به گزارش مجله خبری نگار، یکی از مطالبههای حیاتی و زیرساختی خراسان جنوبی که در دولت سیزدهم به آن جامه عمل پوشانده شد آغاز ابر پروژه ریلی استان بود چرا که تامین زیرساختهای حمل و نقل یکی از خواستهها دیرینه خراسان جنوبیها به ویژه بعد از استقلال این استان به حساب میآید.
بعلاوه آن چه سبب شده تا خراسان جنوبی که ۲ دهه از استقلال آن میگذرد چندان در مسیر توسعه قرار نگیرد همین نقصیه کمبود زیرساختها از جمله حمل و نقل و به ویژه زیرساخت حیاتی و اساسی ریلی ست.
اما سرلوحه قرار دادن دولت سیزدهم برای تامین نیازها و خواستههای زیرساختی خراسان جنوبی سبب شد تا این زیرساخت که یکی از مطالبههای دیرینه مردم این نقطه از ایران زمین به حساب میآمد وارد فاز اجرایی شود و آن چه بر سرعت عمل این ابر پروژه ریلی افزود موافقت رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران با تامین منابع مالی آن از محل تهاتر نفت بود به طوری که همین تزریق مالی که کلیدترین عامل در اجرایی شدن آن به حساب میآمد سبب شد تا همزمان عملیات اجرایی ۱۵ قطعه این پروژه کلیدی در خراسان جنوبی شروع شود و اکنون نیز آن چه از گفته متولیان امر و مسوولان برمی آید به زودی با تزریق منابع ۲ هزار میلیاردی علاوه بر ادامه اجرای ۱۷ قطعه ایستگاه راه آهن بیرجند گلنگ زنی میشود.
ابتدا به نقطه آغازین یا همان ایستگاه پیگیریها برای بهره مندی خراسان جنوبی از زیرساخت ریلی برمی گردیم و مرور میکنیم این پیگیریها را.
اگر بخواهیم به نقطه آغازین طرح موضوع اتصال خراسانجنوبی به شبکه ریلی کشور باز گردیم باید پی خبرهای آن را از رسانهها در دهه ۸۰ بگیریم.
با تقسیم استان خراسان و تأسیس خراسان جنوبی این موضوع در ردیف تقاضاهای مردم از مسوولان کشور قرار گرفت و سال ۱۳۸۷ مجمع نمایندگان استانهای خراسان رضوی و جنوبی و سیستانوبلوچستان طی نامهای از رئیس جمهور وقت خواستند در زمینه راه آهن دستور برای اقدام را صادر کند.
اما بعد از کش و قوسهای بسیار بالاخره عملیات اجرایی قطعه ۱۶ این پروژه که به آرزوی دیرینه خراسان جنوبی مبدل شده بود به سمت یونسی در محدوده خراسان جنوبی آن هم به طول ۳۲ کیلومتر اواسط سال ۹۸ آغاز شد.
سپس با دریافت دو مصوبه هیئت وزیران طی مدت ۳ ماه که منجر به اختصاص فاینانس داخلی برای اتصال بیرجند به شبکه راهآهن سراسری (ایستگاه یونسی) و ۷۰۰ میلیون یورو از محل فاینانس خارجی به منظور احداث راهآهن زاهدان به بیرجند شد، بر سرعت اجرای پروژه افزود.
موضوع سرعت بخشیدن به روند اجرای پروژه راه آهن بیرجند - یونسی به عنوان مطالبه استان در سفر رئیس جمهور فقید به خراسان جنوبی در اوایل تشکیل دولت سیزدهم مطرح شد و طبق دستور آیت الله رئیسی مقرر شد وزارت راه و شهرسازی این موضوع را تا حصول نتیجه پیگیری کند.
پس از این تاکید و دستور رئیس جمهور مبنی بر تشکیل کنسرسیوم ریلی از سوی وزرات راه و شهرسازی و بانکهای عامل که جزء مصوبات سومین سفر استانی نیز قرار گرفت، دوره تازهای از تلاشها برای تامین منابع مالی و سرعت دادن به پروژه ریلی آغاز شد.
دیدارهایی که استاندار خراسان جنوبی طی این مدت با رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی و مدیران عامل بانکهای مختلف در تهران داشت منجر به مساعدت این صندوق برای پرداخت تسهیلات به پروژه ریلی استان شد.
هرچند مسوولان خراسان جنوبی هم در این مدت لحظهای برای تحقق دستور رئیس جمهور تعلل نکردند و همه راهها را برای رسیدن به حصول این مطالبه مردمی با سفر به پایتخت و رایزنیها با مدیران ارشد بانکهای عامل کنسرسیوم بانکی و دیگر مقامات مرتبط را پیموده اند، اما آن چه سبب شد تا باز وقفه و توقفی در ایستگاه پرداخت منابع اعتباری خط ریلی خراسان جنوبی به وجود آید، موضوع تضامینی بود که دو طرف قرارداد یعنی صندوق توسعه ملی یا همان سازمان برنامه و بودجه کشور و بانکها از یکدیگر درخواست کردند.
