به گزارش مجله خبری نگار،خشکی دهان زمانی است که غدد بزاقی تولید بزاق کافی را متوقف میکنند. این مایع فیزیولوژیکی وظایف خاصی را در دهان انجام میدهد:
خیس کردن و نرم کردن قطعات غذا.
مبارزه با ویروسها و باکتری ها.
روانکاری گلو برای بلع نرم غذا.
حفظ محیط زیستی صحیح در دهان.
محافظت از دندان در برابر پوسیدگی
بدون عملکرد محافظتی بزاق، فرد راحتتر به بیماریهای عفونی مبتلا میشود.
در غیاب بزاق، بدن محافظت نشده است، بنابراین، بسیاری از علائم همراه را به خود جذب میکند. خشکی دهان با موارد زیر همراه است:
تشنگی.
احساس “چسبندگی” زبان، لثه و کام.
بوی بد دهان.
ظهور ترکها و زخمها روی لب ها.
پوسیدگی دندان.
مشکل در بلع غذا و آب. گلو درد که انگار بسته شده و احساس دردناکی را به همراه دارد.
تحریکات روی زبان.
از دست دادن طعم غذا.
گرفتگی صدا
با عدم وجود مداوم بزاق، سیستم گوارش شروع به درد میکند، دندانها و لثهها آسیب میبینند، مشکلات گوش و نازوفارنکس شروع میشود. در این زمان، حرکت در خیابان بدون ماسک خطرناک است، زیرا خطر ابتلا به هر گونه عفونت وجود دارد. اگر خشکی دهان وجود دارد، دلایل ممکن است منشا طبیعی داشته باشند.
مردم میگویند که خشکی دهان با افزایش سن ظاهر میشود، به این معنی که هیچ راهی وجود ندارد، اما اینطور نیست. خشکی دهان با علل بسیار خاصی همراه است، بنابراین، آنها باید شناسایی و از بین بروند.
کم آبی بدن. اگر فردی تقریباً آب ننوشد، بزاق چیزی برای تولید ندارد. پوست خشک میشود و ادرار کم میشود.
مصرف زیاد غذاهای شور به خصوص در شب.
مصرف زیاد قهوه یا ادویههای تند دهان را «خشک» میکند.
دمای بالای هوا. در دماهای بالا، مایع خیلی سریع تبخیر میشود و باید دوباره پر شود. اگر این امکان پذیر نباشد، گلو خشک میشود و تقریباً هیچ بزاق ترشح نمیشود. کم آبی حرارتی نه تنها در هوای گرم، بلکه در زمستان نیز رخ میدهد.
موقعیت استرس زا. این فرض وجود دارد که ترس در گلو خشک میشود و این گفته پایه و اساس دارد. یک رویداد هیجان انگیز، آماده شدن برای یک رویداد مهم یا صحبت در جمع – باعث کاهش تولید بزاق میشود.
آبریزش بینی. با گرفتگی بینی، فرد مجبور میشود از طریق دهان نفس بکشد، بزاق خشک میشود و فرصتی برای برجسته شدن مجدد ندارد.
خشکی دهان هنگام خواب. وقتی فردی با دهان باز میخوابد، با گلوی «خشک» از خواب بیدار میشود. به عنوان یک قاعده، این نشانهای از آینه خواب است – تاخیر کوتاه در تنفس در طول خواب. انحراف سپتوم نیز باعث باز شدن دهان در هنگام خواب میشود
هر دارویی عوارض جانبی دارد، یکی از آنها خشکی دهان است. با افزایش سن، افراد داروهای بیشتری مصرف میکنند، بنابراین افراد مسن بیشتر احتمال دارد از خشکی دهان رنج ببرند.
خشکی دهان توسط داروها ایجاد میشود:
بخاطر آلرژی.
بخاطر اسهال.
بخاطر فشار خون بالا.
داروهای ضد اسپاسم.
آنتی بیوتیک ها.
آرام بخش ها.
