مسمومیت غذایی چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟

به گزارش مجله خبری نگار،رعایت ایمنی غذا برای همه مهم است، اما برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بسیار مهم است، به این دلیل که آن‌ها را به ویژه در برابر بیماری‌های ناشی از غذا آسیب پذیر می‌کند. یکی از گروه‌های جمعیتی حساس، سالمندان هستند.

مسمومیت غذایی چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟

هنگامی که مواد غذایی به باکتری، ویروس، انگل یا مواد شیمیایی آلوده باشد، می‌تواند باعث بیماری‌های ناشی از غذا شود که به آن مسمومیت غذایی نیز می‌گویند. آلودگی مواد غذایی در مراحل مختلف تولید، فراوری، انتقال، نگهداری و بالاخره زمان مصرف ممکن است رخ دهد. سموم دفع آفات، کود‌های شیمیایی، و مواد نگهدارنده اغلب منشاء آلودگی شیمیایی است. فساد ماده غذایی یا دستکاری غذا از سوی فرد مبتلا به بیماری‌های عفونی و انگلی منشاء آلودگی میکروبی مواد غذایی است.

چرا سالمندان در خطر بیماری‌های ناشی از غذا هستند؟

با توجه به تغییرات ناشی از افزایش سن در بدن افراد، سالمندان در معرض خطر ناشی از آلودگی مواد غذایی هستند. دستگاه گوارش با افزایش سن ضعیف می‌شود و اسید معده که علاوه بر کمک به هضم غذا، بخشی از سیستم دفاعی بدن علیه میکروب‌ها محسوب می‌شود، کاهش می‌یابد. همچنین کند شدن حرکات دستگاه گوارش باعث می‌شود غذا مدت بیشتری در روده‌ها باقی بماند و این فرصت می‌دهد تا میکروب‌ها رشد کنند.

کبد و کلیه‌ها نیز در سالمندی ضعیف می‌شوند. کبد نقش مهمی در سم زدایی دارد و کلیه‌ها هم مواد زاید و سموم را از بدن خارج می‌سازند.

غذا خوردن در خانه؛ انتخاب هوشمندانه

غذا‌هایی که به احتمال زیاد حاوی باکتری‌ها یا ویروس‌های مضر است، به دو دسته تقسیم می‌شود:

میوه‌ها و سبزی‌های خام.
برخی محصولات حیوانی، مانند شیر غیرپاستوریزه (خام)؛ پنیر‌های ساخته شده با شیر خام؛ تخم مرغ خام یا نیم پز؛ گوشت خام، مرغ خام، ماهی خام، و سالاد‌های آماده شده در رستوران‌ها یا فروشگاه ها.
مراقبت:

میکروب‌های منتقل شده از طریق غذا پنهان هستند. غذایی که ظاهر، بو یا طعم خوبی دارد هم می‌تواند حاوی عوامل بیماری زا باشد؛ بنابراین هرگز یک غذا را نچشید تا ببینید آیا خوردن آن بی خطر است یا خیر.

۴ گام اساسی برای ایمنی مواد غذایی:

۱- تمیزی: دست ها، ظروف و سطوح را به طور منظم بشویید. میکروب می‌تواند در بسیاری از مکان‌ها پخش شود و زنده بماند.

۲- جداسازی: گوشت خام، مرغ، غذا‌های دریایی و تخم مرغ می‌تواند میکروب‌ها را به غذا‌های آماده منتقل کند، بنابراین آن‌ها را جدا نگه دارید.

۳- پختن: غذا فقط زمانی با خیال راحت پخته می‌شود که دمای داخلی آن به اندازه‌ای بالا باشد که میکروب‌های بیماری زا را از بین ببرد.

۴- سرد کردن: غذای فاسد شدنی را به مدت دو ساعت در یخچال قرار دهید. همچنین اگر غذا در معرض دمای بالاتر از ۳۲ درجه سانتیگراد قرار گرفت، لازم است دست کم به مدت یک ساعت در یخچال قرار گیرد.

دکتر «محمدحسین کاوه»، استاد گروه ارتقای سلامت دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز