به گزارش مجله خبری نگار، باکتری سودوموناس آئروژینوزا از حافظه اپیژنتیکی برای ایجاد تنوع در جمعیت خود و فرار از سیستم ایمنی استفاده میکند. این نتیجهای است که دانشمندان مرکز تحقیقات عفونی هلمهولتز (HZI) به آن رسیدهاند. نتایج این مطالعه در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) منتشر شده است.
سودوموناس آئروژینوزا یکی از مقاومترین باکتریها است که قادر به زنده ماندن در آب، خاک و بدن انسان است. این باکتری به ویژه در بیمارستانها خطرناک است: عفونت به راحتی منتقل میشود، درمان آن دشوار است و میتواند سالها ادامه یابد، به عنوان مثال، در ریههای بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک.
برای فهمیدن دلیل این اتفاق، دانشمندان تقریباً شش هزار ژن باکتری رشد یافته در شرایط یکسان را تجزیه و تحلیل کردند. آنها دریافتند که ژن کلیدی glpD، که مسئول پردازش گلیسرول است، در سلولهای مختلف عملکرد متفاوتی دارد. در برخی، این ژن فعال است، در حالی که در برخی دیگر، تقریباً به طور کامل "خاموش" است.
دانشمندان توضیح دادند: «این یک تصادف نیست، بلکه یک استراتژی بقا است: سلولهای فعال تهاجمی هستند، سم تولید میکنند و به سیستم ایمنی حمله میکنند، در حالی که سلولهای غیرفعال بدون جلب توجه رفتار میکنند و از حمله سیستم ایمنی اجتناب میکنند. این تقسیم نقشها به جمعیت باکتریها اجازه میدهد تا همزمان حمله کنند و پنهان شوند و بقای حداقل برخی از باکتریها را تضمین میکند.»
آزمایشها نشان دادهاند که حتی تعداد کمی از باکتریها که وارد بدن میشوند، به سرعت جمعیتی از نظر ژنتیکی یکسان، اما از نظر عملکردی متنوع ایجاد میکنند.
به گفته محققان، به نظر میرسد باکتریها برای موقعیتهای مختلف در درون خود «متخصص» ایجاد میکنند - به این ترتیب شانس موفقیت خود را افزایش میدهند. اکنون وظیفه این است که راههایی برای تداخل با این فرآیند پیدا کنیم. اگر آنها بتوانند انتقال حافظه اپیژنتیکی را مختل کنند، باکتریها ممکن است توانایی خود را برای سازگاری از دست بدهند. این امر رویکردهای جدیدی را برای درمان عفونتهای مزمن ناشی از سودوموناس آئروژینوزا، به ویژه در بیماران آسیبپذیر، باز خواهد کرد.