نامزد‌های فجر ۴۳؛ از شگفتی تا فاجعه!

به گزارش مجله خبری نگار، اعلام نامزد‌های جشنواره فیلم فجر ۴۳، موجی از حیرت و انتقاد را به همراه داشت. در حالی که فیلم‌هایی با استقبال گسترده و تحسین منتقدان روبه‌رو شده بودند و داوران نام آنها را در میان نامزد‌های نهایی قرار ندادند، برخی آثار کم‌فروغ و حتی ناموفق، به طرز عجیبی در فهرست نامزد‌ها دیده می‌شوند.

بحران اعتبار در داوری‌های جشنواره فجر ۴۳؛ چرا فیلم‌های ارزشمند نادیده گرفته شدند؟

جشنواره فیلم فجر ۴۳ با همه هیاهو و انتظارات، بار دیگر به یکی از بحث‌برانگیزترین دوره‌های خود تبدیل شد. اعلام نامزد‌های سیمرغ بلورین، موجی از انتقادات را از سوی مخاطبان، منتقدان و سینماگران به همراه داشت. فیلم‌هایی که با استقبال مردم و نقد‌های مثبت روبه‌رو شده بودند، کاملاً نادیده گرفته شدند، در حالی که برخی آثار ضعیف، بی‌تأثیر و حتی ناموفق، در فهرست نامزد‌ها جای گرفتند.

سه فیلم «خدای جنگ»، «ناتور دشت» و «صیاد»، که از شاخص‌ترین و محبوب‌ترین آثار جشنواره امسال بودند، هیچ جایی در میان نامزد‌های اصلی نیافتند. در مقابل، فیلم‌هایی همچون «شوهر ستاره» و «ترک عمیق» که نه تنها از نظر فنی و هنری آثار قابل‌توجهی نبودند، بلکه واکنش‌های سردی نیز از سوی مخاطبان دریافت کردند، در فهرست نامزد‌ها حضور دارند. این اتفاق، بار دیگر صحت و اعتبار مکانیزم داوری جشنواره را زیر سوال برده است.

«خدای جنگ»؛ فیلمی که نباید نادیده گرفته می‌شد

یکی از آثار مهم امسال، «خدای جنگ» ساخته حسین دارابی بود.

این فیلم که روایتی قوی، فیلمنامه‌ای منسجم و کارگردانی حساب‌شده داشت، در بخش‌های مختلف جشنواره با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شد.

پرداخت حرفه‌ای به سوژه، طراحی صحنه و جلوه‌های ویژه در سطحی بالا قرار داشت و حتی از لحاظ استاندارد‌های سینمایی، اثری باکیفیت محسوب می‌شد.

با این حال، داوران فجر حتی در شاخه‌هایی مانند بهترین کارگردانی، فیلمنامه، جلوه‌های ویژه یا طراحی صحنه نیز آن را نادیده گرفتند.

این در حالی است که برخی فیلم‌های ضعیف در همین بخش‌ها نامزد شدند. به نظر می‌رسد که جشنواره، همچنان در انتخاب‌هایش دچار رویکرد‌های سلیقه‌ای است و از برخی فیلم‌ها حمایت خاصی می‌کند، در حالی که فیلم‌هایی با رویکرد ملی و قهرمان‌محور، کنار گذاشته می‌شوند.

«ناتور دشت»؛ درامی پرقدرت که داوران به آن بی‌اعتنا ماندند

«ناتور دشت» ساخته محمدرضا خردمندان یکی دیگر از آثار برجسته جشنواره بود. فیلمی که در اجرا، بازیگری و پرداخت احساسی، استاندارد‌های بالایی داشت و یکی از معدود فیلم‌هایی بود که توانست واکنش‌های احساسی و تحسین‌آمیز از تماشاگران بگیرد.

هادی حجازی‌فر در این فیلم بازی‌هایی درخشان ارائه داد که می‌توانست به راحتی در میان نامزد‌های بهترین بازیگر مرد قرار گیرد، اما حتی نامی از آن نیز در لیست نبود. از سوی دیگر، این فیلم از لحاظ فیلمبرداری، موسیقی و فیلمنامه نیز دارای کیفیتی بود که می‌توانست شانس دریافت جوایز را داشته باشد.

نادیده گرفتن «ناتور دشت» در میان نامزدها، بیش از پیش نشان داد که جشنواره فیلم فجر در داوری‌های خود، نه بر اساس ارزش‌های سینمایی بلکه بر اساس سیاست‌های غیرشفاف و سلیقه‌ای عمل می‌کند.

«صیاد»؛ فیلمی که در اکران مردمی محبوب شد، اما داوران آن را ندیدند

«صیاد» ساخته جواد افشار، یکی از فیلم‌هایی بود که در اکران مردمی جشنواره، به شدت مورد استقبال قرار گرفت. فیلم از لحاظ روایت داستان، پرداخت شخصیت‌ها و انسجام روایی، جزو آثار موفق جشنواره بود. حتی در بسیاری از اکران‌ها، مخاطبان با استقبال گرم و واکنش‌های مثبت، ارزش‌های این فیلم را تایید کردند.

اما این فیلم نیز، همانند دو اثر قبلی، در نامزد‌های جشنواره جایی نداشت. داوران حتی در بخش‌های فنی و هنری، از جمله فیلمبرداری، تدوین و طراحی صحنه آن را نادیده گرفتند. این تصمیم، نشان‌دهنده فاصله‌ای آشکار میان نگاه جشنواره و دیدگاه مردم است؛ فاصله‌ای که هر سال عمیق‌تر می‌شود و جشنواره را از جایگاه واقعی‌اش دور می‌کند.

«شوهر ستاره» و «ترک عمیق»؛ چرا فیلم‌های ضعیف در لیست نامزد‌ها هستند؟

در حالی که فیلم‌های مهمی مانند «خدای جنگ»، «ناتور دشت» و «صیاد» نادیده گرفته شدند، برخی آثار کم‌ارزش و ناموفق در فهرست نامزد‌ها حضور دارند. از جمله این فیلم‌ها، می‌توان به «شوهر ستاره» و «ترک عمیق» اشاره کرد که از ضعیف‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال بودند.

«شوهر ستاره»، فیلمی که نه ساختار منسجمی داشت، نه روایت درستی و نه بازی‌های قابل‌توجه، در چندین بخش نامزد شد. این در حالی است که از همان اکران‌های نخست، موجی از انتقادات نسبت به ضعف‌های فیلمنامه، کارگردانی و حتی اجرا‌های بازیگران به این فیلم وارد شد.

«ترک عمیق» نیز از دیگر فیلم‌هایی بود که نه مورد توجه منتقدان قرار گرفت و نه در اکران‌های مردمی توانست نظر مخاطبان را جلب کند. اما به طرز عجیبی، در فهرست نامزد‌ها حضور دارد.

سوال اینجاست: چرا فیلم‌هایی که در سطح فنی و هنری استاندارد‌های بالایی دارند، نادیده گرفته می‌شوند، اما فیلم‌هایی که نه میان مردم و نه در میان منتقدان موفق بودند، مورد توجه داوران قرار می‌گیرند؟ آیا جشنواره فیلم فجر همچنان یک جشنواره معتبر است، یا به محفلی برای تصمیم‌گیری‌های پشت پرده تبدیل شده است؟