گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۰ با اعدادی شگفت آور

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: رئیس کل دیوان محاسبات در جریان قرائت گزارش تفریغ بودجه سال ۱۴۰۰ در صحن مجلس، اظهار کرد: ۳۰ درصد احکام به صورت کامل اجرایی شده و تحقق حدود ۹۳ درصدی منابع و مصارف و اقدام نکردن ۱۷۱ شرکت دولتی برای حسابرسی عملیاتی و ارائه آن به مجمع عمومی انجام شده است.

به گزارش خبرگزاری خانه ملت، مهم‌ترین محور‌های گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۰ که از سوی مهرداد بذرپاش رئیس کل دیوان محاسبات در نشست علنی دیروز مجلس قرائت شد، به شرح زیر است:

از مجموع ۴۰۵ تبصره، بند، جزء و ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور ۳۰ درصد احکام به صورت کامل اجرایی شده است، در ۵۱ درصد اجرای بخشی از احکام و در ۱۹درصد دیگر اجرا نشدن آن را شاهدیم.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد ۵۴ درصد از احکام قانون بودجه ۱۴۰۰ ماهیت بودجه‌ای و۴۶ درصد ماهیت غیربودجه‌ای داشته اند.

از میان ۳۰ مورد تبصره ماده واحده قانون ۱۴۰۰ که باید برای آن‌ها آیین نامه اجرایی به تصویب می‌رسید، ۱۰ مورد در موعد مقرر قانونی و ۱۸ مورد خارج از مهلت مقرر قانونی تصویب شده و دو مورد نیز تصویب نشده است.

این گزارش حاکی است که میزان تحقق منابع بودجه کل کشور نسبت به مصوب قانون بودجه کل کشور، حدود ۹۳ درصد است. میزان مصارف بودجه کل کشور نیز نسبت به قانون بودجه حدود ۹۳ درصد است. میزان تحقق منابع عمومی دولت حدود ۸۰ درصد، منابع اختصاصی حدود ۹۲ درصد و منابع بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت حدود ۱۰۷ درصد بوده است.

پیش بینی کسری تراز عملیاتی دولت (درآمد‌های مالیاتی و گمرکی به هزینه‌های جاری) به میزان ۴۶۴ هزار میلیارد تومان و در عمل کسری محقق شده حدود ۲۰۵ هزار میلیارد تومان است.

از مبلغ حدود ۲۴۵ هزار میلیارد تومان مطالبات مالیاتی، حدود هشت هزار و۸۰۰ میلیارد تومان معادل بیش از ۳.۵ درصد، در سال ۱۴۰۰ وصول شده و مالیات مربوط به خانه‌های خالی صفر بوده است.

از تعداد ۲۱۱ هزار و ۷۲۵ نفر صاحبان مشاغل پزشکی و پیراپزشکی و شاغلان در کسب و کار‌های حقوقی و خانواده مشمول استفاده از پایانه فروشگاهی، تعداد ۸۸هزار و ۴۶۳ نفر معادل۴۲ درصد در سامانه مالیاتی ثبت نام کرده اند. شایان ذکر است بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۹ تعداد افراد مشمول ۸۵هزار و ۷۱۱ نفر بوده که ۴۶هزار و ۵۰۵ نفر در سامانه ثبت نام کرده بودند. به این ترتیب تعداد مشمولان این ۱۴۷ درصد و تعداد ثبت نام کنندگان ۹۹ درصد رشد داشته است.

کل منابع محقق شده از محل تبصره ۱۴ قانون بودجه مرتبط با هدفمندسازی یارانه‌ها حدود ۳۴۰ هزار میلیارد تومان بوده است. از این مبلغ حدود ۳۲۳ هزار میلیارد صرف مصارف پیش بینی شده در تبصره ۱۴ شده (حدود ۹۵ درصد) و بقیه به مبلغ ۱۷ هزار میلیارد تومان به عنوان مانده مصرف نشده به حساب هدفمندی سال ۱۴۰۱ منتقل شده است.

در موضوع «تولید و اشتغال» ۳۲ درصد از اعتبارات تخصیص یافته بابت تسهیلات موضوع تولید و اشتغال پرداخت شده است. ضمن این که بابت تسهیلات تکلیفی، از ۲۸ هزار میلیارد تومان سهمیه تعیین شده، ۱۶ هزار و ۴۱۰ میلیارد تومان در قالب ۲۶۵ هزار فقره تسهیلات پرداخت شده است. شایان ذکر است از مبلغ ۳۲ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده برای حمایت از تولید و اشتغال حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان (معادل ۶۰ درصد) پرداخت شده است.

