به گزارش مجله خبری نگار/سلامت نیوز، با افزایش سن، حجم ماده خاکستری مغز شروع به کاهش میکند و به همین دلیل است که ممکن است به خاطر سپردن داستانها، افراد یا وظایف خاص سختتر شود و در حالی که کاهش حافظه و تمرکز با افزایش سن تا حدودی اجتناب ناپذیر است، اما در افرادی که علائم اولیه زوال عقل دارند، آشکارتر میشود.
دکتر Jaydeep Tripathy میگوید: «زوال عقل یک اصطلاح کلی برای اشاره به بیماریهای عصبی است که باعث اختلال در عملکرد شناختی میشود و با زندگی روزمره تداخل میکند، زیرا بر حافظه، تصمیم گیری، تفکر و تواناییهای اجتماعی تأثیر میگذارد.»
به گفته انجمن آلزایمر، زوال عقل در اثر آسیب به سلولهای مغز ایجاد میشود. این آسیب در توانایی سلولهای مغز برای برقراری ارتباط با یکدیگر اختلال ایجاد میکند. زمانی که سلولهای مغز نتوانند به طور طبیعی ارتباط برقرار کنند، تفکر، رفتار و احساسات میتواند تحت تاثیر قرار گیرد. انواع زوال عقل میتواند شامل آلزایمر، هانتینگتون، کروتزفلد جاکوب و ... باشد.
تری پاتی میگوید که کاهش تدریجی عملکرد شناختی با افزایش سن شایع است، اما زوال عقل چندان رایج نیست. او توضیح میدهد: «به غیر از از دست دادن حافظه، سایر علائم زوال عقل شامل تغییرات شخصیتی، سردرگمی، بدخلقی یا بی قراری و مشکلات عملکرد شناختی و فیزیکی است.»
در حالی که برخی موارد مانند سن، سابقه خانوادگی، ژنتیک و آسیب میتوانند خطر زوال عقل را افزایش دهند، سبک زندگی خاصی نیز وجود دارد که میتواند ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
کم خوابی دارید
تریپاتی میگوید: «کمبود خواب خطرناک است، زیرا به اندامهای ما، از جمله مغز، زمان استراحت و ریکاوری نمیدهد و میتواند منجر به ضعف حافظه و کاهش انرژی، توجه و انگیزه شود».
متأسفانه، افراد با کیفیت خواب ضعیف، ناشی از مشکلاتی مانند بی خوابی یا آپنه خواب، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل هستند. مطالعهای که در ژورنال نیچر منتشر شد نشان داد افرادی که مدت زمان کمتری میخوابند بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل هستند. بنیاد خواب توصیه میکند که بزرگسالان ۷ تا ۹ ساعت در شبانه روز بخوابند.
رژیم غذایی سالمی ندارید
ارتباطی بین رژیم غذایی نامناسب و بیماریهای شناختی وجود دارد، زیرا خوردن یک رژیم غذایی سرشار از چربیهای اشباع شده و قندهای تصفیه شده میتواند خطر ابتلا به چنین زوال عقلی را افزایش دهد.
تریپاتی میگوید: «غذاهایی که میخوریم تأثیر زیادی بر عملکرد مغز ما میگذارند، زیرا میکروبیوم روده نیز مستقیماً با میکروبیوم مغز ما در ارتباط است، بنابراین به خاطر داشته باشید که آنچه که میخوریم توسط مغز ما نیز جذب میشود».
یک مطالعه نشان داد که رژیم غذایی مدیترانهای میتواند به کاهش خطر زوال عقل و همچنین ایجاد پلاکهای آمیلوئید چسبنده و تاو که از علائم اصلی بیماری آلزایمر هستند، کمک کند. Ditto for the MIND Diet که یک برنامه غذایی است که اصول رژیم مدیترانهای و رژیم DASH را برای تقویت سلامت کلی مغز ترکیب میکند.
