پیش به سوی درمان با عطر طبیعی در دنیای ماشینی

به گزارش مجله خبری نگار، همین المپیاد‌های دانش‌آموزی گاهی می‌توانند مسیر زندگی‌مان را تغییر دهند. مثل اتفاقی که برای «سید محمدمهدی فلسفی» افتاد. او وقتی در دوران دبیرستان ۲ سال پیاپی مقام اول المپیاد علوم آزمایشگاهی استان قم را به دست آورد، علاقهٔ خود را کشف کرد.

جذابیت علوم شیمی و ترکیب مواد، فیزیک و زیست در کنار هم، این جوان متولد ۱۳۸۰ را به وادی خاصی کشاند که در ایران امروز ما تازگی دارد؛ «آروماتراپی» یا «رایحه‌درمانی»!

وقتی علاقه و استعداد را با شور جوانی درمی‌آمیزی و پشتکار را ضمیمه‌اش می‌کنی، نتیجه می‌شود اینکه در چندین اجلاس ملی و بین‌المللی (۱۴۰۱ و ۱۴۰۲) به‌عنوان کارآفرین برتر انتخاب می‌شوی؛ آن هم بین شرکت‌های بزرگ با اعتبار چندده‌ساله و گردش مالی چندصد میلیون دلاری. حالا با «نوآوری رایحه‌درمانی» این جوان دهه‌هشتادی ۳۰ نفر به‌طور مستقم و حدود ۳۰۰ نفر به‌طور غیرمستقیم مشغول کارند.

ایران قدیم سکان‌دار «بو درمانی» بوده است

یکی از درمان‌های بسیار قوی در گذشته «بو درمانی» بوده است. نام «عطاری» به همین نوع درمان اشاره دارد. بو دورریز ندارد و همه‌اش جذب می‌شود. در طب سنتی قدیم اولین مرحلهٔ درمان، استفاده از «مشمومات» یا «بوییدنی‌ها» بوده است. بعد به سراغ روغن‌ها، جوشانده‌ها و... می‌رفتند. ابوعلی سینا با ابداع فرآیند تقطیر سکان‌دار این نوع درمان بود. اما چندین سال است که این نوع درمان از ما گرفته شده و در کشور‌های غربی بیشتر به کار می‌رود.

فلسفی با این مقدمه یکی از ایرادات دارو‌های خوردنی را این‌گونه توضیح می‌دهد «آن‌ها در معده، روده، کبد و... هم وارد و جذب می‌شوند؛ در حالی که برای درمان یک نقطه تجویز شده‌اند. اگر بخواهیم مادهٔ مؤثره‌ای را به خون برسانیم، روش بویایی و تنفس، بیشترین سرعت و کمترین عوارض را دارد.»

۷۰درصد آلمانی‌ها داروی شیمیایی مصرف نمی‌کنند

«آروما تراپی» یا «رایحه‌درمانی» به‌عنوان نوعی درمان مؤثر و فاقد اثرات جانبی، این روز‌ها در کشور‌های پیشرفته بسیار موردتوجه است.

آلمان می‌گوید ۷۰ درصد از مردمش قرص‌های شیمیایی مصرف نمی‌کنند. آن‌ها خواص گیاهان را می‌شناسند و بیماری‌شان را با گیاهان درمان می‌کنند. یکی از رایج‌ترین و گران‌ترین گیاهان در آلمان «اسطخودوس» است که برای کاهش استرس روزمره و افزایش کیفیت خواب به کار می‌رود.

فلسفی با اشاره به این آمار، به مثال دیگری از رایحه‌درمانی در کشور‌های پیشرفته اشاره می‌کند «در پژوهشی که دو سه سال پیش انجام شد از چند مرد عقیم خواستند چند گیاه را ببویند. همه‌شان در تشخیص بوی یک گیاه خاص ناتوان بودند. دانشمندان با یافتن این ارتباط بین تشخیص یک بوی خاص و باروری، مشغول تحقیق بر روی ژن‌های موجود در آن گیاه هستند تا برای درمان ناباروری از آن بهره بگیرند.»

خاصیت جادویی «جان گیاه» در درمان

در گیاه ماده‌ای به نام «روغن اساسی» یا «روغن ضروری» وجود دارد که در واقع «جانِ گیاه» است. انرژی، رشد و نمو، ژن‌ها و ساختاری که گیاه را در مقابل آسیب‌ها و آفات حفظ می‌کند، تمام خواص گیاه، همگی در روغن اساسی آن وجود دارد. اگر این روغن را از گیاه بگیریم ۴-۵ ساعت بیشتر دوام نمی‌آورد. این عصاره است که باعث می‌شود گیاه چندین ماه یا چندین سال (بسته به نوعش) زندگی کند.

فلسفی فرق استخراج روغن اساسی با عرق‌گیری را این‌طور بیان می‌کند «در عرق‌گیری، گیاه را داخل آب می‌اندازیم که یک سری از خواصش را به آب می‌دهد، نه تمامش را. ضمن اینکه در فرآیند عرق‌گیری، گرما بعضی از این خواص را از بین می‌برد. اما در استخراج روغن اساسی، عصارهٔ گیاه با تمام فاکتور‌ها و خواصش گرفته می‌شود.»

فاکتور‌های مختلف گیاهان با روش‌های علمی آنالیز شده و مشخص است کدام فاکتور‌ها چه خاصیت‌هایی (مانند ضدعفونی‌کنندگی، آرام‌بخشی، آنتی‌باکتریال و...) ایجاد می‌کنند. از برآیند خواص گیاه نتیجه می‌گیرند که برای درمان چه مشکلی مفید است.

شعور گیاه، بیماری را درمان می‌کند نه علائم را

در صنعت‌های مختلف فاکتور‌های گیاه را از هم جدا می‌کنند. مثلاً در داروسازی شاید از ۲ فاکتور گیاه یاس استفاده کنند و ده‌ها فاکتور دیگرش را کنار بگذارند. فلسفی این نکته را دلیلی برای درمان نشدن بیماری می‌داند و می‌گوید «چنین دارویی می‌تواند فقط علائم را کنترل کند. اما در رایحه‌درمانی از اصل گیاه استفاده می‌کنیم. چون معتقدیم هر ماده‌ای، روح و شعوری دارد. شعور این ماده باعث درمان کامل و رفع بیماری می‌شود، نه صرفاً علامت‌درمانی.»

نکتهٔ دیگری که فلسفی با گذراندن دوره‌های علمی رایحه‌درمانی خارج از کشور و نیز دکتری طب سنتی در داخل کشور دریافته، این است که فرد باید درمان شود، نه بیماری او؛ «درمان یک بیماری خاص برای هر شخص و با توجه به ویژگی‌های او متفاوت است. به همین خاطر ممکن است شرح‌حال گرفتن ما از بیمار حتی ۴ ساعت طول بکشد. بیشتر وارد دنیای احساسی و روحی او می‌شویم. چون زمینهٔ بیشتر بیماری‌های جسمی هم مشکلات روحی است. وقتی ذهن فرد درمان و احساساتش متعادل می‌شود، ناخودآگاه چند تا از بیماری‌های جسمی‌اش هم درمان می‌شود.»

یک عطر طبیعی برای «حال خوب»

این کارآفرین جوان که اکنون دانشجوی رشتهٔ روانشناسی است، با اشاره به اینکه همهٔ مردم در تلاشند با روش‌های مختلف به «حال خوب» برسند می‌گوید «در حال تولید محصولی هستیم که به طور عمومی قابل‌استفاده باشد و برای همهٔ مردم «حال خوب» بسازد.»