به گزارش مجله خبری نگار،چندین سال است که فضانوردان خود را با چالشهای خواب در فضا تطبیق دادهاند، درسهایی که آنها از خواب بدون گرانش در فضا آموختهاند، این موضوع را تضمین میکند که روزی اولین ماموریت به مریخ با داشتن خواب کافی انجام خواهد شد. فضانوردان ممکن است مانند مردم روی زمین با مشکلات خواب مواجه شوند، بعضی از چالشهای آنها مانند کارگران شیفت یا افرادی با برنامه غیرعادی است، اما دیگر چالشهای آنها منحصربهفردتر است.
برای نمونه، مردم روی زمین نگران گرانش صفر و شناور شدن تختخواب خود نیستند در حالی که فضانوردان باید از ابزار خاصی استفاده کنند تا از شناور شدن آنها هنگام خواب در ایستگاه فضایی جلوگیری کند. دو مورد از بزرگترین چالشهای فضانوردان شامل محیط خواب آنها و ایجاد یک چرخه طبیعی خواب است.
خوابیدن در فضا
اتاقهای تاریک، آرام و خصوصی در ایستگاههای فضایی برای فضانوردان در نظر گرفته شده است تا بتوانند خواب مفیدی داشته باشند، البته در بعضی ماموریتهای فضایی همیشه اینگونه نیست. کپسولهای Orion که در ماموریتهای آینده به ماه مورد استفاده قرار خواهد گرفت، دارای مخزنهای کوچکی هستند که فضای محدودی برای افراد و کیسههای خواب برای دورههای استراحت را فراهم میکنند.
فضانوردان در طول روز شاهد ۱۶ طلوع خورشید هستند، این اتفاق باعث میشود ریتم شبانهروزی بدن افراد دچار اختلال شود. افرادی که در زمین در شیفت شب مشغول به کار هستند یا جتلگ را تجربه میکنند، دچار اختلال در ریتم شبانهروزی میشوند. ایستگاه فضایی هر ۹۰ دقیقه یکبار حول زمین میچرخد و دورههای متناوبی از نور و تاریکی را ایجاد میکند. کارشناسان ناسا نوری را به فضای داخلی ایستگاه فضایی اضافه کردهاند تا به بهبود چرخه طبیعی خواب افراد کمک کند. همچنین، نوری که از پنجرهها در طول شب وارد میشود را مسدود میکنند تا افراد بتوانند خواب باکیفیتی را تجربه کنند.
جتلگ فضانوردان
جتلگ فضانوردان قبل از رسیدن آنها به ایستگاه فضایی آغاز میشود و برنامه خواب آنها دچار اختلال میشود. متخصصان ابزارهایی را در آزمایشگاه تولید میکنند که به فضانوردان کمک میکند با چالشهای خواب مقابله کنند. بعضی از استراتژیها مانند کاهش زمان قرار گرفتن در معرض نور آبی و پیروی کردن از یک برنامه منظم خوابیدن و بیدار شدن، به بهبود کیفیت خواب فضانوردان کمک شایانی میکند.
شبیهسازی ماموریتهای فضایی
به نظر میرسد که انجام ماموریتهای شبیهسازی شده روی زمین امکان کنترل بیشتر اختلالات خواب در فضا را فراهم میکند. در مرکز فضایی جانسون یک محیط فضایی به نام آنالوگ ایجاد کردهاند که یک زیستگاه کوچک است و به اندازه یک پایگاه ماه یا فضاپیمای کوچک است و قادر است چهار نفر را برای مدت زمان طولانی در خود جای دهد. در این زمینه، پژوهشی انجام شد و افراد ۴۵ روز را در این زیستگاه سپری کردند و از آنها خواسته شد در طول شبهای هفته پنج ساعت و در تعطیلات آخر هفته هفت یا هشت ساعت بخوابند سپس هوشیاری و عملکرد افراد شرکتکننده در مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد در صورتی که افراد فقط پنج ساعت در طول شب بخوابند، باید برای جبران اثرات منفی کمبود خواب، شبهای بعد ساعتهای بیشتری بخوابند. ناسا اعلام کرده است در حال حاضر افراد باید در ماموریتهای فضایی هشت ساعت و نیم در طول شب بخواند تا خطر بروز مشکلاتی مانند خستگی و بیماریها کاهش پیدا کند.
آماده شدن برای مریخ
متخصصان در حال بررسی دادههای خواب هستند تا بتوانند اطلاعات بیشتری در دسترس مریخنوردان آینده قرار دهند. یک روز در مریخ تقریباً ۳۹ دقیقه بیشتر از یک روز در زمین طول میکشد، بنابراین فضانوردان باید برنامههای خود را به صورت مداوم تنظیم کنند تا به بهبود کیفیت خواب خود کمک کنند. زمانی که هر روز ۳۹ دقیقه طولانیتر باشد، این بدان معنا است که هر روز ۳۹ دقیقه دیرتر میخوابید. به طوری که پس از گذشت پنج روز انگار از شش منطقه زمانی عبور کردهاید که این اتفاق یک استرس واقعی برای بدن است. این تغییر زمان ممکن است بر متابولیسم بدن افراد نیز تاثیر داشته باشد. درک چگونگی سازگاری مردم روی زمین برای زندگی در مریخ یکی از راههای آمادهسازی برای ماموریتهای آینده به سیاره مریخ است. از آنجایی که خواب ارتباط تنگاتنگی با عملکرد، هوشیاری و روابط فرد دارد، باید مطمئن شد که فضانوردان خواب کافی و باکیفیت دارند و برای موفقیتهای بیشتر آماده هستند.