به گزارش مجله خبری نگار، این تصویر ترکیبی، دادههای پرتو ایکس رصدخانه چاندرای ناسا را با مشاهدات رادیویی جدید از آرایه تلسکوپی استرالیا ترکیب میکند و به دانشمندان دیدگاهی بیسابقه از تپاختر B۱۵۰۹-۵۸ و سحابی خارقالعادهای که آن را تغذیه میکند، میدهد.
«دست کیهانی» ۱۵۰ سال نوری یا حدود ۹۰۰ تریلیون مایل گستردگی دارد و در مرکز این تصویر یک ستاره نوترونی با قطر تنها ۱۲ مایل قرار دارد که با سرعت هفت بار در ثانیه به دور خود میچرخد.
تپاختر نوعی ستاره نوترونی است که هسته متراکم فروریخته باقی مانده پس از انفجار یک ستاره عظیم در یک ابرنواختر است، در حالی که سحابی ابری غولپیکر از گاز و غبار کیهانی است.
با وجود اندازه کوچک این هستههای ستارهای فروپاشیده، آنها مقادیر عظیمی انرژی آزاد میکنند. برخی از سحابیها زادگاه ستارههای جدید هستند که از ابرهای هیدروژنی در حال فروپاشی تشکیل شدهاند، در حالی که برخی دیگر، مانند سحابی اطراف تپاختر B۱۵۰۹-۵۸، بقایای ستارههای منفجر شدهای را نشان میدهند که بقایای آنها توسط انفجارهای ابرنواختری به فضا پرتاب شده است.
تخمین زده میشود میدان مغناطیسی این ستاره ۱۵ تریلیون برابر قویتر از میدان مغناطیسی زمین باشد، که برای هدایت جریانی از ذرات باردار به درون ساختاری دستمانند به نام MSH ۱۵-۵۲ کافی است.
این تپاختر زمانی تشکیل شد که ستارهی مادر، سوخت هستهای خود را به پایان رساند و در نتیجه، پیش از انفجار به صورت یک ابرنواختر، در خود فرو ریخت و بقایای آن را در فضا پراکنده کرد.
سرعت چرخش بسیار زیاد و مغناطیس عظیم هسته باقیمانده، آن را به یکی از قدرتمندترین مولدهای ذرات در کهکشان تبدیل کرده است. ناسا پیش از این تصویر "دست کیهانی" را در سال ۲۰۰۹ ثبت کرده بود، اما تصویر جدید جزئیاتی را که قبلاً دیده نشده بود، آشکار میکند.
دادههای رادیویی رشتههای پیچیدهای را نشان میدهند که میدان مغناطیسی سحابی را ردیابی میکنند، که در اثر برخورد جت باد تپاختر با بقایای در حال گسترش از انفجار اصلی تشکیل شدهاند.
رصدخانه پرتو ایکس چاندرا، تلسکوپ فضایی پرچمدار ناسا است که به رصد کیهان در نور پرتو ایکس اختصاص دارد؛ نوری که از برخی از داغترین و پرانرژیترین اجرام در فضا ساطع میشود.
یک مطالعه جدید تفاوتهای مشخصی بین تابش پرتو ایکس و رادیویی نشان داده است. فوارههای نزدیک به تپاختر و نواحی داخلی سه "انگشت" در پرتو ایکس به شدت درخشان به نظر میرسند، اما در نور رادیویی ناپدید میشوند.
محققان معتقدند که این نشان میدهد ذرات پرانرژی از یک موج ضربهای نزدیک به تپاختر فرار میکنند و در امتداد خطوط میدان مغناطیسی حرکت میکنند تا ساختارهای درخشان را تشکیل دهند.
مشاهدات همچنین اطلاعات بیشتری در مورد RCW ۸۹، بقایای ابرنواختر اطراف، که به نظر میرسد با تودههایی از تابشهای پرتو ایکس، رادیویی و نوری به هم پیوسته، ناهمگن است، ارائه میدهد.
منبع: روزنامه پست