آیا فیل‌های امروزی اهلی شده اند؟

به گزارش مجله خبری نگار، اکنون یک تیم بین المللی از محققان اشاره کرده اند که ویژگی‌های مشابهی در جمعیت فیل‌ها وجود دارد و این سوال را مطرح می‌کند که چه کسی یا چه چیزی ممکن است آن‌ها را اهلی کرده باشد. پاسخی که محققان به آن دست یافتند، بسیار تعجب آور به نظر می‌رسد چرا که معتقدند فیل‌ها ممکن است خود را اهلی کرده باشند.

در یک سطح اساسی، اهلی کردن فرآیند انتخاب مصنوعی نمایندگانی از هر نسل حیوان یا گیاه است که با بهترین معیار‌ها برای زندگی در میان انسان‌ها مطابقت دارد. در حالی که بسیاری از صفات مشترک ممکن است عمداً برای آن‌ها انتخاب نشده باشند، برخی از ژن‌ها مطیع بوده و به بسیاری از حیوانات ظاهری باریک‌تر و کمتر تهدید کننده می‌دهند. به این فرآیند سندرم اهلی‌سازی می‌گویند که مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی شامل آرام بودن، بامزه و دستورپذیری است که در طبیعت به آن‌ها کمکی نمی‌کند، اما مطمئناً آن‌ها را برای جامعه انسانی مناسب‌تر می‌کند.

اگر می‌توانستیم انتخاب کنیم که کدام سگ‌ها، گوسفندها، خوک‌ها و گاو‌ها باید براساس خلق و خو و جذابیتشان بچه دار شوند، چرا نمی‌توانستیم این کار را با خودمان انجام دهیم؟ این فرضیه که به عنوان فرضیه خود اهلی سازی انسان شناخته می‌شود، فرض می‌کند که تکامل ما به طور فزاینده‌ای از اواسط تا اواخر دوران پارینه سنگی با ترجیح گونه‌های کمتر تهاجمی و طرفدار زندگی اجتماعی هدایت شده است.

در نتیجه، فشار بیشتری بر توانایی ما برای برقراری ارتباط وجود داشته و مهارت‌های پیچیده زبانی را تسهیل می‌کرد. تغییرات در نحوه عملکرد مغز ما ممکن است بر اندازه و شکل جمجمه ما تأثیر داشته باشد.

اکنون فیل‌های آفریقایی و آسیایی به عنوان دو نمونه جدید از خود اهلی سازی نام برده می‌شوند که احتمالاً تحت فرآیند‌های انتخابی مشابه انسان‌ها و بونوبو‌ها قرار گرفته اند. محققان این مطالعه جدید فهرست گسترده‌ای از شباهت‌های بین گروه‌هایی که به عنوان شواهدی از فرآیند اهلی‌سازی مشترک عمل می‌کنند، ارائه کردند. به عنوان مثال، در هر سه مورد، فک و جمجمه تغییر شکل داده اند، فک‌ها کوتاه شده یا جمجمه‌ها کمتر کشیده شده اند و تعداد دندان‌ها کاهش یافته است.

به گفته محققان، از نظر رفتاری، تمایل به تعاملات مسالمت آمیز وجود دارد. نوزادان در همه گونه‌ها تمایل به درگیر شدن در بازی‌های اجتماعی و غیراجتماعی دارند که اغلب اجتماعی شدن و پیوند را تسهیل می‌کند. همچنین شواهد قابل توجهی از تربیت توسط والدین وجود دارد که در آن فرزندان توسط بزرگسالانی که اجداد مستقیم آن‌ها نیستند هدایت و مراقبت می‌شوند.

این تیم بررسی صد‌ها ژن را انجام داد که گمان می‌رفت در تغییرات بافت‌های جنینی که تا حدی مسئول اهلی شدن هستند، دخیل بوده و شواهدی پیدا کردند که نشان می‌دهد تکامل حداقل چند ده توالی از این قبیل را در فیل‌ها تغییر داده است.

محققان معتقدند احتمالا حیوانات دیگری را در یک زنجیره اهلی سازی پیدا کنیم. شاید دلفین‌ها یا گونه‌های مختلف پرندگان یا جوندگان نیز دستخوش تغییرات مشابهی شده اند که درجاتی از پیچیدگی‌های اجتماعی را به جای خشم ترجیح می‌دهد.