گیاهی که برای کاهش تب و علائم سرماخوردگی معجزه میکند!

به گزارش مجله خبری نگار/ایونا، شقاقل از تقویت سیستم ایمنی و سلامت قلب تا بهبود گوارش نقش دارد، پس این گیاه می‌تواند به رژیم غذایی سالم افزوده شود.

آشنایی با خواص شقاقل (Parsnip)

شقاقل (Pastinaca sativa)، گیاهی ریشه‌ای از خانواده چتریان (Apiaceae) است که شباهت زیادی به هویج دارد، اما رنگ آن معمولاً سفید مایل به کرم و طعمی شیرین‌تر و کمی تند دارد. این گیاه بومی اروپا و آسیا بوده و از دوران باستان به عنوان غذا و دارو مورد استفاده قرار می‌گرفته است. شقاقل به دلیل داشتن مواد مغذی فراوان، فیبر بالا و ترکیبات فعال زیستی، فواید بسیاری برای سلامتی دارد. در این مقاله به بررسی دقیق و علمی خواص شقاقل، ارزش غذایی، کاربرد‌های آن و نکات مهم در مصرف آن می‌پردازیم.

ارزش غذایی شقاقل:

شقاقل یک سبزی مغذی با کالری پایین است که منبع خوبی از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر غذایی به شمار می‌رود. در هر ۱۰۰ گرم شقاقل خام، تقریباً موارد زیر یافت می‌شود:

• کالری: ۷۵ کیلوکالری

• کربوهیدرات: ۱۸ گرم (شامل ۴.۹ گرم فیبر)

• پروتئین: ۱.۲ گرم

• چربی: ۰.۳ گرم

ویتامین ها:

• ویتامین C: حدود ۱۷ میلی گرم (۲۸ ٪ نیاز روزانه)

• ویتامین K: حدود ۲۲.۵ میکروگرم (۱۹ ٪ نیاز روزانه)

• فولات (ویتامین B۹): ۶۷ میکروگرم (۱۷ ٪ نیاز روزانه)

مواد معدنی:

• پتاسیم: ۳۷۵ میلی گرم (۸ ٪ نیاز روزانه)

• منگنز: ۰.۵۶ میلی گرم (۲۴ ٪ نیاز روزانه)

• منیزیم: ۲۹ میلی گرم (۷ ٪ نیاز روزانه)

• آنتی اکسیدان ها: مانند فالکارینول و فالکاریندیول

• فیبر: فیبر محلول و نامحلول برای سلامت گوارش

این ترکیبات مغذی باعث می‌شوند شقاقل به عنوان یک ماده غذایی سالم و مفید در رژیم غذایی جای گیرد.

خواص و فواید شقاقل برای سلامتی:

شقاقل به دلیل داشتن ترکیبات فعال و مواد مغذی، فواید متعددی برای سلامتی دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱. تقویت سیستم ایمنی

شقاقل منبع غنی از ویتامین C است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می‌کند. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی، محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و کاهش التهاب کمک می‌کند. مصرف منظم شقاقل می‌تواند به پیشگیری از سرماخوردگی و عفونت‌ها کمک کند.

۲. بهبود سلامت قلب

فیبر بالا: فیبر موجود در شقاقل به کاهش کلسترول بد (LDL) کمک می‌کند و خطر بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

پتاسیم: پتاسیم به تنظیم فشار خون و کاهش فشار بر سیستم قلبی-عروقی کمک می‌کند.

آنتی اکسیدان ها: ترکیباتی مانند فالکارینول در شقاقل از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری کرده و خطر تشکیل پلاک در عروق را کاهش می‌دهند.

۳. حمایت از سلامت گوارش

فیبر موجود در شقاقل به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. این فیبرها:

• حرکات روده را تنظیم کرده و از یبوست جلوگیری می‌کنند.

• به تغذیه باکتری‌های مفید روده کمک می‌کنند (پری بیوتیک).

• خطر ابتلا به بیماری‌های گوارشی مانند دیورتیکولیت و سندرم روده تحریک پذیر را کاهش می‌دهند.

فواید شقاقل

تقویت سیستم ایمنی یکی از خاصیت شگفت انگیز شقاقل است

۴. کمک به مدیریت وزن

شقاقل به دلیل کالری پایین و فیبر بالا، یک ماده غذایی مناسب برای افرادی است که به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن سالم هستند. فیبر باعث افزایش احساس سیری و کاهش اشتها می‌شود، که می‌تواند به کنترل مصرف کالری کمک کند.

۵. خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی

شقاقل حاوی ترکیبات پلی استلینی مانند فالکارینول و فالکاریندیول است که خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی دارند. مطالعات نشان داده‌اند که این ترکیبات می‌توانند:

• رشد سلول‌های سرطانی را مهار کنند.

• التهاب مزمن را کاهش دهند که عامل اصلی بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان و بیماری‌های قلبی است.

