دریا‌ها میراث بشریت و نیازمند مدیریت مشترک

به گزارش مجله خبری نگار، ناخدا سوم ناونیت رئیس روابط خارجی نیروی دریایی هند، در اولین روز نشست بین‌المللی کارگروه اقدامات بشردوستانه مقابله با بلایای طبیعی آیونز ۲۰۲۵ در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر با تأکید بر نقش حیاتی کارگروه اقدامات بشردوستانه مقابله با بلایای طبیعی (HADR) در منطقه اقیانوس هند، از افزایش شدید حوادث طبیعی در این منطقه به‌عنوان تهدیدی جدی برای امنیت انسانی و زیست‌محیطی نام برد.

او با تأکید بر اینکه بلایا نه‌تنها بیشتر شده‌اند، بلکه پیچیده‌تر و گسترده‌تر نیز شده‌اند، افزود: نیرو‌های دریایی در منطقه اقیانوس هند باید نقش محوری در مدیریت این چالش‌ها ایفا کنند. ما باید آماده باشیم تا در مواجهه با فجایع، پاسخ‌های سریع، مؤثر و انسانی ارائه دهیم.

رئیس روابط خارجی نیروی دریایی هند با اشاره به عملیات بشر دوستانه نیروی دریایی هند، گفت: عملیات «شکوفه» در لیبی در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵، هفت عملیات در کشور‌های مالدیو و یمن در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ و چهار عملیات در موزامبیک در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ که شامل ارائه خدمات پزشکی به بیش از ۱۳۸۰ نفر و توزیع اقلام ضروری از جمله ۴۰ تن برنج و دارو بوده از جمله اقدامات بشر دوستانه منطبق بر اجلاس آیونز بوده است.

ناخدا سوم ناونیت افزود: همکاری سریع بین‌سازمانی، استقرار سریع تجهیزات و نیروها، هماهنگی مؤثر بین کمک‌های پزشکی و نظامی و شناسایی چالش‌ها و ارائه راه‌حل‌های کاربردی را عوامل اصی در موفقیت در عملیات‌های بشردوستانه دانست.

دریا میراث بشریت نیازمند مدیریت مشترک

دکتر ریما شوکت استراتژیست برجسته موسسه مطالعاتی منطقه اسلام‌آباد از سخنرانان این مراسم، با تأکید بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در عملیات‌های امداد و کمک‌های بشردوستانه (HADR) در آب‌های بین‌المللی، اعلام کرد که دریا به عنوان میراث بشریت، نیازمند مدیریت مشترک و فرامرزی است.

دکتر شوکت با اشاره به وقوع مکرر بلایای طبیعی در مناطق دریایی که اغلب چند کشور را همزمان تحت تأثیر قرار می‌دهد، گفت: برای مقابله مؤثر با این بحران‌ها، نمی‌توان به ظرفیت‌های ملی یک کشور اکتفا کرد و باید از توان و ظرفیت‌های چندین کشور استفاده کرد.

او افزود: قدرت نظامی دریایی نقش بی‌نظیری در مدیریت این حوادث ایفا می‌کند و این موضوع نیازمند همکاری سریع و گسترده در منطقه‌ای وسیع است

ریما شوکت گفت: کشتی‌های پشتیبانی چندمنظوره، طراحی شده‌اند تا در شرایط بحران بتوانند خدمات بشردوستانه را با تجهیزات پیشرفته ارائه دهند؛ این کشتی‌ها می‌توانند به سرعت وارد عمل شده و در نجات و امداد به آسیب‌دیدگان نقش کلیدی ایفا کنند.

بررسی حوادث دریایی در کارگروه‌های بین المللی

دریادار بازنشسته دکتر فیصل شاه، وابسته نظامی سابق پاکستان در ایران در ادامه این مراسم، در سخنانی بر ضرورت تقویت همکاری بین‌المللی برای مقابله با بلایای طبیعی، به‌ویژه در مناطق دریایی، تأکید کرد.

او با اشاره به گستردگی فجایع طبیعی در مناطق ساحلی و دریایی، گفت: حادثه‌هایی نظیر غرق‌شدگی، تصادم‌های دریایی، آب‌گرفتگی کشتی‌ها و آسیب‌های انسانی و زیست‌محیطی ناشی از آنها، باید به صورت تخصصی و جامع در کارگروه‌های بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرند.

وابسته نظامی سابق پاکستان در ایران با تأکید بر رویکرد نوین در استفاده از فناوری گفت: هوش مصنوعی، تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های هوایی می‌توانند در پیش‌بینی بلایا، تحلیل موقعیت‌های بحرانی و تصمیم‌گیری سریع نقشی حیاتی داشته باشند؛ به‌ویژه در شرایطی که تغییرات اقلیمی، سرعت و شدت وقوع بلایا را افزایش داده، باید از فناوری‌های نوین برای پاسخ مؤثر استفاده کنیم.

سازمان بنادر و دریانوردی مسئول جست‌و‌جو و نجات دریایی در کشور

نادر پسنده مدیر کل ایمنی و حفاظت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی کل کشور ضمن تشریح اهمیت عملیات جست‌و‌جو و نجات دریایی، گفت: در جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت جست‌و‌جو و نجات دریایی به سازمان بنادر و دریانوردی واگذار شده است.

او افزود: بیش از ۹۰ درصد حمل و نقل دریایی جهان از طریق دریا انجام می‌شود و افراد دریانورد نقش کلیدی در این حوزه دارند. در زمان وقوع حوادث دریایی، سازمان بنادر با استفاده از تجهیزات پیشرفته، نیرو‌های آموزش‌دیده و همکاری با نهاد‌های مختلف مانند نیروی دریایی، دریابانی و بخش خصوصی، عملیات جست‌و‌جو و نجات را اجرا می‌کند.

مدیر کل ایمنی و حفاظت دریایی سازمان بنادر به برنامه‌های نوین سازمان بنادر اشاره کرد و گفت: استفاده از پهپادها، هلیکوپتر‌ها و شناور‌های پرسرعت در عملیات جست‌و‌جو و نجات موجب افزایش سرعت و دقت در پیدا کردن افراد گرفتار در دریا شده است. همچنین طرح ملی جست‌و‌جو و نجات دریایی با همکاری همه دستگاه‌های مرتبط در کشور تدوین و ابلاغ شده است.

نشست بین‌المللی کارگروه اقدامات بشردوستانه مقابله با بلایای طبیعی (HADR) آیونز ۲۰۲۵، با حضور نمایندگانی از کشور‌های پاکستان، سریلانکا، هند، امارات، اندونزی، چین، فردا با شعار «با هم، ایمنی و امنیت دریایی» به میزبانی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نوشهر برگزار می‌شود و نمایندگان کشور‌های قطر، میانمار، فرانسه، بنگلادش و عربستان هم به صورت برخط در این نشست شرکت کردند.