به گزارش مجله خبری نگار،این عارضه، دردی طاقتفرسا و آزاردهنده ایجاد میکند و آمار ابتلا به آن در ایران، فراتر از متوسط جهانی است.
خوشبختانه، با راهحلهای ساده و پیگیری یک رژیم غذایی متعادل و مناسب، میتوان تا حد زیادی از بروز سنگ کلیه یا پیشرفت و بزرگ شدن آن جلوگیری کرد.
دلایل و عوامل خطر
کم آبی مزمن: نوشیدن آب کافی، ادرار را رقیق میکند و احتمال تشکیل کریستالها را کاهش میدهد.
عفونتهای دستگاه ادراری: عفونتها میتوانند زمینه را برای تشکیل سنگ کلیه فراهم کنند.
داروها و مکملها: برخی داروها و مکملها، خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش میدهند.
سبک زندگی: رژیم غذایی سرشار از سدیم، پروتئین یا قند، خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش میدهد.
سن و جنسیت: افراد بالای ۴۰ سال و مردان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند.
سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی سنگ کلیه، احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش میدهد.
پیشگیری با هیدراتاسیون:
هیدراته ماندن، مهمترین توصیه غذایی برای جلوگیری از سنگ کلیه است. به طور کلی، افراد باید بین ۲ تا ۳ لیتر آب در روز (یا ۸ تا ۱۲ فنجان) بنوشند.
علائم هیدراتاسیون مناسب:
ادرار زرد روشن یا تقریبا بیرنگ
تشنگی نادر
پوستی که با نیشگون گرفتن کم، به سرعت به حالت اول خود باز میگردد
تغذیه مناسب:
مصرف متعادل سدیم: حداکثر ۲۳۰۰ میلیگرم در روز
مصرف پتاسیم: پتاسیم میتواند به دفع کلسیم اضافی از طریق ادرار کمک کند.
مصرف کلسیم: کلسیم به جذب اگزالات در روده کمک میکند و از تشکیل سنگ کلیه اگزالات کلسیم جلوگیری میکند.
انواع سنگ کلیه:
سنگهای اگزالات کلسیم
سنگهای اسید اوریک
سنگهای استروویت
سنگهای سیستین
تشخیص نوع سنگ کلیه:
پزشک شما میتواند نوع سنگ کلیه را از طریق نمونه ادرار یا آزمایشات دیگر تأیید کند.
رژیم غذایی مناسب برای هر نوع سنگ کلیه:
سنگهای اگزالات کلسیم: محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از اگزالات، مانند اسفناج، چغندر و شکلات
سنگهای اسید اوریک: محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از پورین، مانند گوشت قرمز، جگر و آبجو
سنگهای استروویت: محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از فسفات، مانند گوشت قرمز، لبنیات و آجیل
سنگهای سیستین: افزایش مصرف آب و محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از متیونین، مانند گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ
با رعایت نکات ساده و پیگیری یک رژیم غذایی مناسب، میتوان از بروز سنگ کلیه یا پیشرفت و بزرگ شدن آن جلوگیری کرد.
همیشه قبل از شروع هر گونه رژیم غذایی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
راهنمای رژیم غذایی برای انواع سنگ کلیه
سنگ کلیه، رسوبات سخت و دردناکی هستند که در کلیهها تشکیل میشوند. انواع مختلفی از سنگ کلیه وجود دارد که هر کدام به یک رژیم غذایی خاص برای پیشگیری و درمان نیاز دارند.
سنگهای اگزالات کلسیم:
مصرف مایعات فراوان، به خصوص آب: این کار به رقیق شدن ادرار و دفع مواد معدنی که میتوانند به سنگ تبدیل شوند، کمک میکند.
محدود کردن مصرف غذاهای پر اگزالات: مانند اسفناج، چغندر، ریواس و شکلات.
مصرف متعادل کلسیم: کلسیم به اتصال اگزالات در روده و دفع آن در مدفوع کمک میکند.
سنگهای اوریک:
مصرف رژیم غذایی کم پورین: گوشت قرمز، ماهی آنچوی، ماهی ساردین و برخی از حبوبات از جمله غذاهای پر پورین هستند.
مصرف مایعات فراوان: این کار به رقیق شدن ادرار و دفع اسید اوریک اضافی کمک میکند.
مصرف غذاهای قلیایی: میوهها و سبزیجات از جمله غذاهای قلیایی هستند که میتوانند به خنثی کردن اسید اوریک در ادرار کمک کنند.
سنگهای استروویت:
مصرف مایعات فراوان: این کار به رقیق شدن ادرار و جلوگیری از تشکیل کریستالهای استروویت کمک میکند.
درمان عفونتهای ادراری: عفونتهای ادراری میتوانند به تشکیل سنگهای استروویت کمک کنند.
محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از اسید آمینه: مانند گوشت قرمز، مرغ و لبنیات.
سنگهای سیستین:
مصرف مایعات فراوان: این کار به رقیق شدن ادرار و دفع سیستین اضافی کمک میکند.
مصرف کمتر گوشت: گوشت منبع سیستین است.
کاهش مصرف سدیم: سدیم میتواند دفع سیستین را از طریق ادرار کاهش دهد.
تغییرات سبک زندگی برای دفع سنگ کلیه:
نوشتن برنامه غذایی: این کار به شما کمک میکند تا غذاهایی که میخورید و میزان مایعاتی که مینوشید را ردیابی کنید.
ورزش منظم: ورزش به حفظ وزن سالم و کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه کمک میکند.
رژیم غذایی متعادل: یک رژیم غذایی متعادل شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی است.
با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و ایجاد تغییرات در سبک زندگی، میتوانید از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید و سلامت کلی خود را بهبود ببخشید.
نکات مهم:
همیشه قبل از شروع هر گونه رژیم غذایی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت ابتلا به سنگ کلیه، به طور منظم با پزشک خود معاینه شوید.
در صورت مشاهده علائم سنگ کلیه، مانند درد شدید در پهلو، کمر یا شکم، به پزشک مراجعه کنید.