کشف ارتباط پنهان بین دیابت و آسیب سلول‌های مغزی

به گزارش مجله خبری نگار، این کشف، مکانیسم‌های مولکولی که ممکن است بیماری متابولیک و زوال شناختی را به هم مرتبط کنند، روشن می‌کند.

تیم تحقیقاتی توانست شبکه پیچیده‌ای از عوامل ژنتیکی مشترک بین بیماری و ساختار مغز را شناسایی کند، و این تجزیه و تحلیل ۱۲۹ مکان ژنتیکی مشترک را که بر هر دو جنبه تأثیر می‌گذارند، آشکار کرد.

یکی از برجسته‌ترین این مکان‌ها، ژن معروف APOE مرتبط با بیماری آلزایمر است که نشان داده شده است ارتباط قوی با خطر دیابت و اندازه هسته اکومبنس در مغز دارد.

ژن TCF۷L۲ که مسئول خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است، با حجم آمیگدال و ژن Hp ۱-۱ با حجم هیپوکامپ نیز مرتبط بودند. علاوه بر این، نمرات خطر پلی‌ژنیک برای هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c) با حجم ماده خاکستری مرتبط بودند و خطر ژنتیکی برای چندین ویژگی مورفولوژیکی هیپوکامپ نیز با دیابت نوع ۲ مرتبط بود.

یکی دیگر از یافته‌های قابل توجه این مطالعه این است که ژن‌های خاصی مانند TUFM و JAZF۱ نقش ترکیبی در خطر ابتلا به دیابت و اندازه مناطق خاص مغز دارند و این امر دریچه‌ای به سوی توسعه رویکرد‌های تشخیصی و درمانی دقیق‌تر می‌گشاید.

این مطالعه که داده‌های ژنتیکی هزاران نفر را تجزیه و تحلیل کرد، نشان داد که این ژن‌های مشترک در مناطقی که مسئول متابولیسم انرژی و توسعه سیستم عصبی هستند، متمرکز شده‌اند. محققان همچنین خاطرنشان کردند که این ژن‌ها در مرحله جنینی بیشترین فعالیت را دارند و این نشان می‌دهد که اثرات دیابت بر مغز ممکن است خیلی زود در رشد شروع شود.

یک یافته مهم در این مطالعه این است که برخی از ژن‌های مرتبط با دیابت به طور خاص بر اندازه هیپوکامپ - ناحیه‌ای از مغز که مسئول شکل‌گیری خاطرات است - تأثیر می‌گذارند، که ممکن است توضیح دهد که چرا افراد دیابتی در مقایسه با افراد بدون این بیماری، دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل هستند.

برای درک مکانیسم‌های اساسی، تیم تحقیقاتی بیان ژن را در بافت‌های مختلف تجزیه و تحلیل کردند و کشف کردند که ژن‌های مشترک بین دیابت و ساختار مغز در پانکراس، کبد و قلب متمرکز هستند و در فرآیند‌های بیولوژیکی ضروری مانند متابولیسم انرژی و توسعه سیستم عصبی نقش دارند. یک تجزیه و تحلیل زمانی همچنین نشان داد که این ژن‌ها در مرحله جنینی بیشترین فعالیت را دارند، که نشان می‌دهد اساس ژنتیکی رابطه دیابت و مغز ممکن است خیلی زود، حتی قبل از تولد، شروع به شکل‌گیری کند.

پروفسور لیانگ ژو، متخصص ژنتیک در دانشگاه پکن و نویسنده اصلی این مطالعه، خاطرنشان کرد: «این یافته‌ها دریچه‌ای به سوی توسعه ابزار‌های تشخیصی جدید می‌گشاید که می‌توانند خطر زوال شناختی را در بیماران دیابتی بر اساس ساختار ژنتیکی پیش‌بینی کنند.»

او افزود: «درک عمیق‌تر این مکانیسم‌ها می‌تواند منجر به توسعه درمان‌های پیشگیرانه‌ای شود که این مسیر‌های ژنتیکی مشترک را هدف قرار می‌دهند.»

منبع: نیوز مدیکال