برای سلامت مغز، سعی کنید غذاهای التهاب آور مانند گوشت قرمز، شیرینیها و فست فودها را محدود کنید و مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و چربیهای سالم مصرف کنید.
گوشه گیر شدهاید
نشان داده است که انزوا میتواند از نظر ذهنی خستهکننده باشد و بیش از حد معمول احساس گوشهگیری و غمگینی در شما ایجاد کند. تریپاتی میگوید: «عدم تعامل کافی با افراد دیگر نیز میتواند منجر به زوال عقل شود.»
مطالعهای که در مجله The Journals of Gerontology منتشر شد، نشان داد که انزوای اجتماعی یک عامل خطر برای کاهش عملکرد مغز است، زیرا اجتماعی شدن میتواند تأثیرات مثبتی بر مغز شاد و هوشیار داشته باشد.
مغز خود را تحریک نمیکنید
عامل اصلی دیگری که برای عملکرد سالم مغز در نظر گرفته میشود، تحریک ذهنی است، به این معنی که هر روز از مغز خود استفاده و ورزش کنید. فعال نگه داشتن مغز از مرگ سلولهای مغزی که استفاده نمیشوند جلوگیری میکند.
تمرینات مغز میتواند شامل انجام پازلهای ساده، جدول کلمات متقاطع، بازیهای ذهنی مانند شطرنج و مکعب روبیک یا حتی خواندن روزنامه یا مجله باشد. سعی کنید با آموزش یک سرگرمی جدید، مانند بافندگی، نقاشی یا پیانو، همه چیز را تغییر دهید.
سبک زندگی کم تحرکی دارید
عدم فعالیت بدنی میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد. با عدم فعالیت بدنی، شما در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی عروقی هستید که همگی به زوال عقل مرتبط هستند.
هنگامی که حرکت میکنید، گردش خون و جریان خون را تقویت میکنید. گردش خون ضعیف مانع از رسیدن اکسیژن کافی به مغز میشود که برای عملکرد مناسب ضروری است. منقبض شدن رگهای خونی ناشی از سلامت ضعیف نیز میتواند بر اعصاب مغز تأثیر بگذارد و منجر به خطر بیشتر زوال عقل شود.
افزودن ترکیبی از ورزشهای قلبی عروقی (مانند پیادهروی سریع، آهسته دویدن یا تمرینات تناوبی با شدت بالا) که ضربان قلب شما را افزایش میدهد، یکی از مؤثرترین روشها برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و سایر زوال عقلها است.
بر اساس یک مطالعه جدید، حتی تنها چند بار پیاده روی در هفته میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.
همچنین، تمرینات قدرتی حداقل دو بار در هفته به حفظ توده عضلانی و افزایش متابولیسم کمک میکند. این کار همچنین به کاهش خطر پوکی استخوان کمک میکند.
الکل مینوشید
اگر هر روز یا به مقدار زیاد الکل مینوشید، میتواند باعث آتروفی مغز و باعث از دست دادن زودهنگام حافظه شود. همچنین نوشیدن بیش از حد الکل برای مدت طولانی میتواند منجر به سندرم Wernicke-Korsakoff شود، یک شکل نادر از دست دادن حافظه.
شما یک زن هستید
اگرچه این یک "علت" نیست، اما عاملی است که باید در نظر گرفته شود. متأسفانه زن بودن به طور قابل توجهی شانس ابتلا به آلزایمر را افزایش میدهد، زیرا از حدود ۶ میلیون نفری که تحت تأثیر این بیماری قرار دارند، دو سوم آنها زن هستند.
جنبش آلزایمر زنان در حال مبارزه با این عدم تعادل با تحقیقات حیاتی، بودجه، آموزش و فعالیتهای آگاهیبخش است که همگی برای تعیین اینکه چرا مغز زنان بیشتر در معرض خطر است و به دنبال درمان آن هستند.