ارائه مدل توسعه کسب‌وکار‌های مجازی در زمینه خدمات ورزشی

به گزارش مجله خبری نگار در سال‌های اخیر، زندگی انسان‌ها تحت تأثیر ارتباطات نوین قرار گرفته است؛ چنان که توسعه استفاده از فضای مجازی موجب استقبال کسب و کار‌ها از شبکه‌های اجتماعی شده است. ظهور فضای سایبری و امکاناتی که فناوری اطلاعات به همراه آورده است، امیدها، آرزوها، فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای صاحبان کسب و کار‌ها به همراه داشته است. از طرف دیگر، برای کسب و کار‌های ورزشی به‌ویژه در بخش خدمات ورزشی مهم است که خودشان را به دلایلی مانند پاسخ آسان‌تر به چالش‌های جهانی شدن و ایجاد فرصت‌های کسب و کار جدید و کسب مزیت ارتباطات با رویداد‌های ورزشی بزرگ، ورزشکاران و نمایندگان ورزشی دولت‌ها، به عنوان بخشی از صنعت گسترده ورزشی در نظر بگیرند.

بر اساس گفته‌های پژوهشگران، امروزه تعداد کسب و کار‌هایی که با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در سرتاسر جهان با یکدیگر مرتبط هستند، هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود؛ به طوری که در دهه‌های اخیر با رواج اینترنت، کسب و کار‌های الکترونیکی به عنوان ابزاری برای سازماندهی مدل‌های مختلف کسب و کار شناخته می‌شوند. شرکت‌های بسیاری برای تغییر مدل‌های کسب و کار سنتی خود به مدل کسب و کار الکترونیکی برای کسب توان رقابتی بیشتر در دنیای پر تغییر و پر از پیچیدگی فعلی تلاش می‌کنند. درنتیجه، مدل‌های مختلفی در جهت رونق بخشی کسب و کار‌های مجازی ورزشی وجود دارد که بخش خدمات ورزشی نیز از این قضیه مستثنی نیست.

در این رابطه، یک مطالعه پژوهشی توسط محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین انجام شده است که در آن طراحی مدل توسعه کسب و کار‌های مجازی برای حوزه‌های خدمات ورزشی مورد بررسی قرار گرفته است.

این تحقیق به کمک مدیران ورزشی (باشگاه‌ها، هیئت‌ها، فدراسیون‌ها و ...)، مربیان و ورزشکاران فعال در عرصه خدمات ورزشی و اساتید مدیریت ورزشی و بازاریابی ورزشی و همچنین با استفاده از جامعه اطلاعاتی انجام شده است.

طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق، ۱۸ مقوله اصلی شامل موارد آموزشی، نوآوری، مشارکت در فضای مجازی، شبکه ذینفعان، تولید محتوا، آگاهی مردم از خدمات ورزش مجازی، توسعه کسب و کار مجازی خدمات ورزشی، بودجه، نظام مالیاتی، اقتصادی، اطلاعاتی، بازارگرایی، خدمات پس از فروش، نوآوری و خلاقیت، نگرشی، فرهنگی، تجاری‌سازی و برندسازی و ۲۳ مفهوم مرتبط استخراج شدند.

بر اساس این نتایج، مقوله توسعه کسب و کار مجازی ورزشی در ارائه خدمات ورزشی از اهمیت بسزایی برخوردار است و دارای جنبه‌های مختلفی است و با استفاده از مدل ارائه شده در این تحقیق، می‌توان انتظار توسعه بهتر کسب و کار‌های مجازی ورزشی در خدمات ورزشی را داشت.

در این خصوص، مجید کریمی، پژوهشگر مدیریت ورزشی و مدیریت راهبردی در سازمان‌های ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین و سه همکار دیگرش می‌گویند: «از نظر مشارکت‌کنندگان در پژوهش ما، کسب و کار ورزشی باید از طریق ترویج اشتغال‌زایی، ترویج زندگی شاد و مشارکتی در ورزش، افزایش سهم ورزش در سبد خانوار و الگوسازی رفتاری برای ورزشکاران در رسانه‌های مجازی در جهت تغییر نگرش مشارکت کنندگان ورزشی و گرایش بیشتر به ورزش اقدام کند؛ بنابراین می‌توان گفت که ورزش نیز به عنوان یک مقوله فرهنگی می‌تواند توسط رسانه‌ها فرهنگ سازی شود».

آن‌ها افزوده‌اند: «همچنین از دیگر پیامد‌های توسعه کسب‌وکار مجازی در حوزه خدمات ورزشی را می‌توان رونق اقتصادی کسب و کار مجازی در شرایط خاص مانند بحث وجود اپیدمی کرونا، ایجاد اشتغال برای مدرسین ورزشی به صورت مجازی، پرداخت مالیات و کسب درآمد دولتی، مطرح شدن کسب و کار خدماتی به عنوان یک برند، کسب رتبه بالا در موتور‌های جستجو، امکان موفقیت در فروش انواع خدمات ورزشی، رضایت مشتریان و وفاداری آنان دانست».

در این تحقیق با توجه به ابعاد شناسایی شده مربوط به شرایط فعلی توسعه کسب و کار مجازی ورزشی، پیشنهاد شده است که در جهت بهبود کسب و کار ورزشی، فرهنگ سازمانی غنی ایجاد و الگو‌های جدید در جهت تشویق به نوآوری در خدمات، فرایند‌ها و مدیریت و ایجاد شرایط مشارکت در فضای مجازی مهیا شود.

کریمی و همکارانش اظهار کرده‌اند: «همچنین در خصوص عوامل زمینه‌ای نیز پیشنهاد می‌شود که از طریق فراهم کردن مشارکت ذینفعان برای افزایش میزان مشارکت عمومی و حضور در فضای مربوطه می‌توان در جهت توسعه کسب و کار‌های ورزشی مجازی در حوزه خدمات ورزشی گام مؤثری برداشت. در ادامه نیز پیشنهاد می‌شود که در سیستم مالیاتی کشور تغییرات لازم اعمال شود و با تدوین یک سیستم حقوقی و قانونی در جهت رونق این گونه کسب و کار‌ها اقدام شود».

در ادامه پیشنهاد‌های این تحقیق نیز اشاره شده است که حذف قوانین دست و پاگیر، کاهش دخالت مدیران در تمامی تصمیمات گرفته شده از سوی کارکنان و کاهش کنترل کارکنان در نظر گرفته شود. به علاوه لازم است مواردی همچون حذف وظایف موازی، توزیع متوازن قدرت، تقویت بخش خصوصی، تبیین شرح وظایف و ارتباطات روشن برای تمام نهاد‌ها و برقراری هماهنگی بین آن‌ها رعایت شود.

به اعتقاد کریمی و همکارانش، «در بخش راهبرد‌ها هم پیشنهاد می‌شود که با پیگیری کلیه درخواست‌ها و انتقادات مشتریان و ثبت و ضبط درخواست آن‌ها، همچنین دسته‌بندی مشتریان و ارائه خدمات متناسب به آن‌ها و تجزیه و تحلیل اقدامات رقبا در جهت حفظ مزیت رقابتی کوشیده شود».

این اطلاعات علمی پژوهشی که می‌توانند در راه اندازی کسب و کار‌های مجازی حوزه خدمات ورزشی به کار بیایند، در فصل‌نامه «مطالعات راهبردی ورزش و جوانان» متعلق به وزارت ورزش و جوانان منتشر شده‌اند.