داروهای روانگردان
پرتودرمانی به عنوان یک تحریک کننده خشکی دهان: شیمی درمانی سرطان نیز باعث خشکی دهان میشود. تابش پرتوهایی بر سر و گردن در بیماریهای انکولوژیک حفره دهان و حلق میتواند منجر به اختلال در غدد بزاقی شود. عملکرد با گذشت زمان بازیابی میشود، اما گاهی اوقات مشکل مادام العمر باقی میماند. برای چنین بیمارانی، آئروسلهای مخصوصی وجود دارد که کمبود بزاق را جبران میکند.
در برخی از آسیب شناسی ها، خشکی شدید دهان میتواند یک علامت باشد. در برخی دیگر، با سیر بیماری همراه است.
با التهاب لثه یا بیماریهای دندان، ممکن است میزان بزاق به دلیل مصرف بیشتر مایعات برای جویدن غذا کاهش یابد. همین وضعیت در مورد پروتز بد نیز رخ میدهد. غدد بزاقی به سادگی زمان لازم برای پر کردن ذخایر خود را ندارند.
اضافه وزن با اختلالات متابولیک همراه است. اگر مدام تشنه هستید و گلویتان «خشک میشود» و رفت و آمد به یخچال بیشتر و بیشتر میشود، باید قند خون خود را چک کنید و با یک متخصص غدد قرار ملاقات بگذارید. خشکی دهان و تشنگی اولین نشانه دیابت است. به خصوص اگر علائم فوق با مراجعه مکرر به توالت در شب همراه باشد.
بیماریهای عفونی اغلب با استفراغ و اسهال به علاوه تب همراه است. از دست دادن مقدار زیادی مایعات باعث خشکی دهان میشود که معمولاً در این شرایط افراد کمی به آن توجه میکنند. با این حال، این را نمیتوان نادیده گرفت. با مسمومیت شدید، از دست دادن مایعات یک عامل خطر اضافی است، بنابراین بیمار نیاز به نوشیدن زیاد دارد. آب سموم را از بدن دفع میکند و کمبود مایعات را جبران میکند.
برخی از بیماریهای غدد درون ریز ممکن است با کاهش میزان ترشح بزاق همراه باشد، به عنوان مثال، اختلال عملکرد تیروئید. در زنان، خشکی دهان ممکن است با بارداری یا شروع یائسگی مرتبط باشد.
در بیماریهای خودایمنی، سیستم دفاعی فرد از کار میافتد و به بدن خود حمله میکند. این به کل سیستم آسیب میزند. نام دوم این بیماریها سیستمیک است. نمونه بارز آن سندرم شوگرن است. هنگامی که بیماری غدد بزاقی را درگیر میکند، خشکی دهان و مشکل در بلع ظاهر میشود. غشای مخاطی دهان صورتی روشن میشود.
با سکته مغزی، مرگ نسبی سلولهای مغزی رخ میدهد که در این مورد، عملکرد آنها تحت تأثیر قرار میگیرد، پیشبینی آن دشوار است. خشکی مخاط دهان نیز میتواند خود را در بیماری آلزایمر یا پارکینسون، آسیب شناسی عصب سه قلو و سیستم گردش خون نشان دهد.
علائم بارز کمبود ویتامین B سوزش زبان و خشکی دهان است.
تغییرات در دهان و گلو علائم واضح بیماری عفونی HIV است که میتواند به ایدز نقص ایمنی تبدیل شود. این شامل خشکی دهان نیز میشود.
این تورم بدون درد غدد بزاقی است که منجر به کاهش ترشح بزاق و در نتیجه خشکی دهان میشود. خشکی دهان میتواند منجر به التهاب دردناک غدد بزاقی شود که به عنوان سیالادنیت شناخته میشود. زیرا باکتریها میتوانند به خوبی روی غشاهای مخاطی خشک رشد کنند. همچنین از طریق مجاری بزاقی به غدد میرسند و در آنجا التهاب چرکی ایجاد میکنند.
نکته قابل توجه بیماریهای دستگاه گوارش است. خشکی یکی از علائم این بیماریها نیست، اما ممکن است همراه با آنها باشد:
در نتیجه سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل، لزوماً با خشکی دهان همراه است.
گاستریت که در اثر سوء تغذیه یا در نتیجه استرس به دست میآید نیز بدون این علامت کامل نمیشود.
