تحقیقات، حلقه گمشده بخش کشاورزی

به گزارش مجله خبری نگار/رسالت: مورخ ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۲، در جلسه‌ای با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی راهکار‌های ارتقای امنیت غذایی و افزایش خودکفایی در محصولات کشاورزی موردبررسی قرار گرفت و وزارت جهاد کشاورزی مکلف شد برنامه‌ای جامع، عملیاتی و زمان‌بندی‌شده در این خصوص تدوین و ارائه کند. گزارشی از آخرین وضعیت تولید برخی محصولات زراعی ارائه شد و راهکار‌های افزایش خودکفایی، امنیت غذایی و بهره‌وری در بخش کشاورزی موردبحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. تأمین سرمایه در گردش، همسو بودن تولید و تجارت و توجه به تحقیقات و پژوهش‌ها از جمله موضوعاتی بود که در این نشست بر آن تأکید شد.

مخبر، معاون اول رئیس جمهور در جریان این نشست عنوان کرد:ایران در بخش پژوهش و تحقیقات از ظرفیت گسترده‌ای برخوردار است، اما متأسفانه آنطور که باید به نتایج و دستاورد‌های پژوهشگران کشور به خصوص در حوزه کشاورزی توجه نمی‌شود. وی با تأکید بر اینکه باید به پژوهش‌ها و تحقیقات بخش کشاورزی اعتماد کنیم و ریسک عملیاتی کردن آن را بپذیریم افزود: تحقیقات و پژوهش در حقیقت گامی در جهت بهسازی و اصلاح فرآیند تولید و بهره وری بیشتر است، اما تا زمانی که تحقیقات از داخل گلخانه خارج نشده و در سطح گسترده عملیاتی نشود به نتایج و اهداف مورد نظر در امر خودکفایی و امنیت غذایی دست پیدا نخواهیم کرد. مخبر از عدم ارتباط معنادار میان مراکز تحقیق و توسعه و بخش سیاست‌گذاری و عملیاتی به عنوان یکی از مشکلات پیش روی تأمین خودکفایی و امنیت غذایی یادکرد و گفت: به دلیل همین عدم ارتباط است که علی‌رغم برخورداری از دانشمندان و سرمایه علمی در بخش کشاورزی، اما همچنان ناچار به‌صرف منابع ارزی فراوان برای واردات برخی محصولات و نهاده‌ها هستیم.

اثرات رونق تولید در صرفه‌جویی ارزی

ضرورت گسترش تحقیقات بخش کشاورزی، توانایی پاسخ به نیاز غذایی همسایگان و تأکید بر تدوین برنامه جامع امنیت غذایی از جمله مواردی است که آگاهان و فعالان حوزه کشاورزی بر آن اهتمام دارند و نسبت به اجرای این موارد به منظور افزایش خودکفایی و صرفه‌جویی ارزی مطالبه می‌کنند چراکه مسیر‌های تحقیقاتی همواره اثرات مهمی در حوزه تولید ایفا کر‌ده و موجب کاهش واردات محصولات کشاورزی شده است. براساس آمار مؤسسه ثبت و کنترل گواهی بذر که در سال ۱۴۰۲ منتشر شده است، در بذر غلات آبی شامل گندم، جو و تریتیکاله در طبقات پرورشی یک، دو و سه، یک هزار و ۴۰۹ تن هسته‌های اولیه تولید شده است که با توجه به تعرفه‌هایی که دولت هر سال اعلام می‌کند، حدود ۲۳۱ میلیارد ریال است.

در زمینه دانه‌های روغنی (سویا، کلزا و…) در طبقه هسته‌های اولیه سوپر الیت، الیت و والدین، حدود ۴۱ تن بذر هسته اولیه تولید شده که ارزش ریالی آن (با توجه به تعرفه دولتی) ۲۴ میلیارد ریال است. به بیان دیگر در سال جاری ۵۷۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی به سبب تولید طبقات مختلف بذور در چهار گروه غلات، رقم خورده و استمرار این امر می‌تواند در سال‌های آینده نیز زمینه توسعه هرچه تمام‌تر بخش کشاورزی را رقم بزند. در بررسی بیشتر این موضوع و راهکار‌های افزایش خودکفایی محصولات کشاورزی به گفتگو با محمد رشیدی، عضو هیئت رئیسه مجلس پر‌داختیم که در ادامه می‌خوانید.