آیا رویای پادشاهی محمد بن سلمان محقق می‌شود؟

به گزارش مجله خبری نگار،  «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در سال‌های اخیر تلاش کرده تا راه رسیدن به تاج و تخت پادشاهی پدرش «ملک سلمان عبدالعزیز» را از خلال ابزار‌هایی هموار کند؛ اما احتمال رسیدن ولیعهد سعودی به پادشاهی بسیار کم است و اگر او به سلطنت نیز برسد به دلیل سیاست متزلزلش احتمال کودتا وجود دارد.

روزنامه الاخبار در گزارشی نوشت: محمد بن سلمان اولین حاکم سعودی نبوده که مرتکب جنایات یا کشتن مخالفان و منتقدان خود شده است. رژیم آل سعود در شکنجه کردن، کشتن و آزار و اذیت مخالفان مهارت خاصی دارد. همانطور که اخیرا رسانه‌ها شایعه‌ای در خصوص فوت «محمد بن نایف» ولیعهد سابق سعودی در زندان آل سعود اعلام کردند. درحالی که وی در سال ۲۰۲۰ به اتهام خیانت بازداشت شد و مورد شکنجه قرار گرفت.

ولیعهد جوان سعودی در ماهیت حکومت عربستان سعودی تغییرات زیادی را با وجود مخالفان و منتقدان اعمال کرد و این امر موجب نارضایتی بسیاری از مبلغان و روحانیون شد.

محمد بن سلمان در راه رسیدن به تاج و تخت پادشاهی با موانع زیادی مواجه شده و این درحالی است که وی منتظر مرگ پدر خود است؛ اما اگر قبل از فوت پدر به سلطنت برسد، مشروعیت بیشتری به دست خواهد آورد.

«بن هوبارد» خبرنگار نیویورک تایمز در بیروت در کتاب خود در خصوص محمد بن سلمان نوشت: ولیعهد جوان کسی است که مادر خود را در حصر خانگی قرار داده و مانع دیدار وی با پدرش می‌شود و تمامی این اقدامات ویژگی یک حاکم ترسو است که دچار اشتباهات زیادی شده است.

بر همگان آشکار است که پادشاه عربستان تحت اوامر ولیعهد سعودی است و این شاهزاده جوان افراد وفاداری به خود دارد؛ اما چهره وی به دلیل برخی اقدامات نادرست در میان جهانیان و خاورمیانه خدشه دار شده که به همین دلیل ترس از دست دادن تاج و تخت خود و یا ایجاد کودتایی علیه حکومتش دارد. انزوای بین‌المللی وی در حدی است که نمی‌تواند به کشور‌های غربی سفر کند؛ چراکه قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی و جنگ وحشیانه علیه یمن او را به یک حاکم بدنام و جنایتکار در افکار عمومی تبدیل کرده است. همانطور که دو سال گذشته دو سفر او به مالزی و اندونزی به دلایل نامشخصی به تعویق افتاد.

محمد بن سلمان می‌تواند از کشور‌های غربی دیدن کند، اما عدم تمایل وی به این کار به دلیل آگاهی او از خصومت افکار عمومی غرب با اوست؛ چرا که رسانه‌های غربی حوزه‌های وسیعی را به پوشش جزئیات قتل جمال خاشقجی اختصاص دادند.

این شاهزاده سعودی برای رسیدن به تاج و تخت پادشاهی از هر ابزاری استفاده کرد تا جایی که محمد بن نایف را از ولیعهدی برکنار و اطلاعات مفتضحانه‌ای در خصوص او در روزنامه‌های غربی منتشر کرد. محمد بن نایف ارتباط نزدیکی با سرویس‌های اطلاعاتی کشور‌های غربی داشت و در خصوص شکنجه زندانیان در عربستان اطلاعات زیادی به کشور‌های غربی ارائه می‌داد. این موضوع موجب نارضایتی محمد بن سلمان شد و کمپینی را علیه شاهزادگان سعودی به راه‌انداخت تا هرکسی را که با او مخالفت و رقابت می‌کند سرکوب کند.

موانع به قدرت رسیدن محمد بن سلمان هم داخلی و هم خارجی است. در داخل عموزاده‌ها و بازرگانانی هستند که منتظر فرصتی برای کودتا علیه وی هستند. از دیگر موانع سرسخت محمد بن سلمان روحانیونی هستند که اصلاحات وی را به منزله انحراف اخلاقی و دینی می‌دانند.

