تورم تولید ثابت شد، اما بالا ماند

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: گران شدن و افزایش هزینه‌های تولید، با فاصله اندکی به مصرف کننده می‌رسد و سبد هزینه خانوار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بر همین اساس در فضای تولید نیز به مانند فضای مصرف کننده، شاخصی برای بررسی روند تورم وجود دارد که به آن شاخص تورم تولیدکننده گفته می‌شود. این شاخص در واقع یک شاخص پیش‎نگر برای تورم مصرف کننده به شمار می‌رود.

با این اوصاف، تازه‌ترین گزارش‌های بانک مرکزی، حکایت از این دارد که شاخص تورم (نقطه ای) تولیدکننده با افت ۸ واحد درصدی از ابتدای امسال روبه‎رو شده و به ۳۴.۴ درصد در آبان رسیده است. نکته قابل تاملی که در این زمینه دیده می‌شود، این است که این شاخص نیز به مانند تورم مصرف کننده در ماه‌های اخیر حول یک بازه، ثابت مانده است. آیا تورم تولیدکننده به یک هسته سخت برخورد کرده است؟

تورم تولیدکننده چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار، شاخص تورم مصرف کننده اگرچه وضعیت کنونی اقتصاد را نسبت به دوره‌های زمانی ماه قبل، ماه مشابه سال قبل و... نشان می‌دهد، با این حال، قابلیت پیش بینی زیادی نسبت به برخی دیگر از شاخص‌های اقتصادی ندارد. یکی از این شاخص ها، شاخص تورم تولیدکننده است. این شاخص نشان می‌دهد که هزینه‌های تولید در دوره مدنظر دستخوش چه تغییراتی شده است. فایده دانستن این شاخص برای مردم این است که اجمالاً مسیر آینده قیمت‌ها در کف بازار را تا حدی روشن‌تر می‌توانند حدس بزنند.

سرعت افزایش هزینه تولیدکنندگان در تابستان آرام‌تر شد

دیروز مرکز آمار و بانک مرکزی به‎طور همزمان و البته در قالب‌هایی متفاوت، تازه‌ترین آمار‌ها از تورم تولیدکننده را منتشر کردند. مرکز آمار این داده‌ها را به‎صورت فصلی و در تابستان امسال گزارش کرد که نشان می‌دهد هزینه تولیدکنندگان پس از یک جهش ۱۲.۴ درصدی در بهار، ۹.۳ درصد در تابستان افزایش یافته است. البته مشابه این روند در سال گذشته نیز وجود داشت و به نظر می‌رسد یک دلیل این افت و خیز به به‎روز شدن برخی هزینه‌های تولیدکنندگان نظیر دستمزد در ابتدای سال برگردد. با این حال تورم نقطه‌ای تولیدکنندگان (شاخص قیمت تولید در هر فصل نسبت به فصل مشابه سال قبل)، نسبت به بهار افزایش را نشان می‌دهد. بر این اساس هزینه‌های تولیدکنندگان در تابستان امسال ۴۵.۳ درصد بیشتر از تابستان سال گذشته شده، در حالی که این رقم در بهار ۴۲.۴ درصد بوده است.

تب تورم خدمات

خدمات از جمله بخش‌هایی است که بعد از دوره کرونا در پی جبران عقب ماندگی خود است. با این حال گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که این روند با تب تورمی نسبتاً بالاتری در مقایسه با دیگر بخش‌های دارای سهم بالا در اقتصاد، در حال طی شدن است. بر این اساس، در حالی که بخش صنعت در تابستان امسال نسبت به بهار تورم ۷.۱ درصدی در حوزه تولید داشته، این رقم برای بخش خدمات ۱۲.۶ درصد بوده است. همچنین در شرایطی که تورم صنعت در بازه زمانی تابستان امسال نسبت به تابستان سال قبل ۳۷.۶ درصد بوده، بخش خدمات تورم ۵۷ درصدی را تحمل کرده است.

روایت بانک مرکزی از افت ۸ واحد درصدی تورم تولیدکننده از ابتدای سال.

اما همان‎طور که گفته شد، بانک مرکزی نیز گزارش تورم تولیدکننده را از زاویه‌ای دیگر منتشر کرد. این گزارش که روند ماهانه تورم تولیدکننده در سال جاری را بررسی کرده است، نشان می‌دهد در اردیبهشت، تورم نقطه‌ای تولیدکنندگان ۱۰۳.۱ درصد و تورم دوازده ماهه منتهی به اردیبهشت ۶۸.۳ درصد بوده است. این وضعیت در حالی رخ داد که در نیمه دوم سال گذشته، نرخ ارز انتظاری رو به افزایش نهاد. بررسی‌های دیگر نشان می‌دهد افزایش نرخ ارز اگرچه ارزش صادرات کشور را افزایش می‌دهد، با این حال از آن جایی که فرایند تولید در کشور متکی به واردات مواد واسطه‌ای است، در مجموع افزایش نرخ ارز به ضرر تولید و مصرف در داخل است. اما در ادامه در سال جدید شاهد سیاست‌های جدید بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز هستیم و به نظر می‌رسد همین عامل موجب آرام گرفتن تورم تولید در سال جاری شده است. به طوری که با حاکم شدن ثبات قیمت در کالا‌های اساسی وارداتی، روند تورم نقطه به نقطه تولیدکننده در سال جاری نزولی شد و با کاهش ۸ واحد درصد، از ۴۲.۴ درصد در اسفند ۱۴۰۱ به ۳۴.۴ درصد در آبان امسال رسید.

تورم تولیدکننده به هسته سخت رسید؟

روند تورم نقطه‌ای و ماهانه تولیدکننده در ماه‌های اخیر، نشان از این دارد که اگرچه روند تورم ماهانه نزولی بوده و در آبان به ۰.۸ درصد رسیده است، با این حال، مشاهده می‌شود که تورم نقطه‌ای در حدود ۴۰ درصد در حال نوسان است. در این میان، این سوال مطرح می‌شود که آیا تورم تولیدکننده به هسته سخت برخورد کرده است؟ به نظر می‌رسد باید منتظر ارقام تورم ماهانه تولیدکننده در ماه‌های آتی و تاثیر آن بر تورم نقطه‌ای تولیدکننده بود. در این باره با توجه به ثبات نسبتاً خوب در بازار ارز می‌توان گفت که افت بیشتر تورم تولیدکننده احتمالاً به افت روند تورم مصرف کننده و عوامل موثر بر آن نظیر رشد نقدینگی و... بستگی خواهد داشت.