به گزارش مجله خبری نگارامام علی (ع) درباره حوادث قبر پیش از آمدن قیامت میفرمایند: «پیش از فرا رسیدن قیامت، اموری وجود دارد مانند تنگی قبر، شدت غم و اندوه، درهم فرو رفتن استخوانها بر اثر فشار قبر، تاریکی لحد و پوشانده شدن آن از سنگها». در واقع، مرگ نه به معنای پایان همه چیز، بلکه انتقال از محیطی آرام و مرفه به محیطی بسیار وحشتناک است. همه این امور هشداری است برای انسان تا خود را برای چنین سفری آماده کند.
ایشان درباره اموات میفرمایند: جسم آنها هیچ احساسی ندارد و تمام ارتباطاتشان با محیط اطراف قطع شده است. وضعیت آنان نسبت به سرای دیگر به گونهای است که خطرات آن را وحشتناکتر از آنچه میترسیدند، یافتند و نشانههای پاداش را بزرگتر از آنچه میپنداشتند مشاهده کردند. مدت زمانی که برای رسیدن به جایگاهشان داده شده است، جهانی از بیم و امید برای آنان فراهم کرده که اگر قادر به سخن گفتن بودند، از توصیف آنچه در آنجا مشاهده کردهاند، عاجز میماندند.
امام علی (ع) میفرمایند: «با چشم دل و گوش عقل میتوان حال مردگان را مشاهده کرد و سخنانشان را شنید. آنها میگویند: چهرههای زیبای ما زشت و پژمرده شد و بدنهای نرم و نازکمان از هم متلاشی شد؛ تنگی قبر ما را در فشار قرار داد؛ ترس را از یکدیگر به ارث بردیم و خانههای خاموش قبر بر ما فرو ریخته است؛ زیباییهای بدن ما محو شده و نشانههای شناسایی چهره ما دگرگون گشته است؛ اقامت ما در این خانههای وحشت طولانی شده است؛ نه از این درد و رنج فرجی یافتهایم و نه از تنگی قبر گشایشی».
روایات بسیاری در منابع اسلامی داریم که نشان میدهد اعمال خیری که انسان برای درگذشتگان انجام میدهد، به صورت هدایایی به آنها میرسد. این مطلب هم دلالت بر وجود عالم برزخ دارد و هم دلیل بر ارتباط اموات با این جهان است. در روایات متعددی آمده که اگر انسان در میان مردم، سنت حسنهای یا سنت سیئهای بگذارد، آثارش به او میرسد؛ همچنین مردگان از برکات صدقات جاریه (یعنی کارهای نیکی که اثر مستمر دارند) نیز بهرهمند میشوند.
ما اغلب لحظه مرگ را لحظهای میدانیم که ضربان قلب و تنفس متوقف میشود. با این حال، مرگ یک اتفاق فوری نیست و فرآیندی تدریجی است. تحقیقات جدید نشان میدهند که مغز ممکن است تا ۱۰ دقیقه پس از مرگ به کار خود ادامه دهد، به این معنی که ممکن است مغز به نوعی از مرگ خود آگاه باشد. البته، این تحقیقات در مراحل اولیه قرار دارند.
در محیط بیمارستان، چند معیار برای تعریف مرگ وجود دارد که شامل عدم وجود نبض قلب، عدم تنفس، نبود واکنش، و عدم تنگ شدن مردمک چشم در پاسخ به نور است.
در شرایط اضطراری، پرستاران به دنبال ۵ نشانه مرگ برگشتناپذیر هستند تا تعیین کنند که فرد به هوش نمیآید. تعریف مرگ مغزی شامل نبود واکنشهای مغزی، عدم توانایی تنفس بدون دستگاه تنفسی و نبود واکنش عصبی است. این تشخیص برای اعلام مرگ قانونی، مانند قبل از اهدای عضو، مورد استفاده قرار میگیرد.
