همه نکاتی که باید در مورد وبا بدانید!

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، این بیماری اساساً با دسترسی ناکافی به آب آشامیدنی سالم و سیستم جمع آوری فاضلاب نامناسب ارتباط دارد؛ بیماری بسیار مسری است؛ اگرچه اغلب افراد آلوده علائم بالینی نداشته یا علائم خفیف دارند و با موفقیت درمان می‌شوند؛ اما در مواردی نیز به دنبال بروز علائم اسهال حاد آبکی شدید می‌تواند در عرض چند ساعت منجر به مرگ بیمار شود؛ همچنین با توجه به شرایط جمعیت و منطقه درگیر، این امکان وجود دارد که به سرعت گسترش یابد.

به دلیل ارتباط شدید این بیماری با شرایط آب و فاضلاب منطقه، نواحی پُر جمعیت حاشیه شهر، کمپ‌های تعبیه شده برای جمعیت‌ها به عنوان مثال در شرایط وقوع بلایای طبیعی و یا کمپ‌های جمعیت‌های مهاجرین، در صورت عدم دسترسی به حداقل ملزومات مورد نیاز شامل آب سالم و فاضلاب بهداشتی، مناطقی هستند که به طور قابل توجهی در معرض خطر این بیماری قرار دارند.

این باکتری بیشتر در آب وجود دارد و به هر طریقی که آب آلوده وارد بدن انسان شود پس از عبور از معده در روده کوچک تکثیر می‌شود و با ترشح سم (توکسین) موجب افزایش ترشح آب و املاح از دیواره روده می‌شود، در نتیجه علامت اصلی بیماری یعنی اسهال پدید می‌آید؛ از طرفی مقادیر زیادی از میکروب ممکن است همراه مدفوع بیمار در محیط منتشر شده که می‌تواند موجب آلودگی دیگران شود.

عامل بیماری، در آب، محیط‌های مرطوب، میوه، سبزی و گوشت حتی تا یک هفته زنده می‌ماند، اما تحمل چندانی نسبت به خشکی و نور آفتاب ندارد و با جوشانیدن، در چند ثانیه میکروب از بین می‌رود؛ بیشترین محل تجمع میکروب، آب آلوده به مدفوع انسانی است، بنابراین باید در جریان همه گیری‌ها به دنبال کشف راه‌هایی بود که موجب آلودگی آب شُرب یا مواد غذایی به مدفوع انسانی شده است.

بیماری وبا بیشتر در نقاط گرم و مرطوب و در تمامی فصول سال به خصوص اردیبهشت تا آبان ماه، دیده می‌شود.

بیشتر موارد وبای التور یا کلاسیک به صورت بی علامت یا خفیف است و فقط تعدادی از موارد به صورت شدید، تظاهر می‌کند؛ اولین علامت احساس پُری شکم و صدا‌های اضافی روده‌ای است؛ پس از آن اسهال آبکی مکرر شروع می‌شود که بعد از چند نوبت به صورت مدفوع خاکستری رنگ با مایع کدر و قطعات بلغم در می‌آید و بوی ماهی به خود می‌گیرد (اسهال آب برنجی)؛ استفراغ اگر پیدا شود، معمولا بدون حالت تهوع قبلی است؛ دل درد و دل پیچه همراه اسهال وبایی کمتر دیده می‌شود؛ تعداد کمی از بیماران تب دارند؛ به دنبال از دست دادن آب و املاح علائمی از قبیل عطش فراوان، اضطراب، گرفتگی عضلانی در ساق پا و نهایتاً اختلال هوشیاری می‌تواند پیدا شود.

بهتر است به همه مردم توصیه شود هنگام بروز علائم اسهال خصوصاً هنگام بروز همه گیری وبا، قبل از مراجعه به پزشک نیز مصرف بسته‌های پودر او. آر. اس را شروع کنند تا به کم آبی با درجه شدید منتهی نگردد.

مهمترین مرحله کنترل بیماری وبا اقدامات پیشگیری و بهسازی محیط است.

توصیه‌های بهداشتی زیر جهت جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های روده از جمله وبا بسیار مفید است.

اگر آب آشامیدنی سالم و کُلُر زده در دسترس نباشد، حتماً باید آب به وسیله پرکلرین ضد عفونی شود؛ در غیر این صورت باید آب پس از جوشانده شدن، مصرف شود.

سبزیجات و میوه جات را پس از ضد عفونی کامل مصرف کنید؛ در صورت امکان از میوه‌هایی که پوست آنها قبل از مصرف کنده می‌شود، استفاده شود.

از آلوده شدن مواد غذایی به وسیله مگس، سوسک و سایر حشرات شدیداً جلوگیری شود؛ همه گیری وبا با مصرف برنج مانده، ماهی خام، غذا‌های دریایی و سبزی‌ها و میوه‌های تازه به دفعات زیاد رخ داده است.

هنگام بروز همه گیری، از خوردن مواد غذایی خارج از منزل به ویژه مواد غذایی سرد، سبزی یا سالاد خودداری شود.

ناخن‌ها کوتاه نگه داشته شده و قبل از خوردن غذا و بعد از اجابت مزاج، دست‌ها با آب و صابون شسته شود.

زباله و مواد غذایی زائد که محیط مناسبی برای رشد حشرات و میکروب‌ها است به طریق صحیح جمع آوری شود.

توصیه می‌شود در همه مواقع چه زمان بروز همه گیری وبا و چه غیر آن، علاوه بر مصرف آب آشامیدنی سالم، آبی که برای شست و شوی سبزیجات، مواد غذایی، لباس یا استحمام به کار برده می‌شود، سالم باشد و هنگام مسافرت حتماً مواد ضد عفونی کننده و بسته‌های پودر او. آراس به همراه داشته باشید.

برای ضد عفونی لوازم خصوصی بیمار مانند لباس ها، از کُلُر یا مایع سفید کننده خانگی می‌توانید استفاده کنید.

بهترین راه پیشگیری از این بیماری، مصرف آب شُرب سالم و دفع صحیح فاضلاب است؛ بنابراین باید در بهسازی محیط و ایجاد توالت‌های بهداشتی اهتمام ورزید تا فاضلاب به آب‌های سطحی یا شبکه‌های آبرسانی نفوذ نکند.

پیشگیری و کنترل این بیماری مستلزم بکارگیری یک استراتژی چند بخشی و ترکیبی، شامل اجرای نظام مراقبت، تامین آب سالم، دفع بهداشتی فاضلاب و رعایت اصول بهداشتی، جلب همکاری و مشارکت جامعه و همچنین اجرای اقدامات درمانی مناسب است.