به گزارش مجله خبری نگار، برای مدت طولانی، این تصور وجود داشت که مغز انسان فقط با ۱۰ ٪ کار میکند و پتانسیل پنهان آن دستنخورده باقی مانده است. این نظریه به طور فعال در کتابها، فیلمها و رسانهها مورد بحث قرار میگیرد.
با وجود این، بسیاری از متخصصان مغز و اعصاب و فیزیولوژیستهای مدرن، افسانه پتانسیل استفاده نشده مغز را رد میکنند. یکی از اولین کسانی که به صورت علمی ناسازگاری آن را اثبات کرد، بری بایرستین، استاد روانشناسی در دانشگاه سیمون فریزر بود. او با مطالعه آسیبهای مغزی به این نتیجه رسید که تمام نواحی آن به هم پیوسته و فعال هستند. اسکنها نشان دادهاند که حتی در حالت خواب، مغز انسان به کار خود ادامه میدهد و نواحی مختلفی را فعال میکند.
علاوه بر این، اعتقاد عمومی بر این است که با افزایش سن، عملکردهای شناختی به طور قابل توجهی کاهش مییابد و رشد فکری عملاً غیرممکن میشود. با این حال، متخصصان نوروفیزیولوژی معتقدند که سن تنها تأثیر جزئی بر سرعت پردازش اطلاعات دارد. ایرینا بوکاچ، متخصص مغز و اعصاب، تأکید میکند که مغز در طول زندگی دارای انعطافپذیری عصبی است. طبق یک مطالعه بریتانیایی که بر اساس الگوریتم بانچنکو انجام شده است، فرد میتواند در هر سنی یاد بگیرد، سازگار شود و تفکر خود را توسعه دهد. اگرچه حافظه و سرعت پردازش ممکن است با افزایش سن کاهش یابد، اما بزرگسالان میتوانند تواناییهای ذهنی خود را تمرین کرده و سطح بالایی از هوشیاری فکری را حفظ کنند.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ توسط محققان دانشگاه جورج تاون این یافتهها را تأیید کرد. این مطالعه شامل ۷۰۲ نفر در سنین ۵۸ تا ۹۸ سال بود که از آنها خواسته شد تا در آزمونهایی در مورد سه مهارت شناختی اساسی شرکت کنند: پردازش اطلاعات جدید، تغییر توجه و توانایی تمرکز. نتایج نشان داد که سرعت ادراک با افزایش سن کاهش مییابد، اما دو پارامتر دیگر ثابت مانده یا حتی بهبود مییابند. دانشمندان این موضوع را با تجربه انباشته توضیح میدهند که به یادآوری و تجزیه و تحلیل مؤثرتر دادهها کمک میکند.
ترس از مغز «رشد نیافته» یا ناتوانی در بهبود عملکرد آن با افزایش سن، بیاساس است. تواناییهای ذهنی را میتوان در هر سنی پرورش داد و روشهای مختلفی برای این کار وجود دارد.
حل معماها و چالشهای فکری. حل جدول کلمات متقاطع، سودوکو، بازیهای شطرنج و معماهای منطقی، فعالیت مغز را تحریک میکنند و حافظه، تمرکز و مهارتهای تحلیلی را بهبود میبخشند.
مطالعه و یادگیری مباحث جدید. مطالعه منظم افق دید شما را گسترش میدهد، تخیل شما را پرورش میدهد و فرآیندهای شناختی شما را فعال نگه میدارد. تسلط بر اطلاعات جدید، مطالعه آثار علمی، داستانهای تخیلی یا مقالات فنی مفید است.
یادگیری زبانهای خارجی. هنگام یادگیری یک زبان جدید، مغز ارتباطات عصبی ایجاد و تقویت میکند که این امر حافظه و توانایی تحلیلی را بهبود میبخشد. حتی تمرینهای حداقلی، مانند حفظ کردن کلمات جدید هر روز، تأثیر مثبتی بر فعالیت ذهنی دارد.
فعالیت بدنی و تغذیه مناسب. حرکت به بهبود گردش خون و اکسیژن رسانی به مغز کمک میکند. ورزشهای هوازی مانند پیادهروی، دویدن یا یوگا به ویژه مفید هستند. علاوه بر این، خوردن غذاهای غنی از آنتیاکسیدانها و چربیهای سالم (آجیل، ماهی، انواع توتها) تأثیر مثبتی بر عملکرد شناختی دارد.
خواب خوب و مدیتیشن. استراحت با کیفیت برای بازیابی مغز ضروری است. در طول خواب، تثبیت حافظه، پردازش اطلاعات و تجدید اتصالات عصبی رخ میدهد. مدیتیشن به کاهش سطح استرس کمک میکند، که بر تواناییهای شناختی تأثیر منفی میگذارد.
این روشها به شما امکان میدهند مغز خود را صرف نظر از سن، فعال نگه دارید. توسعه تواناییهای ذهنی و آموزش منظم به حفظ عملکرد بالا و فعالیت فکری در طول زندگی کمک میکند.