تغییر اقلیم پیش‌بینی هواشناسی را دچار خطا می‌کند/ضرورت اصلاح استراتژی تامین آب کشور

به گزارش مجله خبری نگار،  سحر تاجبخش درباره عوامل انسانی و طبیعی بارش‌های سیل آسا در فصول گرم سال، اظهار کرد: ۱۱ عامل در رخداد سیلاب دخالت دارد که یکی از آن‌ها مقدار بارش است و پیش‌بینی آن در اختیار مراکز هواشناسی قرار دارد.

وی با بیان این‌که البته مسئله تغییر اقلیم می‌تواند پیش‌بینی‌ها را دچار خطا کند، ادامه داد: اگر پیش‌بینی‌ها غلط باشد، باید سناریو‌های مختلفی در کشور داشته باشیم تا از این بارش‌ها به عنوان منابع آب، بهره‌برداری و از ایجاد خسارات و تلفات آن جلوگیری کنیم. باران یک منبع آب شیرین برای کشور‌ها محسوب می‌شود به شرطی که هر کشوری بتواند به عنوان کاربر، بخش زیادی از این آب شیرین را جمع‌آوری و ذخیره کرده و به منابع زیرزمینی خود منتقل کند.

وی افزود: تحقق این موضوع یعنی ذخیره کردن آب حاصل از باران نیازمند فراهم شدن زیرساخت‌های لازم در کشور است که هم از جاری شدن سیلاب به مناطق شهری، روستایی، جاده‌ها و .. جلوگیری شود و بخشی از آب زیرزمینی کشور تامین شود، در غیر این صورت بخش زیادی از این آب‌ها یا تبخیر می‌شود یا در مناطق جنوبی، راهی دریا‌های شور می‌شود و دیگر قابل بهره‌برداری نیست.

رئیس سازمان هواشناسی اضافه کرد: اگر بتوانیم از این بارش‌ها به درستی بهره‌برداری کنیم، می‌تواند در بخش‌های آب شرب، تامین کننده آب زیر زمینی، منابع آب در حوزه کشاورزی و صنعت مورد استفاده قرار گیرد.

تاجبخش درباره سیلاب امامزاده داود و خسارات ناشی از آن یادآور شد: پیش از این نیز در سیل‌های شیراز، گلستان و لرستان شاهد خسارات زیاد سیلاب‌ها بودیم که به دلیل نبود زیرساخت‌های کشور، ظرفیت ذخیره سازی این آب‌ها بیشتر از محدوده ظرفیت پشت سد‌ها وجود نداشت به همین دلیل، آب‌ها علاوه بر بستر خود به مناطق مسکونی، کشاورزی و ... هم نفوذ کرده و خسارت زیادی را ایجاد کردند.

وی افزود: بسیاری از قوانین ساخت‌وساز برای احداث در بستر رودخانه‌ها رعایت نمی‌شود و به نظر می‌رسد نظارت کافی هم بر این ساخت‌وساز‌ها وجود ندارد، از طرفی حریم رودخانه‌ها به صورت مرتب لایروبی نمی‌شود.

تاجبخش علت دیگر خروج سیلاب از بستر رودخانه‌ها را تغییر کاربری اراضی اعلام کرد و گفت: احداث جاده یا ساختمان در مسیر رودخانه و بستن مسیر باعث می‌شود آب از مسیر دیگری حرکت کند و به همان جاده و ساختمان خسارت وارد شود.

وی اضافه کرد: حتی اگر پیش‌بینی‌های آب و هوایی هم دچار خطا شود، باید ظرفیت‌هایی درکشور وجود داشته باشد که آب‌ها در مسیر خودشان حرکت کنند و این خسارات به حداقل برسد چرا که با پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی در نهایت می‌توان مناطق را تخلیه کرد، ولی نمی‌توان جلوی جریان آب را گرفت و آن را ذخیره کرد.

رئیس سازمان هواشناسی توضیح داد: در صورت تعریف یک برنامه مشخص از قبل، باز بودن راه آب، تمیز بودن مسیر آب، عدم تغییر کاربری اراضی و نبودن ساخت و ساز در این مسیل‌ها، می‌توان از بارش‌های پرحجم و سیل‌آسا بهره‌برداری کرد.

وی افزود: ممکن است رودخانه فصلی در ۱۰ ماه از سال خشک و بدون آب باشد، اما طی یک ماه سیل در آن جاری شود، بنابراین باید با شرایط طبیعی سازگار باشیم.

رئیس سازمان هواشناسی تاکید کرد: مسئله تغییر اقلیم نیز در این میان مزید بر علت شده و رخداد بارش‌های رگباری در زمان کوتاه و با شدت زیاد طی سال‌های اخیر در کشور ما افزایش یافته است که طبق پیش‌بینی هیات بین‌الدول تغییر اقلیم، این روند در سال‌های آتی افزایش می‌یابد، بنابراین باید تاآوری کشور را برای پذیرش این موضوع بهبود دهیم.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی مخاطرات جوی ناشی از بارش‌های رگباری و طوفان‌های تندری نیز در این شرایط با توجه به روند تغییر اقلیم سخت‌تر است، افزود: باید آمادگی لازم را برای مدیریت همه جانبه در رویارویی با مخاطرات جوی و اقلیمی داشته باشیم.