در مقابل بازی‌دراز که در اشغال نیرو‌های عراقی بود) و گروه محسن چریک در منطقه افشارآباد و گروه دیگری در منطقه دشت‌دیره مشرف به شهرستان گیلانغرب انجام گرفت تا بتوانند دامنه بازدراز را پاکسازی و زمینه را برای مرحله دوم عملیات مهیا کنند که متأسفانه این عملیات چندان موفقیت‌آمیز نبود و تعداد زیادی از نیرو‌های محسن چریک از جمله خود محسن چریک «سعید گلاب‌بخش» شهید شدند.

سردار آسیابانی تصریح کرد: در این میان، مقداری اختلاف و بحث پیش آمد که در نهایت شهید بهشتی به پادگان ابوذر آمد و به نیرو‌ها دلداری داد که جنگ است و شما‌ها آموزشی ندیده‌اید این عملیات تجربه‌ای شد که در آینده بهتر عمل کنید، خلاصه به بچه‌ها روحیه داد.

وی در بازگو کردن خاطراتی از مرحله دوم عملیات بازی‌دراز در دوم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۶۰ به نقش تاریخی «شهید غلامعلی پیچک» در این عملیات اشاره کرد و ادامه داد: سرپل‌ذهاب در آن موقع به سه قسمت، جبهه راست (دشت ذهاب)، جبهه میانی (قره‌بلاغ) و جبهه چپ (بازی‌دراز) نقسیم شده بود که ماه‌های پایانی سال ۱۳۵۹ شهید پیچک فرمانده منطقه سرپل‌ذهاب شد.

این یادگار هشت سال دوران دفاع مقدس خاطرات خود را از عملیات بازی‌دراز اینگونه، ادامه داد: در آغاز جنگ نیرو‌های عراقی یک برتری نسبی داشتند بطوریکه نیرو‌های ایرانی نتوانسته بودند آن‌ها را از ارتفاعات بازی‌دراز عقب برانند، لذا از همان اوایل سال ۱۳۶۰، نیرو‌های مسلح تصمیم به شناسایی منطقه گرفتند.

وی تصریح کرد: پس از انجام مراحل شناسایی، چون جاده دسترسی به ارتفاعات بازی‌دراز نداشتیم به تدبیر شهید پیچک آذوقه، دبه و گالن‌های آب و مهمات توسط افرادی به ارتفاعات بازی‌دراز انتقال و در غار‌های ارتفاعات برای زمان اجرای عملیات انبار می‌شد.

سردار آسیابانی با یادآوری تاریخ عملیات مرحله دوم بازی‌دراز در بامداد ۲ اردیبهشت ۱۳۶۰، اظهار کرد: این عملیات با مشارکت سه گردان ارتش، سه گردان سپاه و نیرو‌های اعزامی از استان و همچنین عشایر نورآباد روی قله ۱۰۰۸ و ۱۰۵۰ انجام و ادامه آن به قله ۱۱۰۰ گچی و ۱۱۰۰ کله‌قندی رسید که با وجود آزادسازی قلل جنوبی بازی‌دراز (شامل ۱۰۵۰ و ۱۱۰۰ گچی)، در تثبیت قله ۱۱۵۰ و قله ۱۱۰۰ شمالی ناکام ماندیم. در این عملیات هوانیروز ارتش نیز نقش بسزایی داشت و طی آن خلبان علی‌اکبر شیرودی پس از انهدام چندین تانک، مورد اصابت گلوله تانک قرار گرفت و به شهادت رسید.

وی تصریح کرد: در ادامه عملیات‌های سال‌های ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ و به منظور تکمیل اهداف عملیات بازی‌دراز، عملیات مرحله سوم با وجود استقرار دشمن در ارتفاعات ۱۱۰۰ صخره‌ای که کامل بر سرپل‌ذهاب، مسیر جاده به سمت پادگان ابوذر و تنگه کل‌داود تسلط داشت، طرح‌ریزی شد.

