به گزارش مجله خبری نگار/ایران: فدراسیون فوتبال روزهای سختی را پشتسر میگذارد. این فدراسیون در چند ماه گذشته با حذف سرخابیها از آسیا به دلیل عدم دریافت مجوز حرفهای دچار چالشهایی شد و حالا خبر میرسد که فوتبال ایران در بخشی دیگر با چالش جدیدی مواجه شده است. موضوع این است که داوران ایرانی به دلیل نداشتن مدرک VAR (کمک داور ویدیویی) نمیتوانند در مسابقات قهرمانی زیر ۲۳ سال آسیا و همچنین مرحله حذفی لیگ قهرمانان آسیا حضور یابند.
علی خسروی، عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال با تأیید این موضوع گفت: «در ماههای گذشته این موضوع را به فدراسیون تذکر داده بودیم، اما کسی به حرفهای ما گوش نداد. مسابقات جام ملتهای آسیا و لیگ قهرمانان آسیا از جمله مسابقات مهم پیشرو است و براساس اعلام فدراسیون جهانی و ایافسی در صورتی که چه داور و چه کمک داوران ما مدرک VAR نداشته باشند، نمیتوانند این مسابقات را قضاوت کنند. بجز علیرضا فغانی و موعود بنیادیفر هیچ کدام از داوران ما چنین مدرکی ندارند و بر این اساس فقط این دو داور میتوانند از کشور ما در مسابقات حساس قضاوت کنند.»
در این بین فهرست داوران حاضر در مسابقات جام جهانی قطر توسط فدراسیون جهانی فوتبال اعلام شد و براین اساس علیرضا فغانی به همراه کمکهای خود محمدرضا ابوالفضلی و محمدرضا منصوری به این مسابقات مهم دعوت شدهاند.
حال این سؤال پیش میآید که بجز فغانی تیم او مدرک VAR را برای حضور در این میدان بزرگ دارند؟ خسروی به این سؤال پاسخ داد: «منصوری و ابوالفضلی مدرک VAR دارند و این دو کمک داور ما مشکلی برای قضاوت در جام جهانی ندارند. فغانی که مدرک VAR را گرفته و بنیادیفر هم در قطر مدرک خود را دریافت کرده است. چند ماه پیش حذف سرخابیها از آسیا و حالا بحث داوری که داوران ما مدرک VAR ندارند و نمیتوانند قضاوت کنند، متأسفانه فوتبال ما خیلی منزوی شده است.» او صحبتهایش را اینگونه ادامه داد: «رشد امثال فغانی حاصل تلاش خودشان است و فدراسیون هیچ برنامهای برای رشد چنین افرادی در بخش داوری ندارد. مگر ما برای فغانی چه کار کردهایم؟ هزینههای درمان او را پرداخت کردهایم یا کاری برای فغانی انجام دادهایم که حالا از او انتظار داریم؟ هیچ کاری برای او انجام ندادیم و در بحث پشتوانهسازی هم هیچ برنامهای نداریم. من در زمانی که داور بودم، چند بار زانوی راست و مچ دستم را عمل کردم که هزینههای این عملها را خودم پرداخت کردم و فدراسیون هیچ هزینهای پرداخت نکرد. در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست و تمام هزینههای درمان برعهده فدراسیون فوتبال است. داوران ما حتی نمیتوانند از امکانات استادیومها استفاده کنند.»
به نظر میرسد موضوع VAR برای کمیته داوران و فدراسیون فوتبال موضوعی کاملاً تکراری است و در این شرایط مبهم ریاست فدراسیون، دیگر کسی به این موضوع حتی فکر هم نمیکند چه برسد که اقداماتی برای تهیه آن انجام دهد. این عضو کمیته داوران در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا این کمیته بحثی در خصوص ورود VAR داشته است؟ افزود: «یک بار هم در خصوص VAR در کمیته داوران صحبتی نشده و در صورتی که VAR نباشد نمیتوانیم داورانمان را با این تکنولوژی آشنا کنیم. این موضوع باعث میشود تا داوران ما شانس قضاوت در مسابقات مهم را از دست بدهند. مرحله مقدماتی جام ملتها بدون VAR برگزار میشود و داوران کشورمان برای قضاوت در مراحل بالاتر باید چنین مدرکی داشته باشند و در غیر این صورت نمیتوانند در این مسابقات قضاوت کنند.»
