مثبت اندیشی سمی

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: مثبت اندیشی شامل مولفه‌هایی مانند قدردانی، خوش بینی و ارزیابی مثبت است. شاید شنیده باشید که مثبت اندیشی برای سلامتی مفید است، اما مرزش کجاست؟ تا کجا مثبت نگری، مثبت است و در چه شرایطی سمی می‌شود؟

انکار احساسات منفی

مثبت گرایی سمی، عمل رد و انکار استرس و سایر احساسات منفی تعریف می‌شود. احساسات منفی ابزار ما برای مواجهه با موقعیت‌های ناراحت کننده و آزاردهنده هستند و معمولا دل‌مان نمی‌خواهد آن‌ها را به راحتی از خودمان دور کنیم؛ بنابراین توصیه‌های مثبت اندیشانه‌ای که این موضوع را نادیده می‌گیرند، مثبت نیستند مثلا.

الف) من می‌گویم: «روز بدی داشتم». پاسخ مثبت اندیشانه سمی: «به چیز‌های بد فکر نکن، به چیز‌های خوبی فکر کن که برای شکر کردن داری.»

ب) من می‌گویم: «نمی‌توانم با خواهرم رابطه خوبی داشته باشم. او با من رفتار محترمانه‌ای ندارد.» پاسخ مثبت اندیشانه سمی: «او عضوی از خانواده‌ات است. باید دوستش داشته باشی.»

پ) من می‌گویم: «شغلم واقعا بد وآزاردهنده است.» پاسخ مثبت اندیشانه سمی: «خوشبختی که شغل داری.»

وجه اشتراک پاسخ‌های مثبت اندیشانه مثال‌های بالا این است که همه‌شان تجربیات منفی گوینده را نادیده گرفته‌اند. حالا اگر در پاسخ به این گلایه‌ها جواب بشنوید «اشکالی نداره که احساس خوبی نداشته باشی» چطور؟ خب در این موقعیت، احساس منفی شما پذیرفته شده و احساس خوب داشتن به شما تحمیل نشده است.

استفاده از راهکار درست در موقعیت‌های غلط

مطالعات نشان می‌دهد که مثبت اندیشی عمدتا در زمینه‌های غیرقابل کنترل به کمک ما می‌آیند مثلا اگر شغل‌مان را از دست بدهیم، مثبت اندیشانه می‌توانیم به فرصت‌های اجتماعی پیش روی خود فکر کنیم، اما این کار در شرایطی که موقعیت‌ها قابل کنترل هستند و می‌توانیم در آن‌ها تغییری ایجاد کنیم، باعث بدتر شدن وضعیت می‌شود. برای مثال زمانی که هویت و فردیت اشخاص تهدید می‌شود یا مثلا در معرض ستم نژادی قرار دارند، کشیدن یک پوشش طلایی روی موقعیت، همه چیز را بدتر و دشوارتر می‌کند. نکته مهم دیگر آن است که افراد وقتی به استفاده از مهارت تنظیم هیجانی خاصی وادار می‌شوند که در آن خوب نیستند، عملا فایده‌ای از آن نخواهند برد و حتی می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد.

برای بسیاری از افراد، مثبت اندیشی مهارتی دست نیافتنی است. این افراد در خوش بین بودن و کشیدن یک روکش طلایی روی موقعیت‌های دشوار، توانمند نیستند و مجبور کردن آن‌ها به مثبت‌اندیشی برای‌شان مضر است.

از این گذشته آیا دایم باید شاد و خوش‌بین بود؟ بیشتر مردم احساسات مثبت را چیز خوبی می‌دانند؛ خب هر چه چیز‌های خوب بیشتر باشند، بهتر است. مگر نه؟ اما احساسات مثبت بیش از حد عامل خطری برای اختلالات خلقی است. وسواس در شادی و تمرکز زیادی برای سلامت روان مضر است.