به گزارش مجله خبری نگار،تغییرات بیوشیمیایی و الکتروشیمیایی که به دنبال بیش فعالی در مغز حادث میشود، طیفی از علائم را ایجاد میکند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
چه زمانی برای تشخیص بیش فعالی اقدام کنیم؟
علائم اولیه بیش فعالی
در صورتیکه علائم فوق را در رفتار کودک مشاهده کردید، میبایست از یک تیم تخصصی حوزه سلامت و روان کودک و نوجوان به منظور تشخیص نهایی و قطعی بیش فعالی کمک بگیرید.
علائم اولیه ADHD شامل نقص توجه، پرتحرکی و رفتار تکانشی است. علائم ADHD قبل از ۱۲ سالگی شروع میشود و در برخی از کودکان از ۳ سالگی قابل توجه است. علائم ADHD میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد و ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد.
ADHD در مردان بیشتر از زنان رخ میدهد و رفتارها میتواند در پسران و دختران متفاوت باشد. شیوع ADHD در پسران و ADD (نقص توجه) در دختران بیشتر است.
سه نوع ADHD وجود دارد:
عمدتاً بی توجه است.
عمدتا بیش فعال / تکانشی.
ترکیبی از علائم بی توجهی و علائم بیش فعال / تکانشی را بروز میدهد.
بی توجهی
کودکی که الگوی بی توجهی نشان میدهد اغلب ممکن است:
توجه دقیق به جزئیات نداشته باشد یا در انجام کارهای مدرسه اشتباه کند.
در تمرکز روی کارها یا بازی مشکل دارد.
به نظر میرسد که گوش نمیدهد، حتی زمانی که مستقیماً با او صحبت میشود.
در پیروی از دستورالعملها مشکل دارند و در تکمیل تکالیف مدرسه یا کارهای خانه شکست میخورند.
در سازماندهی کارها و فعالیتها مشکل دارند.
از کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی متمرکز دارند، مانند تکالیف، اجتناب میکند یا آنها را دوست ندارد
اغلب وسایلش را گم میکند
به راحتی دچار حواس پرتی میشود
بیش فعالی و تکانشگری
کودکی که الگویی از علائم بیش فعالی و تکانشی را نشان میدهد اغلب ممکن است:
دست یا پاهایش را تکان میدهد یا مدام ضربه میزند، یا روی صندلی تکان میخورد.
در نشستن در کلاس درس یا در موقعیتهای دیگر مشکل دارند.
دائم در حرکت است.
در موقعیتهایی که مناسب نیست میدود یا بالا میرود.
در بازی کردن یا انجام یک فعالیت بی سر و صدا مشکل دارد.
زیاد حرف بزند.
پاسخها را تکرار میکند و حرف سؤالکننده را قطع میکند.
انتظار کشیدن برای آنها دشوار است.
مکالمات، بازیها یا فعالیتهای دیگران را قطع میکند.
علل بیش فعالی
علت دقیق اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) به طور کامل شناخته نشده است، اگرچه تصور میشود ترکیبی از عوامل بروز آن را موجب میشوند.
ژنتیک
ADHD معمولاً در خانوادههایی ایجاد میشود که والدین نیز علائم مشابهی را بروز داده اند.
تحقیقات نشان میدهد که والدین و خواهران و برادران افراد مبتلا به ADHD بیشتر احتمال دارد که خودشان به ADHD مبتلا شوند.
با این حال، انتقال ژنهای ADHD احتمالا پیچیده است و تصور نمیشود که به یک خطای ژنتیکی مرتبط باشد.
عملکرد و ساختار مغز
تحقیقات تعدادی از تفاوتهای احتمالی را در مغز افراد مبتلا به ADHD با افراد بدون این بیماری شناسایی کرده است، اگرچه اهمیت دقیق آنها مشخص نیست.
به عنوان مثال، مطالعات مربوط به اسکن مغز نشان داده است که مناطق خاصی از مغز ممکن است در افراد مبتلا به ADHD کوچکتر باشد، در حالی که مناطق دیگر ممکن است بزرگتر باشند.
مطالعات دیگر نشان داده اند که افراد مبتلا به ADHD ممکن است عدم تعادل در سطح انتقال دهندههای عصبی در مغز داشته باشند یا اینکه این مواد شیمیایی ممکن است به درستی کار نکنند.
گروههای در معرض خطر
اعتقاد بر این است که افراد خاصی نیز بیشتر در معرض خطر ADHD هستند، از جمله افراد:
کسانی که نارس (قبل از هفته ۳۷ بارداری) یا با وزن کم متولد شده اند.
افراد مبتلا به صرع
آسیب مغزی در رحم و به دنبال آسیب شدید سر در اواخر دوران جنینی اتفاق افتاده است.
ADHD چگونه درمان میشود؟
درمان ADHD در کودکان معمولاً شامل موارد زیر است:
دارو. این کار توانایی مغز را برای توجه، کاهش سرعت و استفاده بیشتر از خودکنترلی فعال میکند.
رفتار درمانی. درمانگران میتوانند به بچهها کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی، عاطفی و برنامه ریزی را توسعه دهند که با ADHD عقب مانده است.
مربیگری والدین. از طریق مربیگری، والدین بهترین راهها را برای پاسخ به مشکلات رفتاری که بخشی از ADHD هستند، یاد میگیرند.
درمان مناسب به بهبود ADHD کمک میکند. والدین و معلمان میتوانند به بچههای کوچکتر آموزش دهند که در مدیریت توجه، رفتار و احساسات خود بهتر عمل کنند. با بزرگتر شدن، کودکان باید یاد بگیرند که توجه و کنترل خود را بهبود بخشند.
وقتی ADHD درمان نشود، موفقیت برای بچهها دشوار است. این ممکن است منجر به عزت نفس پایین، افسردگی، رفتار مخالف، شکست مدرسه، رفتار ریسک پذیر یا درگیری خانوادگی شود.
بیش فعالی نیز مانند اکثر اختلالات حوزه ذهن و روان تحت تاثیر دو عامل محیط و ژنتیک بروز پیدا میکند.
طبیعتا دستکاری و اصلاح ژنی در حال حاضر برای ما ممکن نیست با تغییر شرایط محیطی و القای ساختارهای اصلاح کننده در چهارچوب پروتکلهای درمانی میتوان به کاهش علائم بیش فعالی و پیشگیری از عوارض بعدی آن در آینده کمک کرد.