آنفلوآنزا «دارویار» را ضربه فنی کرد

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: هر چه گفتند و گفتیم و نوشتیم، گوش شنوایی برایش نبود و بالاخره اجرای بد طرح خوب «دارویار»، کشور را با بحران دارویی مواجه کرد؛ بحرانی که البته رئیس جمهور دستور رسیدگی سریع برای مدیریت آن را داده و سازمان غذا و دارو هم وعده داده است که تا پایان هفته این مشکل رفع می‌شود.

هشدار‌هایی که شنیده نشد

۲۲ تیرماه ۱۴۰۱، روز خوبی برای صنعت دارویی کشور بود؛ چراکه با اجرای طرح دارویار، مقرر شد ارز دولتی تخصیص یافته برای دارو، به جای اعطا به واردکنندگان، به سازمان‌های بیمه‌گر داده شود و در واقع مردم به طور مستقیم از این یارانه دارویی بهره‌مند شوند؛ طبق اعلام داروسازان، دارویار می‌توانست انتظار‌های طولانی شرکت‌های تولیدی و واردکنندگان دارو برای دریافت ارز را پایان دهد و آن‌ها بتوانند با قیمت واقعی، همه دارو‌های موردنیاز کشور را تامین کنند. این یعنی رفع شدن بسیاری از کمبود‌های دارویی طی سال‌های گذشته و بازبودن دست واردکنندگان برای تامین آن، طبق نیاز بازار. اما مهم‌ترین هشداری که بار‌ها داده شد و شنیده نشد، پرداخت به موقع این یارانه حمایتی به بیمه‌ها و تسویه حساب آن‌ها با داروخانه‌ها بود که انجامش ناقص ماند و شد آن‌چه نباید می‌شد.

چرا آنتی بیوتیک کمیاب شد؟

حالا در روز‌هایی که همه درباره شیوع آنفلوآنزا و تفاوت آن با سرماخوردگی معمولی یا سویه جدید احتمالی کرونا، صحبت می‌کنند، آنتی بیوتیک و سرم به عنوان مهم‌ترین نیاز دارویی فصل پاییز کمیاب شده است. در این شرایط با این که بسیاری از پزشکان و حتی مسئولان وزارت بهداشت اصرار دارند که مصرف آنتی بیوتیک و سرم در کشور ما بیش از حد استاندارد است و استفاده از آن هم در درمان آنفلوآنزا تاثیری ندارد، اما تجویز‌های پزشکان روایت دیگری دارد. به گفته دکتر علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، این کمبود فقط در مورد آنتی بیوتیک‌ها نبوده و اقلام دیگری مانند شربت استامینوفن کودکان هم کمیاب شده است.

نامه‌ای که علت را مشخص کرد

با افزایش کمبود برخی داروها، صدای گلایه بیماران و داروخانه‌ها هم بلند شد و کار به جایی رسید که دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس هم سه روز قبل در این باره با رئیس جمهور مکاتبه کرد و در همین نامه، چرایی بروز این مشکل هم شفاف‌سازی شده است: «تغییر نرخ ارز دارو و چالش تامین نقدینگی لازم، منجر به ایجاد وقفه در تولید، واردات و عرضه دارو شده است».

دارویار به ضد خودش تبدیل شد

این موضوع را دکتر «سیدعلی فاطمی» نایب رئیس انجمن داروسازان ایران هم تایید می‌کند و می‌گوید: دارویار طرح بسیار خوبی بود و می‌توانست مشکل و نگرانی همیشگی حوزه دارو را رفع کند، اما به دلیل خوب اجرا نشدن، به ضدخودش تبدیل شد، طوری که کمبود اقلام دارویی نه تنها برطرف نشده بلکه درباره برخی اقلام، اوضاعمان بدتر هم شده است.