در بخش «خصوصی سازی و واگذاری اموال مازاد» با لحاظ این که در سال ۱۴۰۰ هیچ واگذاری صورت نگرفته است، بررسی ۶۶ شرکت واگذار شده نشان می‌دهد که پس از واگذاری سطح اشتغال در ۴۳ بنگاه واگذار شده کاهش نیافته است، حدود ۵۰ درصد شرکت‌های مورد بررسی (۳۲ شرکت)، باثبات یا افزایش معیار بازدهی مواجه شده‌اند و بهره وری حدود ۵۴ درصد از شرکت‌ها (۳۶ شرکت) نیز ثبات یا افزایش‌یافته است.

همچنین پس از واگذاری، بیش از ۵۳ درصد شرکت‌ها (۳۵ مورد) با حفظ یا افزایش سرمایه‌گذاری و توسعه فعالیت مواجه بوده اند.

در سال ۱۴۰۰مبلغ سه هزار و ۹۲۸ میلیارد تومان بیش از مبلغ پیش بینی برای عملیات آماده سازی، محوطه سازی و تامین خدمات روبنایی و زیربنایی طرح‌های مسکن مهر هزینه شده است و بیش از ۵۵ هزار متر مربع زمین به صورت رایگان برای احداث مدرسه، مسجد، ساختمان اداری انتظامی، مراکز بهداشتی و درمانی در طرح‌های مسکن مهر و اقدام ملی مسکن در اختیار دستگاه‌های اجرایی متولی قرار گرفته است. در سال ۱۴۰۰ وزارت راه و شهرسازی اقدامی برای دریافت تسهیلات لازم به منظور اجرای طرح‌های جامع، تفصیلی، بافت‌های فرسوده و آماده‌سازی مصوب انجام نداده و تسهیلاتی دریافت نکرده است. از حدود ۷ هزار هکتار زمین مورد نیاز قانون جهش تولید مسکن ۵۹۵ هکتار (معادل ۸ درصد) محقق شده است.

در سال ۱۴۰۰ از مبلغ ۳۸۶ میلیارد تومان مصوب برای تامین هزینه‌های درمان ناباروری، مبلغ ۲۹۶ میلیارد تومان پرداخت شده که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مبلغ ۱۱۶ میلیارد تومان را به سال بعد منتقل و بقیه را به ۴۴ دانشگاه علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرده است. ۱۷ دانشگاه وجوه دریافتی را مصرف نکرده و به سال بعد منتقل کرده اند و بقیه دانشگاه‌ها مبلغ ۱۱۵ میلیارد تومان را صرف موارد درمان ناباروری کرده‌اند.

طی سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۰ به رغم افزایش ۲۰ درصدی تقاضا، میزان تامین نیروی برق صرفاً یک درصد رشد داشته که از مهم‌ترین دلایل بروز تنش در اوج مصرف برق کشور بوده است. انباشت مطالبات صنعت برق از دولت تا پایان سال ۱۴۰۰، به ۱۲۴هزار میلیارد تومان رسیده و تلفات شبکه تولید، انتقال و توزیع برق در مجموع به ۱۶.۵ درصد رسیده که مهم‌ترین علت میزان بالای تلفات، فرسوده بودن تجهیزات و توسعه نیافتن و به روزرسانی نشدن فناوری‌های مورد استفاده است. این موضوع علاوه بر افزایش قیمت تمام‌شده برق، مدیریت شبکه برق در دوران اوج مصرف را با چالش جدی مواجه می‌سازد.

در بخش «انضباط بخشی به شرکت‌های دولتی» در سال ۱۴۰۰ تعداد ۱۷۸ شرکت مشمول تعیین تکلیف در خصوص زیان‌ده بودن طی سه سال متوالی یا زیان انباشته بیش از نیمی از سرمایه بوده است، لیکن دولت اقدامی برای تعیین تکلیف آن‌ها نکرده است. همچنین تعداد ۲۱۴ دستگاه اجرایی که ملزم به افتتاح حساب نزد بانک مرکزی از طریق خزانه‌داری کل کشور بوده اند، اقدامی نکرده اند و تعداد ۳۵۹ دستگاه اجرایی نیز دریافت و پرداخت از طریق حساب‌های خود نزد بانک مرکزی را انجام نداده اند. گفتنی است در سال ۱۴۰۰، تعداد ۱۷۱ شرکت نیز اقدامی به منظور انجام حسابرسی عملیاتی و ارائه آن به مجمع عمومی توسط شرکت‌های دولتی نکرده اند.