شهید رئیسی، صنایع دستی را از حاشیه به متن آورد

به گزارش مجله خبری نگار، شهید آیت الله رئیسی اهتمام ویژه به مسئله میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داشت. کمتر رئیس جمهوری مثل این شهید برای میراث در سکوت فعالیت کرده بود. اواخر سال گذشته و درست چند ماه پیش از شهید شدن رئیس جمهور در سفر اخیر به استان آذربایجان شرقی، سیدابراهیم رئیسی، مشکل چندین ساله هنرمندان صنایع دستی را حل کرد. او دستور بیمه ۱۰ هزار هنرمند صنایع دستی کشور را صادر کرد و بدین ترتیب دغدغه ذهنی هنرمندان تولید کننده صنایع دستی را که در چندین دولت بر جان آنها افتاده بود حل کرد.

شهید آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در روز‌های پایانی زندگی خود مسیر صادرات صنایع دستی را نیز هموار کرد و به پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی، و در تعامل و همگرایی با دو وزارتخانه دیگر، صادرکنندگان صنایع دستی را معاف از پیمان سپاری ارزی و ثبت ارز در اختیار خود که حاصل از صادرات صنایع دستی بود در سامانه نیمایی کرد تا آنها بیش از همیشه ترغیب به صادرات و ارزآوری شوند و بتوانند از مسیر صادرات صنایع دستی هم ارزآوری به کشور را تسهیل کنند و هم ارزش اقتصادی ارز در اختیار خود را که با زحمت صادرات به دست آورده بودند، حفظ کنند.

مریم جلالی معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: تغییر رویکرد دولت نسبت به صنایع دستی به عنوان پیشران توسعه مبتنی بر اقتصاد هویت بنیان از یک امر تفننی به یک امر توسعه‌ای و کسب و کاری اتفاق افتاد، در سطح کلان دولت سیزدهم بعد از چندین سال فراموشی، که صنایع دستی را همیشه یک امر موزه‌ای و تزئینی تلقی می‌کردند به ادبیات کسب و کار و توسعه نزدیک شد.

وی ادامه داد: شهید رئیسی درک صحیح ظرفیت‌های بی‌بدیل صنایع دستی و تمرکز بر وجه خانواده محوری آن، موجب رفع بسیاری از کاستی‌ها در این حوزه شوند. خود درد آشنا واز طبقه محروم بوده و بر تولید خانواده محور تاکید داشتند. ایشان خانواده را خط مقدم تولید می‌دانستند، و توجه نسبت به صنایع دستی توجه داشتند، این توجه ابعاد مختلف داشت اقتصادی، اجتماعی، حمایتی، فرهنگی و سیاسی بود. در زمان ایشان غفلت‌هایی که در این حوزه شده بود جبران شد به طور مثال بیمه هنرمندان صنایع دستی که سال‎ها بود هیچ اقدامی نشده بود و حدود ۱۰ هزار نفر بودند حل شد. 

معاون صنایع دستی وزارت میراث افزود: برای این افراد باید اعتبار تعیین می‌شد در این امر وزارتخانه‌های مختلف دخیل بودند که بسیار پیچیده بود. با دستور قاطع رئیس جمهور این موضوع حل شد، واقعیت این است که، چون رئیس جمهور در میدان بود این اتفاق افتاد اگر پشت میز بود شاید به این مشکلات اشراف نداشتند.

جلالی ادامه داد: در سفر‌های استانی رئس جمهور همیشه با هنرمندان، صنعتگران و تولید کنندگان صنایع دستی دیدار می‌کردند و سعی در رفع مشکلات آنها داشتند. در این سفر‌ها تاکید زیادی بر ایجاد بازارچه ها‌ی صنایع دستی و درگاه‌های فروش داشتند و این نشان می‌دهد ایشان به زنجیره اقتصادی توجه داشتند. صنایع دستی امری فرا بخشی است که اگر راس هیات دولت به آن توجه نکند این صنعت در مشکلات گیر می‌کند؛ باید بین وزارتخانه‌ها کمک به این صنعت همگرایی ایجاد شود. در دولت عزم جدی برای رفع مشکلات صنایع دستی وجود داشت.

