تولیدکنندگان محتوا از فروش ترافیک مصرفی کاربر سهم می‌برند

به گزارش مجله خبری نگار/ایران-سوسن صادقی: مرکز ملی فضای مجازی به تازگی با تنظیم «سند سیاست‌ها و الزامات تعرفه‌گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا» به دنبال اختصاص سهم و ایجاد درآمد از تولید محتواست. طبق گفته این مرکز، مردم می‌توانند با بارگذاری محتوای خود در سکو‌های داخلی میزان درآمد حاصل از ترافیک مصرفی که کاربران با بازدید از آن محتوا صرف می‌کنند، شریک شوند و قرار است نحوه شراکت مردم در درآمد حاصل از فروش ترافیک تولیدات محتوایی بزودی نهایی شود. کارشناسان این اقدام مرکز ملی فضای مجازی را اقدامی مثبت و رو به جلو برای تولید محتوای غنی در کشور و درآمدزایی تولیدکنندگان محتوا می‌دانند، اما معتقدند باید منتظر ماند و دید که ساختار تعرفه‌گذاری و کسب درآمد از ترافیک مصرفی چگونه تنظیم می‌شود و مهم‌تر از آن چگونه اجرایی و عملیاتی خواهد شد، چون تاکنون اپراتور‌ها شرایط سختی را پیش پای تولیدکنندگان محتوا گذاشته‌اند و عملاً درآمدزایی از سهم ترافیک مصرفی برای تولیدکننده محتوا سوددهی نداشته است.

اقدامی رو به جلو

کارشناسان اقدام مرکز ملی فضای مجازی درباره «سند سیاست‌ها و الزامات تعرفه‌گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا» برای اختصاص سهم و ایجاد درآمد از تولید محتوا را مثبت و رو به جلو می‌دانند که بار‌ها پیش از این کارشناسان بر آن تأکید کرده بودند.

مسعود نظری‌منش رئیس ناشران دیجیتال کودک و نوجوان معتقد است خبری که منتشر شده اغواکننده است، ولی در عمل باید دید چگونه قرار است اجرایی شود، چون اپراتور‌ها براحتی اجازه کسب درآمد از سهم ترافیک را نمی‌دهند.

وی به تجربه‌ای که پیش از این داشته، اشاره کرد و گفت: «دو سال با دو اپراتور بزرگ سیار کشور تلاش کردم با آن‌ها قرارداد ببندم و آن‌ها اعلام کردند که حدوداً ۵۰ گیگابیت بر ثانیه باید ترافیک داشته باشید تا قرارداد ببندیم، در غیر این صورت پول سهم ترافیک ۱۰ درصدی از محتوا را پرداخت نمی‌کنند و این مدل اصلاً برای تولیدکننده درآمدزا نیست، چون به ازای هر هزار بازدید ۷ تا یک تومانی به تولیدکننده محتوا پرداخت می‌شود در حالی که تولیدکننده باید برای گرفتن یک بازدید روی اینترنت حداقل ۱۵۰ تا ۷۵۰ تومان هزینه کند؛ یا به عبارتی باید یک میلیون تومان هزینه کرد تا هزار تا بازدید گرفت از این رو درآمدزایی مقرون به صرفه نمی‌شود و باید دید مدل تعرفه‌گذاری چگونه خواهد بود، چون باید نه تنها تولیدکنندگان بزرگ محتوا بلکه کف بازار هم فرصت درآمدزایی داشته باشد.»

مصطفی کیوانیان تولیدکننده محتوا در حوزه گیم هم گفت:: مهم اجرا شدن دقیق و درست این سند است و باید دید چگونه می‌خواهند آن را عملیاتی کنند.

کیوانیان با ستودن این اقدام مرکز ملی فضای مجازی افزود: «سهم تولیدکنندگان محتوا از درآمد ها‌ی مصرف ترافیک کاربران اندک است از این رو نیاز است قوانین بدرستی اجرا شوند و تصویب قوانین لزوماً دلیل بر اجرای درست نیست بنابراین باید ساز‌کار درستی در اجرای این قانون تعریف شود تا تولیدکننده محتوا بتواند به سهم خود دست یابد.»

