ثبت ۴ آیین ویژه محرم استان قزوین در تقویم ملی گردشگری

به گزارش مجله خبری نگار علیرضا خزائلی از ثبت ۴ آیین ویژه محرم استان قزوین در تقویم ملی گردشگری اظهار کرد: این رویداد‌ها شامل مراسم زاری زاری روستای آکوجان و آیین چاق‌چاقی روستای موشقین در منطقه الموت، مراسم عاشورایی کومه شهرستان آوج و آیین مافی زیاران در شهرستان آبیک هستند که با ثبت این چهار رویداد، تعداد رویداد‌های ثبت‌شده استان در تقویم ملی به ۱۶ مورد رسید.

وی افزود: پیش از این ۱۲ رویداد دیگر استان شامل آیین کهن پنجاه به در، جشن فندق، جشن سماق، شور زرآباد، سوگواری زنانه حسینیه آقاسیدجمال، مراسم سوم امام، آیین سمنوپزان و هفته خوشنویسی، علامت‌‍ کشی، طشت گذاری و جشن گل محمدی و مراسم پشم چینی شهرستان بوئین‌زهرا در این تقویم ثبت شده بود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین یادآور شد: سه مراسم چاق‌چاقی و زاری زاری الموت و آیین مافی زیاران پیش از این در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس نیز به ثبت رسیده و پرونده ثبتی مراسم کومه آوج نیز تهیه شده و این مراسم نیز به عنوان یکی از آثار ارزشمند معنوی استان در راه ثبت ملی قرار دارد.

این مسوول ادامه داد: «زاری زاری» نام نوحه‌ای است به همین نام که یک ساعت قبل از اذان صبح عاشورا در مسجد روستای آکوجان و چند روستای اطراف آن اجرا می‌شود. ‏برگزاری مراسم شب عاشورا با خواندن نوحه‌های مختلف تقریبا در نیمه شب به پایان می‌رسد. از گذشته‌ها رسم بر ‏این بوده که پس از اتمام عزاداری مردم به خانه‌های خود می‌روند و پس از استراحت یک ساعت قبل از ‏اذان صبح به مسجد باز می‌گردند. پیش از بازگشت شخصی با نواختن شیپور یا کرنا آمادگی مسجد جهت برگزاری این ‏مراسم را اعلام می‌کند. با شنیدن صدای کرنا مردم راهی مساجد می‌شوند و پس از تجمع اقدام به نوحه‌خوانی ‏در صفوف منظم می‌کنند. آخرین نوحه، نوحه زاری زاری است که در واقع بسیار سوزناک بوده و بعضا بداهه‌های ‏مناسب شرایط روز نیز در آن آورده می‌‍شود. ‏

خزائلی اضافه کرد: در مراسم «چاق‌چاقی» پس از پایان سوگواری‌های شب عاشورا هیاتی کوچک که عمدتا ۸ تا ۱۰ نفر هستند در کوچه‌های روستای موشقین حرکت می‌کنند و تک‌به‌تک جلوی منازل رفته و ‏شروع به نوحه‌سرایی می‌کنند و صاحب‌خانه به آن هیات، اقلامی به عنوان نذری اهدا می‌کند که این هیات و مراسم به چاق چاقی شهرت دارد. ‏ پس از آن هیات به مسجد محل باز می‌گردد و اقلام نذری نیز به‌عنوان کمک در مسجد مصرف می‌شود.

وی همچنین گفت: مراسم «کومه» نیز یکی از مراسم عاشورایی شهرستان آوج است که در روز عاشورا بعد از نماز صبح مردم شهر به صورت ۲ دسته بزرگ از امام‌زاده محمدطاهر (ع) بیرون می‌آیند و دسته‌ها و پرچم‌ها به ‏فاصله چند متر جدا از یکدیگر به‌راه می‌افتند. پرچم اول جلوتر از دسته و پرچم سوم در انتهای دسته و ‏پرچم دوم مابین دو دسته حرکت می‌کند و عزاداران امام حسین (ع) با حرکت در خیابان‌ها و ‏کوچه‌های شهر با خواندن اشعاری در وصف امام سوگواری می‌کنند سپس به مسجد جامع شهر می‌روند. این مراسم با آیین کهن تعزیه‌خوانی به پایان می‌رسد.

این مسوول اذعان کرد: «آیین مافی» زیاران همه‌ساله و به یاد حرکت کاروان امام‌حسین (ع) و یاران آن حضرت از مدینه به سمت کربلا در روستای زیاران از توابع شهرستان آبیک برگزار می‌شود. عزاداران حسینی در این مراسم صبح روز عاشورای حسینی و پیش از طلوع آفتاب با حمل یک خیمه (مافی) با پارچه‌های نذری سبز و سیاه تزیین شده، برروی دوش شیفتگان آن حضرت به محل اجرای تعزیه‌خوانی حرکت می‌کنند. مراسم مافی هم‌زمان با برپایی نماز ظهر عاشورا و پخش غذا‌های نذری از سوی روستاییان به میهمانان حاضر در مراسم، پایان می‌یابد.