دارو‌هایی که ۲ ماه تولید نشد

دکتر فاطمی ماجرا را بیشتر باز می‌کند و می‌گوید: بعد از اجرای طرح دارویار، باید هم قیمت‌گذاری مناسب روی دارو‌ها انجام می‌شد و هم سازمان‌های بیمه‌گر پول داروخانه‌ها را به موقع پرداخت می‌کردند، اما این اتفاق نیفتاد و طبیعتا با توجه به تورم ۴۰ درصدی و متناسب نبودن قیمت دارو، برای تولیدکنندگان به‌صرفه نبود که بخواهند تولید را ادامه دهند، نتیجه‌اش هم این شد که تولید دارو‌هایی مثل آنتی بیوتیک در مرداد و شهریور متوقف شد و از آن طرف هم دولت برنامه‌ای برای واردات و جایگزینی آن نداشت.

یک توافق دیرهنگام

به گفته دکتر فاطمی، خوشبختانه این مشکل در اواسط مهرماه رفع شد و سازمان غذا و دارو مجوز افزایش قیمت اقلامی مانند آنتی بیوتیک‌ها و پوشش بیمه‌ای آن را صادر کرد؛ اما این تصمیم، دیر اتخاذ شد و طبیعتا چند هفته‌ای زمان نیاز است که داروسازان بتوانند تولیدات جدید داشته باشند و آن را وارد بازار کنند.

حل مشکل کمبود آنتی بیوتیک تا هفته آینده

به گفته کارشناسان، شرایط امروز از دوماه قبل قابل پیش‌بینی بود و دولت باید برای آن چاره‌اندیشی می‌کرد، اما به هر دلیل حالا در وسط این بحران هستیم و گله از گذشته، مشکل مردم را حل نخواهد کرد. بعد از دستور صریح رئیس جمهور در جلسه یک‌شنبه شب هیئت دولت و تاکید بر تامین سریع اقلام دارویی مورد نیاز، دستگاه‌های متولی هم پای کار آمده‌اند.

آن طور که دیروز، «سجاد اسماعیلی» مشاور رئیس سازمان غذا و دارو به ایسنا گفت، هم تولیدکنندگان شربت‌های آنتی بیوتیک کودکان به صورت سه شیفت فعال‌اند تا دارو در سریع‌ترین زمان به داروخانه‌ها برسد، هم اولین محموله آنتی بیوتیک تا آخر هفته وارد کشور خواهد شد و با توزیع آن، تا اوایل هفته آینده دسترسی به شربت‌های آنتی‌بیوتیک کودکان در کشور به شرایط پایدار می‌رسد.

اسماعیلی این نکته را هم گفت که: طبق گزارش‌های دریافتی از دانشگاه‌های علوم پزشکی، هم‌اکنون سرم به میزان کافی در سراسر کشور موجود بوده و کمبود آن رفع شده است.

هشدار درباره بحران بعدی حوزه سلامت

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران می‌گوید: ما در تابستان درباره مشکل کمبود اقلام دارویی هشدار داده بودیم، اما توجهی به آن نشد؛ امروز هم درباره بحران بعدی در حوزه سلامت هشدار می‌دهیم و امیدواریم این بار مورد توجه قرار بگیرد. فاطمی تصریح می‌کند: سازمان تامین اجتماعی طی سه ماه اجرای طرح دارویار، سهم داروخانه‌ها را پرداخت نکرده و ممکن است همان‌طور که برخی بیمارستان‌های دولتی به دلیل مطالبات از تامین اجتماعی، از پذیرش بیمه‌شدگان این سازمان با نرخ مصوب بیمه خودداری کردند، داروخانه‌ها نیز از ارائه دارو با پوشش بیمه به آن‌ها خودداری کنند. وی افزود: با توجه به این که حدود ۹۰ درصد از هزینه دارو‌ها باید توسط سازمان‌های بیمه‌گر پرداخت شود، تاخیر‌های طولانی در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از تامین اجتماعی بسیار نگران‌کننده شده که این موضوع را در نامه‌ای به رئیس جمهور نیز اعلام کرده‌ایم.