به گزارش مجله خبری نگار،در یک پیشرفت بزرگ، اداره غذا و دارو دو ژن درمانی را که بیماری سلولهای داسی را هدف قرار میدهند، تأیید کرد، یکی از آنها اولین درمان تجاری در ایالات متحده بر اساس فناوری ویرایش ژن است. این حرکت تاریخی امید به یک بیماری ژنتیکی که مدتها نادیده گرفته شده است را فراهم میکند که میتواند باعث درد دردناک شود و دههها زندگی مردم را قطع کند. همچنین در را برای یک دوره جدید در پزشکی باز میکند.
یکی از درمانهای جدید، به نام Casgevy، بر اساس CRISPR، یک ابزار ویرایش ژن است که رعد و برق را از یک پیشرفت علمی در سال ۲۰۱۲ به یک درمان که میتواند رنج را کاهش دهد، منتقل کرد. در پی تایید FDA، کارشناسان پیش بینی میکنند که درمان بیماری سلولهای داسی اولین مورد از بسیاری از کاربردهای پزشکی برای این فناوری خواهد بود.
درمان دیگر، که توسط Bluebird Bio توسعه یافته و Lyfgenia نامیده میشود، از یک ویروس بی ضرر برای وارد کردن یک ژن به سلولهای بنیادی بیمار استفاده میکند. درمانها برای بیماران ۱۲ ساله و بالاتر که دورههای درد مکرر را تجربه میکنند، تایید شده است.
لوئیس هسو ، مدیر ارشد پزشکی انجمن بیماری های سلول های داسی آمریکا و یک هماتولوژیست کودکان در دانشگاه ایلینوی در شیکاگو گفت: من بیش از 30 سال است که از کودکان مبتلا به سلول های داسی مراقبت می کنم و مدت ها منتظر بودم که چنین اتفاقی بیفتد.
در آزمایشات بالینی، هر دو درمان اکثریت قریب به اتفاق بیماران را از بحرانهای شدید درد آزاد کردند. درآمریکا حدود ۱۰۰ هزار نفر، که بیشتر آنها از نژاد آفریقایی هستند، بیماری سلولهای داسی دارند. پیتر مارکس، مدیر مرکز ارزیابی و تحقیقات بیولوژیکی FDA گفت که حدود ۲۰۰۰۰ نفر از آنها علائم شدید دارند، با دورههای درد مکرر و احتمال آسیب به اندام، و کاندیداهای خوبی برای این درمان خواهند بود.
بیماری سلول های داسی شکل ناشی از جهش در ژن است که حاوی دستورالعمل های هموگلوبین ، یک پروتئین حامل اکسیژن است که در داخل سلول های قرمز خون یافت می شود. هموگلوبین غیر طبیعی باعث می شود که گلبول های قرمز خون ، به طور معمول دیسک شکل و انعطاف پذیر ، به هلال های سفت و سخت شکل که با هم جمع می شوند و زود می میرند ، فرو ریزند. شدت این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است ، اما انسداد ناشی از سلول های جمع شده می تواند باعث درد فلج کننده و گرسنگی اندام های اکسیژن شود.
درمان های مختلفی برای بیماری سلول های داسی وجود دارد اما تنها یک درمان وجود دارد: پیوند مغز استخوان ، معمولا از یک خواهر و برادر همسان. سلول های مغز استخوان از یک اهدا کننده سالم هموگلوبین طبیعی تولید می کنند ، که به بیماران پیوند اجازه می دهد بدون درد زندگی کنند. اما این روش با خطرات همراه است و تنها حدود یک پنجم بیماران قادر به پیدا کردن یک مطابقت هستند.
پتانسیل این محصولات برای تغییر زندگی بیماران مبتلا به بیماری سلولهای داسی بسیار زیاد است
مشکل این است که هیچ یک از این دو دارو ساده نیست بلکه یک روش فشرده است که در طول ماهها رخ میدهد. بیماران ابتدا سلولهای مغز استخوان خود را جمع آوری میکنند. سپس، سلولها به آزمایشگاهی فرستاده میشوند که در آن CRISPR برای ویرایش سلولها استفاده میشود، یا یک ویروس برای اصلاح آنها استفاده میشود. پس از بررسی کیفیت سلولها، بیماران باید شیمی درمانی دریافت کنند تا در مغز استخوان خود جای خالی ایجاد کنند. فقط در این صورت میتوانند تزریق سلولهای ویرایش شده را دریافت کنند که هموگلوبین جنین را پمپ میکنند.