حمیدی مدیر ارشد بازاریابی ماهان نت هم با بیان اینکه باید مدل خرید و فروش استانداردی در خرید محتوا و استفاده از سهم ترافیک تعریف شود، گفت: «اکنون تولیدکنندگان محتوا، محتوا‌های تولیدی خود را به تأمین‌کنندگان اینترنت می‌فروشند، ولی تعرفه‌های خرید و فروش ترافیک و محتوا و نوع توافق‌ها استاندارد نیست و تعریف مشخصی نشده است که باید این موارد بدرستی تنظیم و اجرایی شود.» وی با ارائه پیشنهادی افزود: «یکی از راهکار‌ها هم این است که مرکز ملی فضای مجازی بواسطه شرکت زیرساخت یا شرکتی واسط تمام ترافیک‌های محتوا را خریداری کند و خود با نرخ ثابت و مشخص به تأمین‌کنندگان اینترنت بفروشد. طبیعتاً مدل آن هم می‌تواند به این صورت باشد که هرچه ترافیک بیشتر باشد، قیمت بالاتر برود. به این شیوه تولیدکنندگان خرد محتوا هم وارد بازی می‌شوند و انگیزه ایجاد می‌شود تا آن‌ها هم با تولید محتوا ترافیک ایجاد شده را به اپراتور‌ها بفروشند و درآمد کسب کنند.»

تولید محتوای فاخر برای درآمدزایی

کسب درآمد از سهم ترافیک مصرفی کاربران راهی برای تولید محتوای فاخر است. کارشناسان امیدوارند که اقدام‌های مرکز ملی فضای مجازی مسیری را ایجاد کند تا بتوان تولید محتوا‌های داخلی را به استاندارد‌های جهانی نزدیک کرد. به گفته آنها، اگر قانون و سند جدید اصولی پیاده‌سازی شود عامل مهمی در تولید محتوای فاخر خواهد بود. وقتی محتوا‌ها با استاندارد‌های جهانی تولید شوند خود انگیزه‌ای برای تولیدکنندگان محتوا خواهد بود تا به درآمد برسند و آن‌ها را برای تولید بهتر و بیشتر توجیه کند. اگر محتوا‌های قوی هم تولید شود کاربران از محتوا‌های خوب داخلی قطعاً استفاده خواهند کرد و این باعث می‌شود محتوای بومی در شبکه ملی اطلاعات بیشتر شود. تولید محتوا در کشور در برخی بخش‌ها مانند وی او دی‌ها یا همان فیلم‌های خانگی خوب است و ترافیک خوبی در درون شبکه ایجاد کرده است و اگر هر تولیدکننده محتوا حجم مصرفی خوبی در شبکه ملی اطلاعات ایجاد کرده و کسب درآمد کند، اتفاق بسیاری خوبی در این بستر رخ خواهد داد.

حمیدی مدیر ارشد بازاریابی، گفت: «حتماً نیازی نیست که استودیو‌های آنچنانی ایجاد و تولید محتوا انجام شود، چون گاهی بدوی بودن هم خود گیرایی دارد. مطلب و محتوا و فحوای کلامی باید درست و اصولی باشد و مو لای درز آن مطلب نرود و اینکه حالا شیوه ارائه و کیفیت دوربین چیست و میکروفون و... خیلی مهم نیست و اساساً هم با توجه به اینکه در بستر شبکه داخلی و فیبر نوری و اینترنت پرسرعت باشد خود به خود کیفیت ویدیو‌ها هم افزایش می‌یابد. این خود رقابت در تولید محتوای غنی را بالا می‌برد، چون کاربر دنبال دیدن محتوای خوب است.»

مسعود نظری‌منش رئیس انجمن ناشران دیجیتال هم معتقد است: محتوا‌های کنونی تکراری، کپی‌کاری و حق مالکیت معنوی دیگران را رعایت نکرده‌اند و، چون زحمتی برای تولید محتوا کشیده نشده، بازدیدکننده هم از آن لذت نمی‌برد. کسب درآمد از تولید محتوای فاخر و غنی و باکیفیت ممکن است و اینکه هر محتوای تولید شده باید اصل بوده و کپی و تکراری نباشد.

کیوانیان هم گفت: «کاربران تشنه محتوای مناسب، خوب و هوشمندانه هستند و اگر این محتوا را دریافت کنند درآمدزایی بالایی هم ایجاد می‌شود، اما محتوای خوب نمی‌بینند.»

افزایش سرعت اینترنت و محتوای فاخر

کسب درآمد از حجم مصرفی و کسب درآمد به اصلاحات نیاز دارد به عنوان مثال هزینه‌هایی که تأمین‌کنندگان اینترنت بابت ترافیک خارجی می‌دهند سه برابر هزینه‌ای است که بابت هزینه ترافیک داخلی پرداخت می‌کنند، اما اساساً سودی که از مصرف اینترنت خارجی کاربر نصیب تأمین کنندگان اینترنت می‌شود به مراتب بالاتر از سود تولیدکنندگان محتواست و این موضوع تأمین‌کنندگان اینترنت را به این سو سوق می‌دهد که کاربران را ترغیب کنند تا از اینترنت بین‌المللی استفاده کنند بنابراین اگر می‌خواهیم بحث تولید محتوا در کشور جدی و اصولی پیش رود باید به سمتی حرکت کنیم کاربر از محتوا‌هایی که روی سکو‌های داخلی بارگذاری می‌شود، استفاده کند و این هم باز منوط به این است که تولیدکننده محتوا درآمد خوبی را از سهم ترافیکی اینترنت مصرفی کاربران به دست آورد.