چرا که به گفته وحید داعی، مدیرکل سابق راه و شهرسازی رئیس جمهور فقید هم در سفر دوم به خراسان جنوبی اعلام کردند که اگر از محل صندوق توسعه ملی به نتیجه نرسیدیم از محل تهاتر نفتی اعتبار پروژه را در دستور کار قرار خواهیم داد که به این واسطه تامین منابع مالی پروژه هم از طریق صندوق توسعه ملی و هم از طریق تهاتر نفت پیگیری شد.
اما آن چه سبب شد تا ابر پروژه ریلی خراسان جنوبی وارد ایستگاه اجرایی شود استجازه رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران با تامین منابع این فوق کلان پروژه از محل تهاتر نفت بود.
با تامین منابع مالی این ابر نیمه شهریور سال گذشته با حضور رئیس جمهور شهید ایران عملیات اجرایی همزمان همه قطعات آن آغاز شد یعنی سوت شروع راه آهن در خراسان جنوبی پیچید و مطالبه خراسان جنوبیها به همت دولت سیزدهم وارد فاز اجرا شد.
بعد از شروع عملیات اجرایی همزمان همه قطعات راه آهن در خراسان جنوبی پیگیریها و تلاشها برای تزریق منابع مالی از محل تهاتر نفت در دستور کار قرار گرفت و ۱۷ اردیبهشت ماه امسال درست یک روز بعد از جلسه بررسی موانع و مشکلات پروژه راه آهن استان، استاندار خراسان جنوبی با خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی راهکارهای تسریع در عملیات اجرایی مورد بحث و بررسی قرار داد؛ که خیرالله خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی راه آهن زاهدان - مشهد را یکی از مهمترین اولویتهای ریلی کشور اعلام کرد و گفت: با توجه به تاکید رئیس جمهور فقید و وزیر راه و شهرسازی برای تسریع در عملیات اجرایی این مسیر ریلی، در حال حاضر تمامی قطعات این پروژه به طول ۹۰۰ کیلومتر فعال است، کارگاهها تجهیز شده است و پیمانکاران عملیات اجرایی را آغاز کرده اند.
وی از اختصاص هزار میلیارد تومان اعتبار از محل تهاتر نفت به این پروژه خبر داد و افزود: با توجه به اهمیت این مسیر ریلی در توسعه ترانزیت شرق کشور با اتصال به بندر مهم چابهار به زودی هزار میلیارد تومان دیگر نیز از محل تهاتر نفت به پروژه اختصاص مییابد.
وی رسیدگی به آخرین وضعیت عملیات اجرایی راه آهن بیرجند - یونسی را مهمترین بخش این جلسه دانست و اظهار داشت: در حال حاضر تمامی قطعات در خراسان جنوبی به مناقصه رفته است، قراردادها مبادله شده و تجهیز کارگاهها انجام شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی ساخت راه آهن بیرجند - یونسی را موجب اتصال مرکز استان خراسان جنوبی به شبکه ریلی اعلام کرد و گفت: راه آهن زاهدان-مشهد یکی از مهمترین کریدورهای ریلی کشور است که قابلیت ترانزیت سالانه ۷.۸ میلیون تن کالا به کشورهای منطقه اوراسیا از طریق بندر چابهار را فراهم میکند و توسعه همه جانبه شرق کشور را به همراه دارد.
همین شارژ اعتباری ابر پروژه ریلی خراسان جنوبی سبب شد تا ۲۷ اردیبهشت ماه جاری با حضور علیرضا عباس زاده، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان جنوبی عملیات انفجار و خاکبرداری پروژه راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد آغاز شود.
جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی هم روز گذشته در مراسم گرامیداشتی که اهل سنت شهر گزیک درمیان برای رئیس جمهور شهید و هیئت همراه برگزار کرده بودند اظهار داشت: تا ۲ ماه آینده ایستگاه راه آهن در بیرجند کلنگ زنی میشود.
وی با اشاره به این که تاکنون ۲ هزار میلیارد تومان از محل تهاتر نفتی برای پروژه فراملی راه آهن خراسان جنوبی اختصاص یافته است گفت: خوشبختانه این پروژه فعال و در مرحله اجرای زیرساخت با اعتبار ۱۸ هزار میلیارد تومان است که ۱۲ هزار میلیارد تومان آن مربوط به این استان است.
آن طور که میر محمد مودی، مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی اظهارداشت: انعقاد قرارداد پروژه راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد به طول ۴۳۲ کیلومتر در حوزه استحفاظی خراسان جنوبی به ارزش ۱۲۰ هزار میلیارد ریال انجام شده است.
وی از اتمام عملیات زیرسازی ۷۰ کیلومتر از پروژه راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد خبر داد و گفت: ۲ هزار میلیارد تومان از محل اعتبارات تهاتر نفتی به پروژه راه آهن خراسان جنوبی اختصاص یافت.
به گفته وی برنامه ریزی آغاز عملیات اجرایی ۲ ایستگاه در شهرهای بیرجند و قاین نیز برای امسال در دستور کار است.
طول مسیر ریلی زاهدان - بیرجند - مشهد ۹۱۰ کیلومتر است که از این مقدار ۴۳۲ کیلومتر آن در ۱۳ قطعه در جغرافیای استان خراسان جنوبی قرار دارد که در همه قطعات آن پیمانکاران فعال هستند.
طرح ریلی زاهدان - بیرجند - مشهد را جزو ۵ طرح زیرساختی اولویت دار وزارت راه و شهرسازی ست.