در لحظه مرگ، همه عضلات بدن آرام میشوند که به این حالت شل شدن اولیه میگویند. در این وضعیت، پلکها تنش خود را از دست میدهند، مردمکها منبسط میشوند، فک ممکن است باز شود و مفاصل و اعضای بدن انعطافپذیر میشوند.
با از دست دادن تنش در ماهیچهها، پوست شل میشود که میتواند باعث برجسته شدن مفاصل و استخوانهای بدن مانند فک یا باسن شود. قلب انسان بیش از ۲.۵ میلیارد بار در طول عمر متوسط انسان میزند و حدود ۵.۶ لیتر خون را از طریق سیستم گردش خون پمپاژ میکند.
چند دقیقه پس از توقف تپش قلب، فرآیندی به نام پالور مورتیس آغاز میشود که باعث میشود رنگ خاکستری ملایمی به هنگام تخلیه خون از رگهای کوچکتر در پوست ایجاد شود. همزمان، بدن از دمای طبیعی ۳۷ درجه سانتیگراد (۹۸.۶ درجه فارنهایت) خنک میشود تا به دمای محیط اطرافش برسد.
آیند لیور مورتیس (Livor mortis) نامیده میشود. اگر بدن به مدت کافی دست نخورده باقی بماند (چند ساعت)، قسمتهایی از آن که به زمین نزدیکتر هستند، میتوانند تغییر رنگ به قرمز-بنفش پیدا کنند و انباشته شدن خون در این نواحی ایجاد شود، مشابه کبودی.
پس از حدود ۱۲ ساعت از مرگ، ریگور مورتیس یا سفتی ماهیچهها رخ میدهد. این فرآیند تحت تأثیر عواملی مانند سن، شرایط فیزیکی، جنسیت، درجه حرارت هوا و عوامل دیگر قرار دارد. در این مرحله، حرکت دادن اعضای جسد دشوار میشود. زانوها و آرنجها کمی خم میشوند و انگشتان یا انگشتان پا ممکن است به طور غیر معمول کج و معوج به نظر برسند.
بعد از دورهی حداکثر ریگور مورتیس، به دلیل ادامهی تغییرات شیمیایی در سلولها و پوسیدگی داخلی بافت، ماهیچهها شروع به شل شدن میکنند. این فرآیند، معمولاً به عنوان “شل شدن” شناخته میشود و در طی یک دورهی یک تا سه روز رخ میدهد و تحت تأثیر شرایط محیطی مانند دما قرار میگیرد. در طول دورهی شل شدگی دوم، پوست شروع به چروکیدگی میپیوندد و این احساس را ایجاد میکند که موها و ناخنها در حال رشد هستند.
سپس، ریگور مورتیس یا فرآیند سفت شدن در جهت مخالف پخش خواهد شد؛ به این معنا که از انگشتان دست و پا به سمت جلو حرکت خواهد کرد، عمدتاً در طول یک دورهی ۴۸ ساعته. زمانی که مرحلهی دوم شل شدن کامل میشود، تمامی ماهیچههای بدن دوباره به حالت آرامی باز میگردند.
برخی از مطالعات نشان داده اند که فعالیت مغزی میتواند تا ۱۰ دقیقه و در موارد نادر تا ۳۰ دقیقه پس از مرگ ادامه یابد. با این حال، این فعالیتها به عنوان هوشیاری یا آگاهی در نظر گرفته نمیشوند.
پس از مرگ، ممکن است صداهایی مانند آه و ناله و آروغ زدن از جانب مرده شنیده شود. این صداها کاملاً طبیعی و معمول هستند، زیرا پس از مرگ و تکانهایی که به وجود میآیند، هوایی که در درون ریههای شما باقی مانده، سعی میکند از بدن خارج شود. زمانی که این هوا با سرعت از تارهای صوتی عبور میکند، صداهایی این چنینی تولید میشود.
منبع:شادمگ