میکروب‌ها ممکن است راز محافظت رژیم کتو در برابر تشنج‌های صرع باشند

به گزارش مجله خبری نگار، رژیم‌های غذایی پرچرب و کم‌کربوهیدرات، تأثیر چشمگیری بر کاهش دفعات تشنج در افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو، به‌ویژه در کودکان، دارند. این مطالعه در Cell Reports منتشر شده است.

در حالی که مشخص شده است که رژیم غذایی باعث نوعی تغییر در میکروبیوم روده می‌شود، ماهیت دقیق این تغییرات و ارتباط آنها با شیوع تشنج همچنان یک راز است.

در یک مطالعه آینده‌نگر روی کودکان و آزمایش‌هایی روی موش‌ها، محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس (UCLA) ما را یک قدم به درک چگونگی تغییر عملکرد میکروب‌ها در سیستم گوارش توسط غذا‌هایی که می‌خوریم، نزدیک‌تر می‌کنند، که به نوبه خود بر عملکرد‌های عصبی مختلفی که تصور می‌شود در صرع نقش دارند، تأثیر می‌گذارد.

حدود ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان هنگام تشخیص صرع، طوفان‌های الکتریکی مکرر در مغز را تجربه می‌کنند که منجر به طیف گسترده‌ای از عواقب، از لحظات بی‌توجهی گرفته تا تشنج‌های شدید، می‌شود.

بیشتر بیماران به دارو پاسخ می‌دهند، اما تقریباً ۳۰ درصد از بیماری آنها مقاوم به درمان یا مقاوم به درمان تلقی می‌شود.

رژیم کتو، یک رژیم غذایی متعادل است که مصرف روزانه نشاسته و قند را محدود می‌کند و از دهه ۱۹۷۰ به عنوان یک روش کمکی برای کاهش وزن تبلیغ شده است.

در حالی که فواید رژیم کتو برای سلامتی اکثر افراد مورد بحث است، شواهد رو به رشدی وجود دارد که نشان می‌دهد رژیم‌های غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات به نوعی خطر تشنج را در افراد مبتلا به صرع مقاوم به درمان کاهش می‌دهند.

تحقیقات نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد از کودکان مبتلا به صرع مقاوم به درمان، با رعایت این رژیم غذایی، دیگر تشنج نمی‌کنند و حدود ۶۰ درصد از آنها «مزایای قابل توجهی» را تجربه می‌کنند که باعث کاهش بیش از نصف دفعات تشنج می‌شود.

متأسفانه، پایبندی به این رژیم غذایی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. کودکان می‌توانند بدون نیاز به محدود کردن آنچه می‌خورند، در خوردن غذا مشکل‌پسند باشند. مشکلات گوارشی، خطر سنگ کلیه و بسیاری از عوارض جانبی دیگر را نیز اضافه کنید، و جای تعجب نیست که تعداد کمی از افراد سال‌ها به رژیم کتو پایبند می‌مانند.

با یادگیری اینکه چگونه ترکیبی خاص از مواد مغذی منجر به تغییرات عصبی می‌شود که احتمال تشنج را کاهش می‌دهد، محققان امیدوارند بتوانند درمان‌های جدیدی را توسعه دهند که به چنین رژیم غذایی فردی متکی نباشند.

گرگوری لام، زیست‌شناس مولکولی دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس و نویسنده‌ی اصلی این مطالعه می‌گوید: «محدود کردن عملکرد میکروب‌هایی که برای محافظت در برابر حملات مفید هستند، می‌تواند به طور بالقوه منجر به راه‌های جدیدی برای افزایش اثربخشی رژیم کتوژنیک یا تقلید اثرات مفید آن شود.»

لام که در آزمایشگاه زیست‌شناس الین هسایو در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس کار می‌کرد، تیمی از محققان را در مطالعه‌ای رهبری کرد که شبکه‌ای حیاتی از تعاملات بین میکروب‌های روده موش‌های مبتلا به صرع، مواد شیمیایی تولید شده توسط آنها و محصولات ژنی در هیپوکامپ را شناسایی کرد.

پس از آزمایش اثرات رژیم کتو بر روی بیوم‌های روده ۱۰ کودک مبتلا به صرع مقاوم به درمان در دوران کودکی در بیمارستان کودکان ماتل در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، لام و تیمش آزمایشی انجام دادند که در آن میکروبیوم‌های نوزاد را به روده موش‌های مهندسی‌شده‌ی ویژه وارد کردند.

نمونه‌های میکروبیوم جمع‌آوری‌شده از کودکانی که حدود یک ماه رژیم کتو را دنبال کردند، در کاهش تشنج در موش‌ها نسبت به نمونه‌های جمع‌آوری‌شده قبل از شروع رژیم غذایی کودکان، مؤثرتر بودند.

محققان همچنین تغییرات متابولیکی مربوط به تولید انرژی، متابولیسم اسید آمینه و اشکال خاصی از اکسیداسیون اسید‌های چرب را در انسان و موش مشاهده کردند.

مشخص شد موش‌هایی که میکروبیوم‌هایشان توسط رژیم کتو تغییر یافته بود، تغییراتی در فعالیت ژن‌های ناحیه هیپوکامپ داشتند که قبلاً با صرع مرتبط دانسته شده بودند.

درک اینکه چگونه این تغییرات به طور خاص شرایطی را که باعث تشنج می‌شوند، تسکین می‌دهند، می‌تواند راهی را برای ایجاد دارو‌هایی متناسب با عملکرد در مواردی که سایر دارو‌ها شکست خورده‌اند، نشان دهد.

حتی برای کسانی که هرگز از صرع رنج نبرده‌اند، این مطالعه تنها نمونه‌ی دیگری از این است که چگونه ارگانیسم‌های زیادی که در روده‌ی ما زندگی می‌کنند، نقش حیاتی در تعیین عملکرد کل بدن ما دارند. وقت آن رسیده است که یاد بگیریم نه فقط برای خودمان، بلکه برای آنها نیز غذا بخوریم.