شناسایی اثر مهار پروتئین کیناز p۳۸ در تمایز سلول‌­های بنیادی پرتوان جنینی انسان

به گزارش مجله خبری نگار، سلول­‌های بنیادی جنینی انسان، با توجه به این که توان تمایز به انواع سلول­‌های بدن انسان را دارند، ابزار مناسبی برای پژوهش مراحل ابتدائی تکوین جنین انسان و تمایز سلول­‌های آن محسوب می‌شوند. علاوه بر این می‌توان از توانایی این سلول­‌ها برای درمان طیف وسیعی از بیماری­‌ها با روش سلول درمانی استفاده کرد. اما برای دستیابی به این امکان، درک درستی از چگونگی عملکرد این سلول­‌ها و شناخت مسیر‌های پیام‌رسان درگیر در پرتوانی و تمایز آنان ضروی است.

با هدف شناخت اثر مهار پروتئین کیناز p۳۸ در تمایز سلول ­های بنیادی پرتوان جنینی انسان، دکتر حسین بهاروند، دکتر سیده نفیسه حسنی، دکتر عادله طائی و همکاران‌شان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه علم و فرهنگ (وابسته به جهاد دانشگاهی) و انستیتو ماکس پلانک آلمان طی پژوهشی، به مهار پروتئین مذکور در سلول­‌های بنیادی پرتوان جنینی در غیاب فاکتور رشد فیبروبلاستی پرداختند.

نتایج این پژوهش نشان داد، مهار پروتئین کیناز p۳۸ منجر به افزایش ظرفیت رشد سلول‌ها می‌شود. همچنین بررسی بیان ژن‌ها نشان داد که مهار پروتئین مذکور باعث افزایش بیان ژن‌های مربوط به پرتوانی (OCT۴, NANOG, DPPA۳, KLF۲, KLF۵, TBX۳) می‌شود. علاوه بر این نشان داده شد، پس از مهار پروتئین کیناز p۳۸ تمایز خود به خودی سلول­‌های پرتوان جنینی انسان منجر به تولید سلول‌های اندودرمی (داخلی‌ترین لایه جنین انسان) خواهد شد.

نتایج این آزمایش آشکار کرد، سلول­‌های بنیادی جنینی که p۳۸ در آنان مهار شده است، بهتر از سلول‌های عادی به پیش‌ساز‌های پانکراسی (لوزالمعده) تمایز پیدا می‌کنند. این پژوهش رویکرد جدیدی برای تمایز سلول­‌های بنیادی پرتوان انسانی به سلول‌های اندودرمی پیشنهاد کرد و نشان داد، سلول­­‌های اندودرمی حاصل پتانسیل بیشتری برای تمایز به سلول‌های رده اندودرمی مانند پانکراس دارند.

نتایج این پژوهش در نشریه بین‌المللی Biochemical and Biophysical Research Communications منتشر شد.