از سوی دیگر زیرساخت‌هایی مانند اینترنت هم پرسرعت شود البته زمانی این پرسرعت شدن هم برای کاربران مفید خواهد بود و حجم ترافیک مصرفی بالا می‌رود که محتوای خوب هم بارگذاری شود. مهدی حمیدی مدیر ارشد بازاریابی گفت: «اکنون به صورت میانگین اینترنت ماهانه مصرفی در شبکه ال تی دی بین ۶۰ تا ۷۰ گیگ است، ولی با رفتن به سمت فیبرنوری فضا برای مصرف ۴۰۰ تا ۵۰۰ گیگ مصرف باز می‌شود و برای اینکه این شبکه بتواند از پتانسیل‌های خود استفاده کند باید میانگین مصرف را تا ۴۰۰ و ۵۰۰ گیگ بالا ببریم و این تنها با تولید محتوا‌ها خوب و فاخر ممکن می‌شود و این محتوای غنی و فاخر را تولیدکننده محتوا در صورت کسب درآمد تولید می‌کند.»

خرید تضمینی محتوا

به گفته کارشناسان باید پلتفرم‌های جدید هم وارد بازی خرید و فروش محتوا و ترافیک مصرفی شوند و به عنوان واسط عمل کرده و فضایی را ایجاد کنند تا کاربران در آن فضا تولید محتوا کرده و بسته به ترافیکی که محتوا مصرف می‌کند، کاربر هزینه‌ای پرداخت کند و خود هم از زیرساخت یا شرکت واسط پول خوبی بگیرند. با این سازکار مشخص و با تعیین تعرفه‌های معین و ایجاد یکپارچگی است که همه بازیگران از این عرصه منفعت می‌برند.

حمیدی مدیر ارشد بازاریابی پیشنهاد می‌کند دولت محتوا را به صورت تضمینی از سوی تولیدکننده محتوا خریداری کند؛ دقیقاً مانند آنچه در گندمکاری مرسوم است. به گفته او، دولت به کشاورز می‌گوید گندم تولید کنید و هرچقدر تولید شود می‌خرد درباره محتوا هم همین روش را می‌توان پیاده‌سازی کرد یعنی به تولیدکننده محتوا بگوید محتوای غنی تولید کنید من می‌خرم.

حمیدی گفت: «این شیوه می‌تواند مفید باشد و هم به سمتی حرکت می‌کنیم که از یک طرف تولید محتوا‌های باکیفیت زیاد و از طرف دیگر میزان مصرف اینترنت داخلی بیشتر می‌شود و محتوا‌های باکیفیت توزیع شده می‌تواند از نظر آموزشی و مهارتی سطح جامعه را بهبود بخشد. قطعاً ما هم می‌توانیم در داخل کشور فضایی مانند یوتیوب را ایجاد کنیم تا محتوا‌های غنی در دسترس همه جامعه باشد.»

خرید حجم اینترنت یعنی فرهنگ خرید محتوا

برخی معتقدند فرهنگ خرید محتوا در کشور شکل نگرفته است، اما کارشناسان درباره محتوای دیجیتال اعتقاد دارند همین که کاربر اینترنت خریده و با استفاده محتوا هزینه‌اش را پرداخته دیگر نیازی نیست که کاربر به صورت مستقیم محتوا را خریداری کند بلکه خرید غیرمستقیم در حال رخ دادن است. به عبارتی زیرساخت و تأمین کنندگان اینترنت محتوا‌ها را خریداری کرده و در اختیار کاربران می‌گذارند، کاربران هم هزینه‌های مصرف محتوا را با خرید حجم اینترنت پرداخت می‌کنند و همین خود عدد جذابی برای تأمین کنندگان خواهد بود.

به باور کارشناسان به جای اینکه به گونه‌ای پازل‌ها را بچینیم که کاربر مستقیم محتوا‌ها را خریداری کند با ایجاد فضایی باید تولیدکنندگان محتوا ترغیب شوند تا محتوا تولید و روی سکو‌هایی که برای انتشار محتوا‌ها ایجاد شده، بارگذاری کنند. از سوی دیگر اگر زیرساخت‌هایی با سرعت بالا وجود داشته باشد کاربر برای رسیدن به آن محتوا‌ها برای خرید اینترنت هزینه می‌کند و تولیدکنندگان محتوا و پلتفرم‌ها و تأمین‌کنندگان اینترنت همه به درآمدزایی می‌رسند، البته به شرطی که محتوا غنی و فاخر باشد، چون کاربر محتوای خوب را می‌شناسد.