آسیابانی گفت: عملیات مرحله سوم بازی‌دراز در شهریورماه سال ۱۳۶۰ (روی ۱۱۰۰ صخره‌ای و ۱۱۵۰) با عملیات شکست حصر آبادان همزمان شد؛ در آن زمان نیرو‌های عراق در جنوب خود را برای مقابله با هجوم نیرو‌های ایرانی به آبادان و خرمشهر آماده کرده بودند که عملیات بازی‌دراز سبب شد بخشی از لشکر عراق از جنوب به سمت بازی‌دراز اعزام شود و همین امر جبهه آبادان را تضعیف کرد و با رشادت‌های رزمندگان، شکست حصر آبادان اتفاق افتاد.

این رزمنده دفاع مقدس تصریح کرد: در این عملیات، بخشی از کوره‌موش و چند قله از قراویز آزاد شد و ارتفاع ۱۱۵۰ طی چهارده پانزده روز دست‌به‌دست می‌شد، که با مقاومت سخت نیرو‌های ایرانی و شهید شدن تعداد زیادی از نیروها، ارتفاع تصرف، ولی ارتفاع ۱۱۰۰ به دلیل مقاومت دشمن به تصرف در نیامد.

وی اظهار کرد: این ارتفاعات استراتژیک برای عراق بسیار اهمیت داشت و برای حفظ آن از لحاظ موانع، استحکامات، میدان میدان و نیروی انسانی سرمایه‌گذاری کرده بود.

سردار آسیابانی به نقش مؤثر دلاوران سپاه و ارتش در عملیات بازی‌دراز اشاره کرد و گفت: عملیات بازی‌دراز یک تجربه موفق از همکاری و هم‌افزایی ارتش و سپاه بود که الگویی ماندگار از وحدت است.

ارتفاعات بازی‌دراز نماد قوت شهدا و تابلوی حماسه‌آفرین رزمندگانی است که در یک عملیات غرورآفرین با رشادت‌ها خود این منطقه مهم و حساس را از چنگ رژیم متجاوز بعثی خارج کردند؛ در پی این فتح عظیم آیت‌الله شهید دکتر بهشتی در یک مصاحبه رادیویی و تلویزیونی فاتحان بازی‌دراز را از مصداق عینی عارفان واصل معرفی کرد و گفت: به عرفا بگوئید عرفان خانقاهش بازی‌دراز است. در اردیبهشت ۱۳۹۰ پیکر سه تن از شهدای گمنام در بالای این ارتفاعات به خاک سپرده شد.

هر ساله در اردیبهشت‌ماه به یاد عملیات فاتحانه بازی‌دراز ویژه برنامه آغاز راهیان نور غرب و شمال‌غرب کشور آغاز می‌شود.

امسال نیز یادواره شهدای عملیات بازی دراز و صعود سراسری به این ارتفاعات و مراسم افتتاحیه اردو‌های راهیان نور کشور در روز‌های چهارشنبه و پنجشنبه ۱۸ و ۱۹ اردیبهشت‌ماه در سرپل‌ذهاب برگزار می‌شود و پیش‌بینی‌ها از حضور ۴۰ هزار نفر در این مراسم حکایت دارد.

زائران عصر امروز نوزدهم اردیبهشت‌ماه علاوه بر شرکت در مراسم سالگرد شهید شیرودی در یادمان این شهید حضور خواهند یافت و یادواره شهدای عملیات بازی‌دراز نیز بعد از نماز مغرب و عشا در جوار بقعه متبرکه احمد ابن اسحاق (ره) برگزار می‌شود.

مراسم صعود به ارتفاعات بازی‌دراز نیز صبح روز پنجشنبه از ساعت ۶ صبح با حضور تمام کاروان‌های راهیان نور در دامنه ارتفاعات بازی‌دراز آغاز می‌شود که در این مراسم سرتیپ پاسدار غلامرضا سلیمانی رئیس سازمان بسیج مستضعفان سخنرانی خواهد کرد.