روایت یگان حفاظت محیط زیست از مرگ خرس قهوه‌ای و پلنگ ایرانی

به گزارش مجله خبری نگار تلف شدن دو گونه جانوری در استان‌های اردبیل و مازندران که قربانیان آن یک قلاده پلنگ ایرانی و یک قلاده خرس قهوه‌ای بودند، سبب شد تا موجی از واکنش‌های گوناگون نسبت به این حادثه ایجاد شود. سمیه رفیعی - رییس فراکسیون محیط زیست مجلس - نیز نسبت به نبود تجهیزات زنده گیری گونه‌های وحشی انتقاد کرد و آموزش جوامع محلی را ضروری دانست. حال معاون جانشین یگان حفاظت محیط زیست از عملکرد مردم در جریان این دو حادثه انتقاد می‌کند.

منوچهر فلاحی با اشاره به حوادثی که در روز‌های اخیر برای یک قلاده خرس قهوه‌ای در استان اردبیل و یک قلاده پلنگ در قائمشهر استان مازندران افتاد، خاطرنشان کرد: بر اساس یک گزارش مردمی که ساعت ۵ صبح روز یکشنبه (۴ اردیبهشت ماه) به دست ما رسید، یک قلاده پلنگ در خیابان ساری شهرستان قائمشهر دیده شد و با هماهنگی میان همکاران محیط زیست، نیروی انتظامی، هلال احمر و آتش‌نشانی ماموران در محل حضور یافتند. با توجه به اینکه این اتفاق در ساعت و مکانی رخ داده که تردد مردم و دانش آموزان زیاد بوده است، به دلیل ازدحام جمعیت و سر و صدای ایجادشده، گونه حالت تهاجمی و پرخاشگر به خود گرفت.

وی ادامه داد: همکاران ما تلاش کردند تا گونه را به محلی هدایت کنند که به سمت مردم نرود، اما وقتی که به کوچه بن بست می‌رسد به علت نداشتن راه فرار به نیرو‌های ما و ماموران انتظامی حمله می‌کند. در این شرایط موضوع دفاع از جان مطرح می‌شود و ماموران نیز با استفاده از سلاح سازمانی به گونه شلیک می‌کنند. در نهایت این پلنگ به علت جراحات وارده جان خود را از دست می‌دهد.

فلاحی در ادامه با اشاره به اتفاقی که برای خرس قهوه‌ای در استان اردبیل افتاد، گفت: در حادثه خرس قهوه‌ای نیز گزارشی مردمی به دست ما رسید. در این حادثه که در شهرستان نمین اتفاق افتاد، روستاییان به علت ناآگاهی گونه را دنبال کردند و این موجود در جریان تعقیب و گریز به علت ضربات وارده دچار شکستگی و پارگی امعاء و احشاء شد. در نهایت این خرس قهوه‌ای نیز تلف شد.

معاون جانشین یگان حفاظت سازمان محیط زیست با اشاره به واکنش نامناسبی که مردم در جریان این دو حادثه نشان دادند، اضافه کرد: در هر دو مورد واکنش مردم مناسب نبوده است. مردم در قائمشهر با اینکه اقدام خاصی نکردند، اما حضورشان و سر و صدایی که ایجاد کردند سبب پرخاشگری گونه شد. در اردبیل نیز مردم به‌طور مستقیم به گونه آسیب زدند.

وی افزود: باید ابتدا علت ورود این گونه‌ها به محیط انسانی بررسی و مشخص شود. مهمترین چیزی که باعث این اتفاق شده تخریب زیستگاه گونه‌ها بوده است. پلنگی که در قائمشهر دیده شد به احتمال زیاد گرسنه بوده چرا که آزمایش‌های ما نشاندهنده معده خالی گونه بوده است البته احتمال ضعیفی نیز برای هاری نیز در نظر گرفته می‌شود. مسئله اصلی این است که گونه طعمه طبیعی خود را ندارد و خطر کرده تا میان جمعیت‌های انسانی بیاید. خرس قهوه‌ای در اردبیل نیز از این قاعده مستثنی نیست.

معاون جانشین یگان ضمن حفاظت سازمان محیط زیست با انتقاد از فرهنگ غلطی که بین مردم رواج یافته است، گفت: فرهنگ فیلم و عکس گرفتن از حوادث، معضلی اجتماعی است. اگر تجمع و صدا در حادثه مازندران نبود، امکان داشت که گونه به صورت زنده از محل خارج شود. حتی مواردی وجود داشته که گونه به محیط انسانی آمده و به زیستگاه خود برگشته است. در اردبیل نیز مشخص نیست که مردم چرا این کار را کردند در حالی که اتفاق خاصی نیز رخ نداده بود. موردی که در این دو اتفاق مشترک است، ناآگاهی مردم است. بخشی از مسئولیت این حوادث به سازمان محیط زیست برمی‌گردد، اما برخی نیز متوجه خود مردم است. این اتفاقات در برخی موارد سبب می‌شود که حتی نیرو‌ها نتوانند وظیفه خود را انجام دهند.

فلاحی در پایان با اشاره به اهمیت آموزش در مواجهه با حیات وحش اظهار کرد: ما در کلیه مناطق طرحی به عنوان ساعتی با محیط بان برگزار کرده‌ایم و در مساجد و مدارس روستا‌ها به‌طور مستقیم این موارد را به مردم محلی آموزش می‌دهیم. با وقوع چنین حوادثی ما سعی می‌کنیم که بخش بیشتری از وقت خود را برای آموزش قرار دهیم. رسانه‌ها به خصوص رسانه ملی نیز باید به این مورد توجه کنند. آگاهی‌رسانی در این زمینه نیاز به عزم ملی دارد و مردم ما نیز اگر آموزش لازم را ببینند این موارد را رعایت می‌کنند.