علت اختلال عصبی کشنده کشف شد

به گزارش مجله خبری نگار، محققان می‌گویند کشف یک آنزیم مهم که در بروز بیماری هانتینگتون نقش دارد، می‌تواند راه را برای درمان‌های آینده برای پیشگیری از این بیماری هموار کند.

دانشمندان آنزیمی را شناسایی کرده‌اند که ممکن است نقش مهمی در توسعه بیماری هانتینگتون، یک اختلال نادر و کشنده که باعث تخریب سلول‌های مغزی می‌شود، داشته باشد.

مطالعات جدید روی جوندگان و انسان‌ها نشان داده است که سطح یک آنزیم خاص، گلوتاتیون S-ترانسفراز امگا ۲ (GSTO۲)، حتی قبل از بروز علائم بیماری هانتینگتون در مغز بالا می‌رود.

نویسندگان این مطالعه می‌گویند، این یافته‌ها که در مجله Nature Metabolism منتشر شده است، می‌تواند به راه‌های جدیدی برای پیشگیری از بیماری هانتینگتون قبل از ابتلا به آن اشاره کند. درمان‌های آینده می‌تواند شامل دارو‌هایی باشد که GSTO۲ را مسدود می‌کنند تا پیشرفت بیماری را متوقف یا کند کنند.

بیماری هانتینگتون یک اختلال ارثی است که در اثر جهش در ژن HTT ایجاد می‌شود، که حامل دستورالعمل‌هایی برای پروتئینی به نام هانتینگتین است. والدی که این ژن جهش‌یافته را حمل می‌کند، ۵۰ ٪ احتمال دارد که بیماری هانتینگتون را به هر فرزندش منتقل کند.

این جهش باعث می‌شود سلول‌ها دوپامین بیش از حد، یک پیام‌رسان شیمیایی کلیدی در مغز، تولید کنند و این باعث می‌شود نورون‌های خاصی از بین بروند. این زوال به ویژه در بخشی از مغز به نام جسم مخطط (استریاتوم) مشهود است و باعث می‌شود بیماران علائم شناختی و حرکتی ایجاد کنند. این علائم می‌تواند شامل مشکل در راه رفتن، پرش‌های غیرارادی و مشکلات تمرکز باشد.

علائم بیماری هانتینگتون معمولاً بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی ظاهر می‌شوند. این بیماری به تدریج توانایی عملکرد بیمار را مختل می‌کند و در نهایت تقریباً ۱۰ تا ۳۰ سال پس از شروع علائم منجر به مرگ می‌شود.

تاکنون، دانشمندان نتوانسته‌اند توضیح دهند که چرا جهش HTT منجر به تولید بیش از حد دوپامین می‌شود. این یکی از دلایلی است که هیچ درمانی برای بیماری هانتینگتون وجود ندارد - دارو‌های موجود فقط پس از ایجاد آسیب به کاهش علائم کمک می‌کنند. ژن HTT همچنین در سراسر بدن فعال است و توسعه درمان‌های هدفمند که با اثرات آن در مغز مبارزه کنند را دشوار می‌کند.

در مطالعه جدید، محققان رویکرد متفاوتی را در پیش گرفتند: لیلیانا مینیچیلو، نویسنده اصلی این مطالعه و استاد علوم اعصاب سلولی و مولکولی در دانشگاه آکسفورد، گفت: «به جای بررسی جهش در این ژن خاص که باعث بیماری هانتینگتون می‌شود، ما به سیگنال‌هایی که این جهش بر آنها تأثیر می‌گذارد و عملکرد آنها توجه کردیم.»

سلول‌های مغزی برای برقراری ارتباط، مواد شیمیایی را به یکدیگر منتقل می‌کنند. علاوه بر این، در هر سلول مغزی، واکنش‌های زنجیره‌ای فعالیت شیمیایی به نورون‌ها کمک می‌کنند تا زنده بمانند، رشد کنند و یکپارچگی خود را حفظ کنند. به عنوان مثال، سیگنال‌هایی وجود دارند که برای زنده نگه داشتن نورون‌ها ضروری هستند و مشخص شده است که این سیگنال‌ها در بیماری هانتینگتون دچار اختلال می‌شوند. برخی از نورون‌ها در جسم مخطط به ویژه در برابر اختلال در سیگنال‌دهی خود به این روش آسیب‌پذیر هستند.

برای بررسی بیشتر این ایده، محققان موش‌هایی را که سلول‌های جسم مخطط آنها قادر به تولید این سیگنال‌های کلیدی بقا نبودند، از نظر ژنتیکی مهندسی کردند. آنها متوجه شدند که سطح دوپامین در مغز جوندگان چند ماه قبل از اینکه جوندگان هرگونه علائم حرکتی یادآور شکل اولیه بیماری هانتینگتون را نشان دهند، افزایش یافته است.

با اندازه‌گیری فعالیت ژن نورون‌های جسم مخطط، محققان دریافتند که به نظر می‌رسد اختلال در سیگنال‌های بقای سلولی، میزان GSTO۲ را در سلول‌ها افزایش می‌دهد. در نهایت، این افزایش در GSTO۲ منجر به افزایش تولید دوپامین و اختلال عملکرد حرکتی پیشرونده در موش‌ها شد.

این تیم دریافت که مسدود کردن GSTO۲ از کل این فرآیند جلوگیری می‌کند.

در آزمایش‌های جداگانه، محققان افزایش مشابهی در GSTO۲ در مغز موش‌هایی با بیماری مشابه بیماری هانتینگتون و همچنین در بافت مغز بیماران مبتلا به بیماری هانتینگتون مشاهده کردند. هم موش‌ها و هم انسان‌ها این افزایش در GSTO۲ را نشان دادند، اما هنوز هیچ علامت قابل توجهی از این بیماری‌ها در آنها ایجاد نشده است.

روی هم رفته، این نتایج تغییرات سلولی خاصی را شناسایی می‌کنند که ممکن است باعث شروع بیماری هانتینگتون شوند.

محققان اکنون باید نگاه دقیق‌تری به نقش GSTO۲ در جوندگان حامل جهش HTT بیندازند تا بیشتر بررسی کنند که آیا این ارتباط علت و معلولی است یا خیر. مینیچیلو پیشنهاد کرد که اگر چنین باشد، GSTO۲ می‌تواند یک هدف بالقوه جدید برای دارو‌هایی باشد که برای توقف یا کند کردن پیشرفت بیماری هانتینگتون طراحی شده‌اند.