ژنی که ویروس را از سیستم ایمنی پنهان میکند!

پژوهشگران موفق به شناسایی ژنی در ویروس HTLV-۱ شدند که با پنهان‌سازی ویروس از سیستم ایمنی ماندگاری طولانی آن را ممکن می‌سازد.

به گزارش مجله خبری نگار/برنا،پژوهشگران دانشگاه کوماموتو ژاپن موفق به شناسایی عنصر ژنتیکی تازه‌ای در ویروس لوسمی انسانی نوع ۱ (HTLV-۱) شده‌اند که به این ویروس امکان می‌دهد برای مدت طولانی بدون شناسایی توسط سیستم ایمنی در بدن باقی بماند. این یافته می‌تواند راه را برای طراحی درمان‌های نوین علیه ویروس HIV هموار کند.

مطالعه‌ای که به‌تازگی نتایج آن در ۱۳ مه ۲۰۲۵ در نشریه معتبر Nature Microbiology منتشر شد نشان می‌دهد که یک ساکت‌کننده ویروسی (viral silencer) ناشناخته در ژنوم HTLV-۱ نقش کلیدی در خاموش نگه‌داشتن این ویروس ایفا می‌کند. ویروس HTLV-۱ که عامل بیماری لوسمی/لنفوم سلول T بالغ (ATL) است، با ایجاد حالت کم‌فعال یا نهفته از شناسایی توسط سیستم ایمنی بدن فرار می‌کند و در ژنوم میزبان بدون فعالیت زیاد باقی می‌ماند.

به گفته‌ی تیم تحقیقاتی به رهبری یوریفومی ساتو از مرکز تحقیقات مشترک ویروس‌های رترو انسانی در دانشگاه کوماموتو این بخش خاص از ژنوم HTLV-۱ با جذب فاکتور‌های رونویسی سلول میزبان به‌ویژه کمپلکس RUNX ۱ مانع از فعال‌سازی ژن‌های ویروسی می‌شود. آزمایش‌ها نشان دادند که با حذف یا جهش در این ناحیه ژنتیکی ویروس از حالت نهفته خارج شده و فعالیت بیشتری از خود نشان می‌دهد؛ در نتیجه سیستم ایمنی بدن راحت‌تر آن را شناسایی و نابود می‌کند.

نکته قابل‌توجه در این پژوهش آن است که وقتی این عنصر ساکت‌کننده ژنتیکی به‌طور مصنوعی وارد ویروس HIV-۱ (عامل بیماری ایدز) شد، ویروس HIV نیز رفتار نهفته‌تری از خود نشان داد؛ با کاهش قابل توجه در تکثیر و تخریب سلول‌ها. این موضوع نشان می‌دهد که ممکن است از این سازوکار برای طراحی درمان‌هایی نوآورانه و مؤثرتر علیه HIV نیز بهره‌برداری شود.

ساتو در این‌باره گفت: این نخستین بار است که یک سازوکار درونی کشف می‌شود که به یک ویروس انسانی اجازه می‌دهد خودش را به‌طور مؤثر پنهان کند. این یک ترفند تکاملی هوشمندانه است و حالا که آن را شناختیم، شاید بتوانیم آن را در درمان‌ها علیه خود ویروس به‌کار ببریم.

این کشف نه‌تنها امید تازه‌ای برای درک و مقابله با ویروس HTLV-۱ به‌ویژه در مناطق بومی مانند جنوب‌غربی ژاپن به همراه دارد بلکه می‌تواند افق‌های جدیدی در درمان دیگر عفونت‌های رتروویروسی مانند HIV بگشاید.

لینک کپی شد

اشتراک‌ گذاری