پانکراتیت حاد با استفراغ و اسهال همراه است که منجر به کم آبی بدن و علامت آن – خشکی دهان میشود.
شما نباید با بیماریهای گوارشی شوخی کنید، بنابراین باید به یک متخصص گوارش مراجعه کنید و درمان را شروع کنید.
آسیب شناسی حاد، علاوه بر درد شدید، باعث خشکی دهان نیز میشود. آپاندیسیت و انسداد روده و همچنین سوراخ شدن زخم نیاز به مداخله جراحی فوری دارد.
اگر مشکل مربوط به تغییرات پاتولوژیک در بدن نیست، باید به سادگی علت خشکی دهان را از بین ببرید:
آب بیشتری بنوشید.
مقابله با استرس.
ترک سیگار.
مصرف الکل را کنار بگذارید
یک سبک زندگی سالم به بهبود عملکرد بدن از جمله عملکرد غدد بزاقی کمک میکند.
اگر اقدامات ساده کمکی نمیکند، موضوع متفاوت است. دستورالعمل داروهایی که مصرف میکنید را بخوانید، ممکن است عوارض جانبی داروهای تجویز شده مقصراین عارضه شده باشد.
بهترین کار برای مشکل خشکی دهان مراجعه به پزشک است.
بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری نیز میتواند منجر به خشکی دائمی دهان شود. به ویژه، در سه ماه اول، با وجود افزایش مصرف مایعات، ممکن است خشکی دهان رخ دهد.
قهوه و الکل: علاوه بر نیکوتین، خشکی دهان میتواند ناشی از افزایش مصرف قهوه یا الکل نیز باشد.
کمبود مایعات: اگر خیلی کم بنوشید یا مایعات زیادی از دست بدهید، مثلاً به دلیل تعریق زیاد در حین ورزش یا در گرمای شدید، نتیجه میتواند کاهش تولید بزاق و در نتیجه خشکی دهان باشد.
فشار مداوم بر روی صدا: برای مثال، اگر مجبور باشید برای مدت طولانی در محل کار با صدای بلند صحبت کنید یا آواز بخوانید، غشای مخاطی دهان شما خشک میشود، زیرا هوای زیادی از آنها عبور میکند.
تنفس دهانی: در طولانی مدت، تنفس دهانی اغلب منجر به خشکی دهان، پاره شدن گوشههای دهان و ترک خوردن لبها میشود. این عادت به ویژه در کودکان رایج است.
خروپف: وقتی خروپف میکنید، عمدتاً از طریق دهان نفس میکشید. افراد مبتلا اغلب خشکی دهان و صدای خشن را به خصوص در صبح تجربه میکنند.
هوای خشک: به خصوص در فصل سرد، هوای گرم ناشی از گرما باعث خشکی غشاهای مخاطی دهان و مجاری تنفسی و در نتیجه خشکی در بینی، گلو و دهان میشود. هوای غبارآلود نیز میتواند باعث خشکی دهان شود.
استرس: خشکی دهان اغلب یک علامت همراه عصبی است، زیرا برانگیختگی باعث کاهش تولید بزاق در بدن میشود.
غذای تند: مثلا غذای تند با فلفل تند یا فلفل چیلی باعث سوزش در دهان و گلو میشود و باعث خشک شدن این نواحی و افزایش نیاز به مایعات میشود.
دلایل مختلفی برای خشکی دهان در شب یا صبح وجود دارد. اول از همه، طبیعی است که بدن در شب، بزاق دهان را کم کند. در نتیجه بسیاری از افراد صبح با خشکی دهان و بوی بد دهان از خواب بیدار میشوند.
با این حال، اغلب به دلیل سرماخوردگی یا آلرژی مانند تب یونجه است که باعث میشود از طریق دهان نفس بکشید.
آپنه خواب، که در آن تنفس به طور موقت متوقف یا افزایش مییابد، یا انحراف تیغه بینی نیز میتواند عامل خشکی دهان باشد.
علاوه بر این، نوشیدن الکل در عصر یا شب باعث شل شدن عضلات میشود. در نتیجه شبها با دهان باز میخوابید که باعث خشک شدن غشاهای مخاطی میشود.
منبع:دندان لند