از سلامت دندان‌های شیری کودکان غافل نشوید

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: توجه به سلامت دندان‌های کودکان ازسوی بسیاری از والدین جدی گرفته نمی‌شود. خیلی از والدین با تصور این که دندان‌های شیری کودک به دلیل موقت بودن اهمیتی ندارند، برای رسیدگی و توجه به آنها وقت زیادی نمی‌گذارند. بسیاری از آنها تا دوران دبستان یا تا زمانی که کودک دچار دندان‌درد نشود، او را نزد دندانپزشک نمی‌برند. در حالی که دندانپزشکان تاکید دارند که دندان‌های شیری، اساس سلامت دندان‌های دائمی هستند و باید به طور جدی مورد مراقبت والدین قرار گیرند.

اولین ویزیت؛ یک‌سالگی

اهمیت دندان‌های شیری تا حدی زیاد است که متخصصان دندانپزشکی تاکید می‌کنند اولین مراجعه کودک به دندانپزشک باید حداکثر تا یک‌سالگی یا ۶ ماه بعد از رویش اولین دندان شیری انجام شود. دلیلش هم این است که این کار به ارزیابی خطر پوسیدگی، آموزش والدین و برنامه‌ریزی مراقبتی اختصاصی کمک می‌کند. به گفته کارشناسان، رشد سریع فک و ساختار‌های دهانی در سال‌های اولیه زندگی، حساسیت این دوره را بالا می‌برد و هرگونه بیماری یا آسیب دهانی می‌تواند برای ساختار دندان‌ها عوارض بلندمدت ایجاد کند.

دکتر مصطفی محاوری، دندانپزشک کودکان در این رابطه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: «در گذشته به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط بین دندانپزشک و کودک خردسال، معمولاً اولین مراجعه دندانپزشکی کودک در ۳ سالگی یا حتی دیرتر انجام می‌شد. اما امروز با افزایش آگاهی والدین درباره اهمیت پیشگیری، این سن برای آغاز مراقبت‌های دندانی، خیلی بالا محسوب می‌شود. به همین دلیل توصیه این است که ویزیت‌های منظم دندانپزشکی از حدود یک‌سالگی و حتی از ۶ ماهگی شروع شود.»

این دندانپزشک کودکان درباره دلیل این موضوع توضیح می‌دهد: «مراجعات منظم کودک به دندانپزشک از یک‌سالگی کمک می‌کند تا هم دندان‌های او پوسیده نشوند و نیاز به درمان پیدا نکنند و هم مراجعه به دندانپزشکی در او نهادینه و عادی می‌شود. چون بسیاری از کودکان از دندانپزشک می‌ترسند و دلیلش هم همین است که از سن کمتر به او مراجعه نکرده‌اند که برایشان عادی شود.»

به گفته دکتر محاوری، «خیلی از والدین، را کودکان را تا ۷–۸ سالگی حتی یک بار هم نزد دندانپزشک نمی‌برند. درحالی‌که باید آ هر ۴ تا ۶ ماه یک باراین کار را انجام دهند. حتی اگر دندان‌های کودک مشکلی نداشته باشد.»

اهمیت دندان‌های شیری

این دندانپزشک کودکان به نکته بسیار مهمی درباره اهمیت دندان‌های شیری اشاره می‌کند و می‌گوید: «دندان‌های شیری اصلا موقت نیستند و اتفاقا نقش بسیار مهمی در رشد و سلامت دهان کودک دارند. این دندان‌ها به کودک کمک می‌کنند درست بجود، حرف بزند و لبخند زیبایی داشته باشد. مهم‌تر از همه، دندان‌های شیری جای دندان‌های دائمی را در فک نگه می‌دارند. اگر زودتر از موعد بیفتند یا خراب شوند، ممکن است فضای کافی برای رویش دندان دائمی از بین برود و دندان‌ها در آینده کج یا نامنظم دربیایند. همچنین پوسیدگی در دندان‌های شیری می‌تواند به جوانه دندان دائمی زیر آنها آسیب بزند؛ بنابراین مراقبت از دندان‌های شیری کودک یعنی پیشگیری از درد، درمان‌های پرهزینه و مشکلات زیبایی در آینده.»

ویزیت مرتب به تنهایی کافی نیست

به گفته دندان‌پزشکان، مراجعه منظم هر ۴ تا ۶ ماه یک‌بار به دندان‌پزشک کودکان ضروری است، اما کافی نیست. تغذیه سالم، مصرف کم قند و نوشابه، مسواک زدن منظم با خمیر دندان حاوی فلوراید و نظارت والدین تا حدود ۸ سالگی، نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دارند. استفاده از نخ دندان، فلورایدتراپی و فیشورسیلانت نیز از دیگر راه‌های موثر برای حفظ سلامت دندان‌ها است.

همچنین والدین باید عادت‌هایی مانند مکیدن انگشت یا استفاده طولانی از پستانک را جدی بگیرند و برای کاهش ترس کودکان از دندان‌پزشک، آنها را از سن پایین با محیط دندان‌پزشکی آشنا کنند. مراجعه زودهنگام، رفتار آرام والدین و پرهیز از واژه‌هایی مثل «درد» یا «آمپول»، تجربه دندان‌پزشکی را برای کودک آسان‌تر و مثبت‌تر می‌کند.

متاسفانه بسیاری از والدین گمان می‌کنند پوسیدگی دندان‌های کودکان عادی است و بچه‌ها غیر از این، دچار مشکل دیگری در دندان و دهان نمی‌شوند، اما طبق گفته متخصصان، شایع‌ترین مشکلات دندانی در کودکان پوسیدگی زودرس، دندان‌قروچه (براکسیسم)، التهاب و عفونت لثه، تروما و ضربه به دندان (در حین بازی، ورزش یا به دلیل زمین خوردن)، بوی بد دهان، تغییر رنگ دندان‌ها و ناهنجاری‌های ارتودنسی (هرگونه ترتیب نامناسب دندان‌ها و عدم انطباق فک‌ها) هستند. مواردی که باید مورد توجه والدین قرار گیرند و به‌موقع پیگیری شوند.