به گزارش مجله خبری نگار،اختلال دوقطبی و اختلال شخصیت مرزی دو بیماری مربوط به سلامت روان است که به دلیل شباهت در نشانه ها، گاهی با هم اشتباه گرفته میشوند. با این حال برای درمان موثر هر یک، تشخیص درست و دقیق آنها اهمیت بالایی دارد.
وقتی نوبت به درمان موفقیت آمیز یک اختلال سلامت روان میرسد، مهمترین موضوع تشخیص صحیح مسئله است. متأسفانه، علائم برخی از بیماریهای مختلف ممکن است با هم تداخل داشته باشند و همین مسئله تشخیص درست را دشوار میکند. اختلال دوقطبی و اختلال شخصیت مرزی (BPD) هم ممکن است در ابتدا کمی شبیه به هم به نظر برسند، اما این دو بیماری بسیار با یکدیگر متفاوت هستند.
اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که باعث تغییر مداوم خلق و خو میشود که به آن شیدایی و افسردگی هم میگویند. این حالتها شدیدتر از تغییرات خلقی هستند که معمولا اکثر مردم تجربه میکنند به حدی که میتواند بر زندگی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تأثیر بگذارند.
دورههای شیدایی یا افسردگی از نظر طول زمان متفاوت هستند، اما اغلب این اختلال روزها یا هفتهها طول میکشد. سایر علائم اختلال دوقطبی عبارتند از:
تغییر در الگوهای خواب و میزان فعالیت
رفتارهای نامشخص
بروز احساسات شدید غیرمعمول
حالت جنون:
برای تشخیص اختلال دوقطبی، فرد باید حداقل یک دوره شیدایی یا هیپومانیک داشته باشد. هیپومانیا شکل خفیفتر شیدایی است و شامل دورههای روان پریشی نمیشود. با این حال، هر دو نوع شیدایی، با انرژی بالاتر و رفتارهای تکانشی مرتبط هستند. خودکشی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی “یک خطر همیشه حاضر” است، زیرا فرد در دورهی شیدایی، هر لحظه ممکن است دست به خودکشی بزند.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی میتوانند از حالت شیدایی به حالت افسرده تبدیل شوند. در طول افسردگی، برخی افراد در خوابیدن مشکل دارند در حالی که برخی دیگر بیش از حد معمول میخوابند. آنها ممکن است دراحساسات خود غرق شوند و دست از منفی بافی برندارند.
اختلال شخصیت مرزی نیز یک بیماری روانی است که بر خلق و خوی تأثیر میگذارد. BPD یا اختلال شخصیت مرزی، میتواند باعث شود افراد در تنظیم احساسات خود دچار مشکل شوند. آنها حسها را قویتر از هر زمان دیگری احساس میکنند و این احساسات میتوانند ناگهان تغییر کنند. این مسئله میتواند باعث موارد زیر شود:
احساس رها شدن
تلاش برای جلوگیری از رها شدن
روابط شخصی ناپایدار
تصویر ذهنی منفی درباره خود
رفتارهای خودآزاری
احساس مزمن کسالت یا پوچی
احساس نکردن روح خود
داشتن روابط ناپایدار یک عامل تعیین کننده برای BPD است. افراد مبتلا به BPD اغلب در یک «شکاف» قرار دارند به این معنی که ناگهان بین ایده آل سازی از شریک زندگی خود و بی دلیل بودن وجود او، دچار تردید میشوند.
به طور کلی، اختلال دوقطبی و BPD دو بیماری هستند، اما شباهتها و همچنین تفاوتهای روشنی بین این دو بیماری وجود دارد.
اگرچه هر دو این بیماریها شامل نوسانات خلقی هستند، اما طول تغییرات خلق و خو میتواند در هر کدام از این بیماری ها، متفاوت باشد. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است دورههایی از شیدایی یا افسردگی را تجربه کنند که میتواند چند روز تا چند هفته طول بکشد. تغییرات خلقی آنها معمولا در پاسخ به تعاملات درون روابطشان است. آنها همچنین میتوانند دورههای زمانی بدون علائمی داشته باشند که این دوره میتواند از روزها تا سالها به طول بینجامد.
این مسئله در افرادی که BPD دارند متفاوت است، زیرا تقریباً تمام افراد مبتلا به BPD هر روز علائم را تجربه میکنند. این تغییرات خلقی کوتاه تر، پایدارتر هستند و معمولاً در نتیجه استرس (یا سایر عوامل محیطی) رخ میدهند.
احساساتی که در طول نوسانات خلقی احساس میشود نیز میتواند متفاوت باشد. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی از حالتهای شیدایی یا افسردگی (یا هر دو به طور همزمان) در نوسان هستند، در حالی که افراد مبتلا به BPD به طور کلی دورههای شیدایی ندارند، اما میتوانند احساس افسردگی شدیدی را تجربه کنند.
هم افراد مبتلا به BPD و هم افراد مبتلا به اختلال دوقطبی میتوانند احساسات شدید، تفکر خودکشی و رفتارهای تکانشی داشته باشند.
گزینههای درمانی برای اختلال دوقطبی و BPD مشابه هستند. اما درمان اختلال دوقطبی آسانتر از درمان BPD است.
پس از تشخیص صحیح، اختلال دوقطبی را میتوان با گزینههای درمانی زیر به خوبی مدیریت کرد:
درمان ذهنی-رفتاری میتواند مهارتها و استراتژیهایی را برای مقابله با تشخیص و علائم شما فراهم کند.
مصرف داروهایی برای تثبیت خلق و خو، داروهای ضد روان پریشی و یا داروهای ضد افسردگی موثر خواهد بود.
مدیتیشن و ورزش میتواند به شما در مدیریت علائم افسردگی، اضطراب و مشکل در خواب کمک کند.
الکتروشوک درمانی (ECT) و تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) روشهایی هستند که شامل تحریک مغز میشوند و ممکن است علائم را تسکین دهند.
داشتن یک تیم پشتیبان برای درمان این بیماری، بسیار مهم است. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که با موفقیت شرایط خود را مدیریت میکنند، اغلب روی خانواده و پزشکشان حساب میکنند. درمان در هر فرد ممکن است متفاوت از دیگران باشد، بنابراین شما میتوانید گزینههای درمانی خود را از یک پزشک سوال کنید.
هرچند که ممکن است درمان BPD فرایندی دشوار باشد، اما میتواند به بهبود کیفیت زندگی، علائم و عملکرد بیماران کمک کند. برای درمان این بیماری حتما باید از یک متخصص کمک گرفته شود.
مشابه اختلال دوقطبی، درمان ذهنی-رفتاری در درمان BPD مهم است. علاوه بر این، روش درمانی به نام روش درمانی دیالکتیکی (DBT) که بر آگاهی از احساسات افراد تمرکز دارد، به طور خاص برای بیماران مبتلا به BPD ایجاد شده است.
هیچ درمان دارویی برای درمان علائم اصلی اختلال شخصیت مرزی طراحی نشده است. اما مصرف برخی داروها برای علائم خاص، مانند افسردگی و نوسانات خلقی، ممکن است موثر باشد.