زندگینامه عثمان بن عفاف سومین خلیفه در خلافت راشدین

چکیده‌ای از زندگی عثمان بن عفان

عثمان بن عفان، سومین خلیفه در خلافت راشدین

خلافت: ۶ نوامبر ۶۴۴ – ۱۷ ژوئن ۶۵۶

کنیه: ابوعمرو - ابوعبدالله

جانشین: علی بن ابیطالب

متولد: ۵۷۶ میلادی در مکه، حجاز

درگذشت: ۱۸ ذی الحجه ۳۵ هجری قمری ۶۵۶ میلادی (۸۰ سال) در مدینه، حجاز

آرامگاه: جنت بقیع مدینه

همسران: دو تن از دختران حضرت محمد (ص) به نام‌های رقیه و ام کلثوم و دوازده همسر دیگر

فرزند: اَبان

نسب/قبیله: قریش (بنی امیه)

پدر: عفان بن أبی العاص

مادر: اروی بنت کریز

دین و مذهب: اسلام

هجرت به: حبشه، مدینه

دلیل شهرت: خلیفه سوم

بیوگرافی عثمان بن عفان

سال ولادت عثمان بن عفان نامشخص است با سال‌های ۵۷۶ و ۵۸۳ هجری قمری که در منابع اولیه اسلامی ذکر شده است.

عثمان بن عفان، (متوفی ۱۷ ژوئن ۶۵۶، مدینه، شبه جزیره عربستان)، سومین خلیفه‌ای که پس از مرگ حضرت حضرت محمد (ص) (ص) حکومت کرد. او اداره خلافت را متمرکز کرد و نسخه‌ای رسمی از قرآن را تأسیس کرد. عثمان در تاریخ اسلام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا مرگ او سرآغاز درگیری‌های آشکار مذهبی و سیاسی در جامعه اسلامی بود.

عثمان بن عفان در طائف در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمد، در گذشته تاجر بود. در سال ۶۱۱ عثمان تحت تأثیر ابوبکر به اسلام گروید و یکی از اولین مسلمانان شد. تغییر دین او باعث خشم قبیله او بنی امیه شد که در ابتدا با تعالیم حضرت محمد (ص) مخالفت کردند. در سال ۶۱۵ عثمان با دختر حضرت محمد (ص) رقیه ازدواج کرد و این زوج به حبشه مهاجرت کردند.

چهار سال بعد هر دو در مکه ساکن شدند. در سال ۶۲۲ سرانجام این زوج به مدینه نقل مکان کردند. عثمان خود را تاجر کرد و کارش رونق گرفت. همسرش رقیه سال بعد درگذشت و او با ام کلثوم دختر حضرت محمد (ص) ازدواج کرد. همسران او که دختران حضرت محمد (ص) بودند، لقب افتخاری ذوالنورین (صاحب دو نور) را برای او به ارمغان آوردند. در سال ۶۳۲ در حجة الوداع شرکت کرد.

کتاب زندگینامه عثمان بن عفاف

هنگامی که حضرت محمد (ص) در حدود سال ۶۱۵ بعد از میلاد در مکه شروع به موعظه کرد، به زودی خصومت بنی امیه را برانگیخت، اما حدود پنج سال بعد عثمان حضرت محمد (ص) را پذیرفت و بنابراین اولین مسلمان شد که از موقعیت اجتماعی و اقتصادی بالایی برخوردار بود. حضرت محمد (ص) برای این ارتباط با اشراف مکه ارزش قائل بود و به عثمان اجازه داد تا با یکی از دخترانش ازدواج کند. با این حال، عثمان به ندرت انرژی و ابتکار از خود نشان می‌داد و نقش او در سال‌های اول تاریخ اسلام منفعلانه بود.

عمر خلیفه دوم در سال ۶۴۴ درگذشت و عثمان قبل از مرگش توسط شورایی به نام عمر به عنوان جانشین انتخاب شد. ظاهراً زمانی که نامزد‌های قدرتمندتر یکدیگر را لغو کردند، عثمان به عنوان مصالحه انتخاب شد. او همچنین نماینده قبیله بنی امیه بود که در زمان حیات پیامبر (ص) دچار کسوف جزئی شده بود، اما اکنون در حال اصرار مجدد بر نفوذ خود بود.

همان طور که خلیفه عثمان، قرائت رسمی قرآن را که در نسخه‌های مختلف وجود داشت، اعلام کرد. عثمان همان سیاست‌های کلی عمر را دنبال کرد، اما نسبت به سلف خود از شخصیتی نیرومندتر برخوردار بود. او فتوحاتی را که به طور پیوسته بر وسعت امپراتوری اسلامی افزوده بود ادامه داد، اما پیروزی‌ها اکنون هزینه بیشتری به همراه داشت و در ازای آن ثروت کمتری به همراه داشت.

عثمان تلاش کرد تا یک اقتدار مرکزی منسجم برای جایگزینی اتحاد قبیله‌ای سست که در زمان حضرت محمد (ص) پدیدار شده بود ایجاد کند. او سیستمی از فیف‌های زمینی ایجاد کرد و بسیاری از فرمانداری‌های استان را بین اعضای خانواده اش تقسیم کرد.

به این ترتیب بسیاری از گنجینه‌های دریافتی توسط دولت مرکزی به جای ارتش، به خانواده عثمان و سایر فرمانداران ایالت‌ها رسید. در نتیجه‌ی سیاست‌های او، ارتش با عثمان مخالفت کرد و غالباً نزدیکانش بر او تسلط داشتند - بر خلاف عمر، که آنقدر قوی بود که قدرت خود را بر حاکمان، از هر قبیله و قبیله‌ای که باشند، تحمیل کرد.

در سال ۶۵۰ شورش در استان‌های مصر و عراق آغاز شد. در سال ۶۵۵ گروهی از بدخواهان مصری به مدینه، مقر حکومت خلیفه لشکر کشی کردند. اما عثمان مصالحه کرد و شورشیان به مصر بازگشتند. اما اندکی پس از آن، گروه دیگری از شورشیان عثمان را در خانه اش محاصره کردند و پس از چند روز درگیری بیهوده، او کشته شد.