وی بیان کرد: رئیس جمهور شهید بر طرح هر خانه یک کارگاه صنایع دستی تاکید داشتند و به خصوص به زنان شاغل در این حوزه توجه ویژه داشتند. شهید رئیسی هم نگاه مصداقی داشتند هم مفهومی همراه با نگاه کلی و جزئی به موضوع را همزمان داشتند. 

جلالی بیان کرد: در این حوزه ما مصوبات مختلفی داشتیم که در سفر‌های استانی را تصویب می‌شد. اگر بررسی کنید ۲۴ مصوبه با بار مالی ۱۰۰۰ میلیارد تومان در حوزه‌های مختلف آموزش، تولید، بازرگانی صنایع دستی تصویب شده است که بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات تملک دارایی و سرمایه‌ای که برای طرح ایجاد و تجهیز کارگاه‌های صنایع دستی و هنر‌های سنتی در هر شهر داده شده است. برای هر شهر بودجه‌ای خاص وجود داشت که قبلاً وجود این پول نبود.

معاون صنایع دستی وزارت میراث تصریح کرد: حمایت از مشاغل خانگی به ویژه زنان سرپرست خانواروجود داشت، رئیس جمهور بر تحریک رو نق صنایع دستی تاکید داشتند. حتی بر خرید هدایای دولتی از صنایع دستی اصرار داشتند. شهید رئیسی بر پیوست صنایع دستی اماکن موزه‌ای، گردشگری و تاریخی تاکید شده بود و الزام استانداری و شهرداری¬ها به توجه صنایع دستی تاکید کردند. در واقع زنجیره‌ای از اقتصاد هویت بنیان در هر شهر بر مبنای صنایع دستی آنجا در حال شکل گیری بود. این صنعت از امری بخشی به فرا بخشی تبدیل کردند از مسئله به راهبرد تبدیل شده است.

جلالی ادامه داد: در حوزه توانمند سازی کاهش تعرفه گاز کارگاه‌های صنایع دستی انجام شد، برای ترغیب و تشویق صادر کنندگان صنایع دستی پیمان سپاری ارزی را مبتنی بر مواد اولیه‌ای کردیم که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تشخیص می‌دهد که در بعضی موارد صفر یا مبلغ ناچیزی است. الزام بازگشت ارز صنایع دستی برداشته شد. در دولت سیزدهم صد درصد تعهد ایجاد اشتغال در حوزه صنایع دستی انجام شد. تمام تلاش برای بالا رفتن فروش در داخل بود، چون خارج از ایران مشتری این کار‌ها وجود دارد. 

معاون صنایع دستی وزارت میراث افزود: در سال گذشته شهید رئیسی در تبریک روز صنایع دستی بازار یابی را از ضرورت صنایع دستی دانستند یعنی بازارچه‌ها در داخل و بازار یابی در خارج و استانداران ملزم به این کار شدند. همیشه بر حمایت از صنایع دستی و بر تدوین سند صنایع دستی تاکید داشتند.

وی افزود: به خاطر کار‌های زیر ساختی که رئیس جمهور شهید انجام داده‌اند به کار‌ها خللی وارد نخواهد شد. در این دوره ۲ شهر ایران را جهانی کردیم این کار‌ها زیر ساختی است. در دولت سیزدهم صنایع دستی به ادبیات توسعه متصل شده است و این ادبیات به شخص وابسته نیست و کاملاً زیر ساخت محور است. یکی از این کار‌ها شورای ارزشیابی هنرمندان صنایع دستی به از وزارت ارشاد به وزارت میراث منتقل شد که هویت بخشی به هنرمندان صنایع دستی است.

جلالی در پایان گفت: ما در همه دولت‌ها در توصیف صنایع دستی خوب بودیم؛ اما در این دولت به تشریح ظرفیت‌ها و بهره‌مندی از صنایع دستی رسید. قبلاً از برنامه چهارم به بعد هیچ توجهی به صنایع دستی نشده بود و برنامه‌ها در مورد صنایع دستی ساکت بود ولی امروز صنایع دستی در برنامه هفتم حضور پیدا کرده، در سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری حضور دارد، و در برنامه و خط مشی گذاری که دولت سیزدهم داشت هم نقش مهمی دارد. باید کار کرد صنایع دستی را متفاوت ببینیم.