جیمز تیلور مدیر مرکز بیماری سلولهای داسی در دانشگاه هاوارد گفت که این تایید یک لحظه خوش بینانه است. اما او گفت که درمانهای جدید نگرانیهای زیادی را ایجاد میکنند، از ناشناختههای علمی در مورد خطرات بلند مدت تا سوالات لجستیکی. من از این موضوع هیجان زده ام، اما این یک شمشیر دو لبه است.
وی اشاره کرد که یکی از بزرگترین موانع برای بیماران مبتلا به بیماری سلولهای داسی در ایالات متحده نابرابری در سیستم مراقبتهای بهداشتی است که دسترسی به مراقبتها و درمانهای موجود را مسدود میکند.
به عنوان مثال، سه داروی جدید توسط تنظیم کنندههای بیماری سلولهای داسی از سال ۲۰۱۷ تأیید شده است، اما طبق یک مطالعه در مجله Blood Advances، حدود ۲ درصد از بیماران آنها را مصرف میکنند؛ و در مکانهای کمتر منابع که بیماری شایعتر است، مانند آفریقای جنوب صحرایی، یک راه حل ویرایش ژن غیر عملی است.
بیماران باید زمان قابل توجهی را در بیمارستان بگذرانند که مجاز به انجام روش پیچیده و چند مرحلهای است. آنها شیمی درمانی دریافت میکنند که عوارض جانبی دارد، از جمله ناباروری، و Hsu اشاره کرد که حمایت از حفظ باروری یک تکه تکه است که در برنامههای تحت Medicaid متفاوت است، که حدود نیمی از همه افراد مبتلا به بیماری سلولهای داسی در ایالات متحده را پوشش میدهد.
ایمنی و اثربخشی طولانی مدت درمانها هنوز در حال پیگیری است، اولین بیمار در سال ۲۰۱۹ درمان شد؛ و یک سوال بزرگ در مورد چگونگی پاسخ بیمه گران وجود دارد: Vertex قیمت لیست Casgevy را ۲.۲ میلیون دلار و Bluebird Bio قیمت Lyfgenia را ۳.۱ میلیون دلار تعیین کرد. تحلیل موسسه بررسی بالینی و اقتصادی، یک گروه غیرانتفاعی که ارزش داروها را ارزیابی میکند، گفت که ۲ میلیون دلار برای هر درمان مقرون به صرفه خواهد بود.
از سال ۲۰۱۲، زمینه بیش از حد رقابتی ویرایش ژن منجر به بهبود CRISPR و همچنین نسل بعدی ویرایشگرهای ژن دقیقتر شده است که گاهی اوقات به عنوان CRISPR ۲.۰ یا CRISPR ۳.۰ نامیده میشود. تیمهای تحقیقاتی همچنین شروع به توسعه راههایی برای ارائه درمانهای ویرایش ژن با یک تزریق ساده کرده اند.
دانشمندان که این تکنولوژیها را در برابر انواع بیماریها به کار میگیرند، این را آغاز یک دوره جدید در پزشکی میدانند.
کران موسونورو، متخصص قلب در دانشکده پزشکی پرلمن دانشگاه پنسیلوانیا و یکی از بنیانگذاران Verve Therapeuticsگفت: تدوین ژن بزرگترین داستان قرن خواهد بود. شرکتی که از یک ویرایشگر ژن متفاوت برای ایجاد یک درمان کاهش کلسترول استفاده میکند که یک بار تزریق است.
درمان سلولهای داسی نوک نیز توسط تنظیم کنندهها برای یک اختلال خون نادر متفاوت، تالاسمی بتا، که همچنین میتواند با هموگلوبین جنین درمان شود، بررسی میشود؛ انتظار میرود در ماه مارس تصمیم گیری شود. سایر درمانهای ویرایش ژن در آزمایشهای انسانی شامل درمان با هدف سرطان کلیه، لوسمی و یک بیماری ژنتیکی نادر ناشی از پروتئینهای اشتباه است. اما برای اینکه ویرایش ژنها به جریان اصلی تبدیل شود، مشکلات قابل توجهی هنوز باید حل شوند.
دانشمندان در حال کار بر روی راههایی برای ارائه CRISPR با تزریق باید بفهمند که چگونه آن را به سلولهای هدف وارد کنند و آنها را در داخل بدن ویرایش کنند.