موانع بیرونی نیز برای ولیعهد سعودی وجود دارد که به دنبال فرار از آن هاست. وی مانند «محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی و «محمد بن راشد» حاکم دبی از شرکت‌های روابط عمومی غربی برای بهبود چهره خود استفاده می‌کند. همه اصلاحات و تغییرات اعمال شده علیه عربستان از سوی ولیعهد سعودی چیزی جز زاییده فکر شرکت‌های غربی نیست. آن‌ها کسانی بودند که برگزاری جشن‌های مبتذل در کشور اسلامی را توصیه کردند.

«فایننشال تایمز» اعلام کرد که محمد بن سلمان از «جو بایدن» بسیار ناراحت بود، زیرا بایدن از برقراری ارتباط مستقیم با او خودداری کرد. زمانی که بایدن اولین تماس خود را با ملک سلمان برقرار کرد، اصرار داشت که ولیعهد حضور نداشته باشد (البته محمد بن سلمان قطعاً در آن حضور داشت). در مطبوعات غربی آمده که افزایش قیمت نفت تنها نتیجه رفتار گستاخانه محمد بن سلمان برای تنبیه بایدن به دلیل تحقیر کردن وی است؛ چراکه افزایش قیمت نفت بر اقتصاد آمریکا ضربه زد و بر محبوبیت دولت دموکرات‌ها تأثیر منفی گذاشت.

با این وجود بایدن از قول خود مبنی بر مجازات محمد بن سلمان سرپیچی و روابط بین دولت آمریکا و رژیم سعودی را تقویت کرده و این درحالی است که از یک قرارداد تسلیحاتی جدید با عربستان خبر می‌دهد.

اخیرا برخی منابع فاش کردند که در صورت انتخاب مجدد «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا برای دور دوم ریاست جمهوری این کشور، این امر اجتناب ناپذیر است که رژیم آل سعود روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را اعلام کند. محمد بن سلمان ممکن است به دنبال اعلام روابط دیپلماتیک با اسرائیل با هدف نزدیک شدن به بایدن باشد؛ چرا که آمریکا هر جنایت جنگی، هر ترور و هر ظلم کشور‌های عربی را در ازای ایجاد روابط با رژیم اسرائیل می‌بخشد.

محمد بن سلمان می‌تواند در صورت تحقق شروط واشنگتن که صرفا به عادی سازی روابط با اسرائیل محدود نمی‌شود، به سلطنت برسد که اولینِ این شروط آزادی محمد بن نایف است.

اما اگر یک کودتا علیه بن سلمان رخ دهد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ پیش بینی می‌شود که بسیاری برای تغییر این موقعیت با عجله حرکت کنند. همچنین ممکن است «سعد حریری» نخست وزیر پیشین لبنان فردای موفقیت کودتا ضد بن سلمان یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار کند و در آن با جزییات شرایط دستگیری خود را در عربستان بیان کند.

پیامد‌های برکنار شدن محمد بن سلمان از تاج و تخت پادشاهی بر کل جهان عرب تأثیر خواهد گذاشت.

تغییر دولت در عربستان همچنین بر وضعیت امارات تأثیر خواهد گذاشت؛ چراکه محمد بن زاید با محمد بن سلمان با وجود اختلافات در چندین پرونده، ارتباط نسبتا خوبی داشتند. قبل از حکومت محمد بن سلمان، امارات جرأت نداشت در لیبی، یمن و افغانستان مداخله کند و به همین دلیل برکناری محمد بن سلمان امارات را تضعیف خواهد کرد.

محمد بن سلمان می‌تواند در ازای شرایطی که واشنگتن بر او تحمیل کرده، دسترسی و تداوم خود را در تاج و تخت تضمین کند که به عادی سازی روابط محدود نمی‌شود، اما اگر محمد بن سلمان شرایط آمریکا را اجرا نکند، ممکن است برایش گران تمام شود. آزادی محمد بن نایف اولین شرط دولت ایالات متحده خواهد بود.

محمد بن سلمان در حال نزدیک شدن به تاج و تخت است و روزی که جانشین پدرش شود، به حمایت آمریکا نیاز دارد. آمریکا حاکمی غیر از محمد بن سلمان را ترجیح می‌دهد، اما نمی‌خواهد اگر محمد بن سلمان به حکومت برسد، از کنترل این کشور خارج شود.