۶. حمایت از سلامت استخوان‌ها

شقاقل حاوی منیزیم، فسفر و ویتامین K است که برای سلامت استخوان‌ها ضروری هستند. ویتامین K به تولید پروتئین‌های لازم برای استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند و خطر پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.

۷. تنظیم قند خون

فیبر محلول موجود در شقاقل می‌تواند به کاهش سرعت جذب قند در خون کمک کند و از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کند. این ویژگی شقاقل را به گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که در معرض خطر دیابت هستند تبدیل می‌کند.

۸. بهبود سلامت پوست

ویتامین C و آنتی اکسیدان‌های موجود در شقاقل به تولید کلاژن کمک می‌کنند، که برای حفظ خاصیت ارتجاعی و سلامت پوست ضروری است. همچنین، این ترکیبات از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه UV و پیری زودرس محافظت می‌کنند.

کاربرد‌های دارویی در طب سنتی:

در طب سنتی، شقاقل به دلیل خواص دارویی اش برای موارد زیر استفاده می‌شده است:

• درمان مشکلات گوارشی: مانند نفخ، سوءهاضمه و یبوست.

• تسکین درد‌های قاعدگی: به دلیل خواص ضدالتهابی.

• تقویت کلیه ها: به عنوان یک دیورتیک ملایم برای دفع سموم.

• کاهش تب: در برخی فرهنگ‌ها برای کاهش تب و علائم سرماخوردگی مصرف می‌شده است.

فایده‌های شقاقل

از خواص شقاقل در طب سنتی می‌توان به کاهش تب و علائم سرماخوردگی اشاره کرد

کاربرد‌های شقاقل:

شقاقل به دلیل طعم شیرین و بافت مناسب، در آشپزی کاربرد‌های متنوعی دارد:

• پخت و پز: می‌توان آن را کبابی، بخارپز، آب پز یا سرخ شده مصرف کرد.

• سوپ و خورشت: شقاقل به دلیل طعم شیرین، ماده‌ای عالی برای تهیه سوپ‌ها و خورشت‌های زمستانی است.

• پوره: پوره شقاقل به عنوان یک جایگزین سالم برای پوره سیب زمینی استفاده می‌شود.

• خام: می‌توان آن را به صورت رنده شده در سالاد مصرف کرد.

• ترشی: در برخی فرهنگ ها، شقاقل به صورت ترشی نیز تهیه می‌شود.

موارد احتیاط و عوارض احتمالی:

اگرچه شقاقل به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر است، اما نکات زیر باید در نظر گرفته شوند:

• حساسیت پوستی: شقاقل حاوی ترکیباتی به نام فورانوکومارین است که در تماس با پوست و قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند باعث حساسیت پوستی (فیتوفوتودرماتیت) شود. هنگام پوست کندن شقاقل، بهتر است از دستکش استفاده کنید.

• مصرف بیش از حد: به دلیل فیبر بالا، مصرف بیش از حد شقاقل ممکن است باعث نفخ یا ناراحتی گوارشی شود.

• آلرژی: برخی افراد ممکن است به شقاقل یا دیگر اعضای خانواده چتریان (مانند هویج و کرفس) حساسیت داشته باشند.

• شقاقل وحشی: شقاقل وحشی (Wild Parsnip) می‌تواند سمی باشد و نباید با شقاقل خوراکی اشتباه گرفته شود.

تداخل با برخی دارو‌ها:

فورانوکومارین‌های موجود در شقاقل ممکن است با دارو‌های حساس به نور (مانند برخی دارو‌های شیمی درمانی یا آنتی بیوتیک ها) تداخل داشته باشند.

توصیه: اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، قبل از مصرف زیاد شقاقل با پزشک مشورت کنید.

مصرف در افراد با مشکلات کلیوی:

شقاقل حاوی مقادیر متوسطی پتاسیم است. در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی که نیاز به محدود کردن پتاسیم دارند، مصرف بیش از حد شقاقل ممکن است مشکل ساز باشد.

توصیه: با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

نحوه انتخاب و نگهداری شقاقل

• انتخاب: شقاقل‌های سفت، صاف و بدون لکه‌های قهوه‌ای انتخاب کنید. شقاقل‌های کوچکتر معمولاً شیرین‌تر و لطیف‌تر هستند.

• نگهداری: شقاقل را در کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کنید. در این شرایط، تا ۳-۴ هفته تازه می‌ماند.

• آماده سازی: شقاقل را قبل از مصرف خوب بشویید و پوست آن را جدا کنید.

در نهایت:

شقاقل یک سبزی ریشه‌ای مغذی و خوش طعم است که به دلیل دارا بودن فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی و آن آنتی اکسیدان‌های قوی، فواید بسیاری برای سلامتی دارد. از تقویت سیستم ایمنی و سلامت قلب گرفته تا بهبود گوارش و کمک به مدیریت وزن، شقاقل می‌تواند به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، هنگام مصرف آن باید به نکات احتیاطی توجه کرد، به ویژه در مورد حساسیت‌های پوستی و تفاوت بین شقاقل خوراکی و وحشی.