نداشتن مدرک VAR اتفاق بسیار بدی است که باعث حذف داروان به عنوان یکی از اصلیترین ارکان فوتبال کشور از مسابقات بینالمللی میشود. علاوه بر این باعث میشود تا در بحث پشتوانهسازی هم انگیزهای برای داوران جوان وجود نداشته باشد و به نظر میرسد که تنها راه نجات از این مخمصه ورود VAR به کشورمان است. حیدر سلیمانی، کارشناس داوری در این خصوص بیان داشت: «از ماهها پیش میدانستیم که این اتفاق میافتد. ما همراه با قوانین بینالمللی نیستیم و یکی از این قوانین بحث تکنولوژی است که ما متأسفانه از این نظر از کشورهای اطرافمان هم عقبتر هستیم و این موضوع باعث منزوی شدنمان میشود. در جام جهانی ۹۰ من در برنامهای بحث تکنولوژی را مطرح کردم و گفتم که باید بحث تکنولوژی را جدی بگیریم، اما در این سالها بارها دست دست کردیم و اتفاقی در این خصوص نیفتاد.» یکی از اتفاقاتی که در ماههای اخیر در بحث VAR افتاد برگزاری بازی ایران - کره جنوبی در مرحله انتخابی جام جهانی قطر در ورزشگاه آزادی بود که در آن بازی از تکنولوژی VAR آفلاین استفاده شد. این در حالی بود که پیش از آن مقرر شده بود فدراسیون فوتبال برای بازی با کره جنوبی از VAR استفاده کند که این اتفاق نیفتاد. او با اشاره به این موضوع گفت: «در آن بازی فیفا و ایافسی را برای دریافت میزبانی گول زدیم و هیچ گاه به فکر فراهم کردن زیرساختها برای استفاده از VAR نبودیم. قطعاً وقتی VAR نداشته باشیم نمیتوانیم داورانمان را آموزش دهیم و عدم آموزش داوران هم باعث میشود تا داوران ما نتوانند در میادین مهم قضاوت کنند. با این شرایط جامعه داوری کشورمان نمایندهای در جام ملتها و جام جهانی نخواهد داشت. در حال حاضر داوران ما به عنوان یک تیم شناخته میشوند و رویکرد فیفا به داوری تیمی است و اگر یکی از نفرات تیم داوری آموزش ندیده باشد تیم داوری نمیتواند قضاوت کند. مثلاً اگر یکی از کمکهای موعود بنیادیفر هم آموزش ندیده باشد، بنیادیفر هم نمیتواند در مسابقات حاضر شود و قضاوت کند.» سلیمانی افزود: «ایافسی و فیفا سر حذف سرخابیها از آسیا نشان داد که به هیچ وجه شوخی ندارد. قطعاً وقتی استانداردهای لازم را نداشته باشیم کنارمان میگذارند و این موضوع طبیعی است.
چرا براحتی به عربستان، قطر و امارات میزبانی میدهند؟ به این دلیل که این کشورها زیرساختهای لازم را فراهم کردهاند. تمام کشورهای آسیایی که در جام جهانی حاضر هستند VAR دارند بجز ایران. ما فریاد میزنیم که ایافسی دنبال پول است و به اعراب توجه میکند که البته این گونه نیست، ایاف سی میزبانیها را به کشورهایی میدهد که امکانات دارند و ما برای میزبانی چنین امکاناتی نداریم.»
او با اشاره به اینکه فدراسیون فوتبال یکی از کارمندان خود را برای آموزش VAR به کشورهای منطقه فرستاده، گفت: «مگر این کارمند مدرس میشود که بیاید و VAR را در کشور آموزش دهد؟ درست است که ما تحریم هستیم و کشورهایی که میخواهند به ما VAR بدهند آلمانی و انگلیسی هستند، اما راههایی برای ورود VAR به کشور وجود دارد و میتوانیم از طریق نمایندگی این شرکتها در کشور امارات VAR وارد کنیم، اما نکته اینجاست که تکنولوژی برای فدراسیون فوتبال ایران اهمیتی ندارد. با این شرایط قطعاً بعد از جام جهانی محرومیت داوران ما بیشتر خواهد شد.»
محمد فنایی، داور بازنشسته و مطرح کشورمان در خصوص لغو اعزام داوران ایرانی به دلیل نداشتن مدرک VAR گفت: «بحث استفاده از VAR چند وقتی است که از طریق فیفا به کشورها تأکید شده و قطعاً کشورهایی که از این تکنولوژی استفاده نمیکنند با محرومیتهایی مواجه خواهند شد. تمامی کشورها از این تکنولوژی استفاده میکنند و حتی لبنان هم VAR دارد و ما نداریم چرا که هیچگاه دنبال فراهم کردن این تکنولوژی نبودیم.»
لیگ برتر کشور در شهرهای گوناگون برگزار میشود، شهرهایی که حتی از داشتن یک استادیوم استاندارد هم محروم هستند و این موضوع باعث میشود تا چنین استادیومهایی ظرفیت استفاده از VAR را نداشته باشد. در حال حاضر فقط شهرهای تهران، مشهد، اهواز و اصفهان ظرفیت استفاده از این تکنولوژی را دارند و شهرهای دیگر کشورمان شرایط استفاده از VAR را ندارند که حل این مشکل ساختاری زمانبر است و علاوه بر این جدیتی برای حل این مشکل وجود ندارد. او در پاسخ به این سؤال که آیا ورزشگاههای ما ظرفیت استفاده از این تکنولوژی را دارند؟ افزود: «اینگونه نیست و بجز زمین چند ورزشگاه زمین بقیه ورزشگاهها در کشورمان استاندارد نیستند و این موضوع باعث میشود که نتوانیم در این زمینها از VAR استفاده کنیم. متأسفانه خیلی از مشکلات ما قابل حل نیست. وقتی که باشگاههای ایرانی اجازه حضور در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را ندارند، طبیعتاً این اتفاق برای داورانمان هم میافتد.»
این داور بازنشسته کشورمان افزود: «تا زمانی که اسباب این کار مهیا نباشد ما هیچ میزبانیای نخواهیم داشت. این وضعیت فدراسیون فوتبال است که هیچ چیزش مشخص نیست. برای فدراسیون ملاک نیست که داوران ما کجا میروند و چه کاری انجام میدهند. مشکلات فدراسیون لاینحل است و تا زمانی که فدراسیون فوتبال به اهلش سپرده نشود، مشکلات این چنینی وجود خواهد داشت و این روند معیوب ادامه خواهد یافت.»